Vaderlandsche historie. Deel 5

XXVII.
De Vloot raakt klaar.

Terwyl de Knegten, tot den Deenschen togt geschikt, hier werden opgehouden, werdt de Vloot, uit dertig, of, volgens sommigen, uit veertig schepen bestaande, te Veere, in Zeeland, uitgerust, en lag reeds zeilreede,⁺ omtrent het einde van Zomermaand^(r). De Landvoogdes deedt, ten deezen tyde, alle de Nederlanden te Brussel beschryven, alwaar aan Holland eene buitengewoone Bede van honderd en twintigduizend guldens eens, en eene gewoone van honderdduizend guldens jaarlyks, voor den tyd van zes jaaren, gedaan werdt; op welke gewoone Bede, men begeerde, dat de Staaten verzegelden zesduizend guldens jaarlyksche losrenten, tegen den penning zestien, op dat men zig van de gereede penningen, in den oorlog tegen Frankryk, die we-

+ Buitengewoone en gewoone Bede aan Holland.

(r) Reigersb. II. Deel, bl. 449.

[p. 117]

derom was aangevangen, zou mogen bedienen. De Staaten hierop Dagvaart in den Haage belegd hebbende, oordeelden de Edelen, dat men tagtigduizend guldens eens, en tagtigduizend guldens jaarlyks, voor zes jaaren, zou konnen toestaan; doch in de verzegeling hadden zy geenen zin. De Steden verklaarden zig hier tegen nog ernstiger dan de Edelen, klaagende ‘dat de Keizer beloofd hadt de voorige verzegelingen, die reeds twee-entwintigduizend guldens 's jaars beliepen, te zullen lossen, zonder dat hier iets van kwam^(s); dat de Steden, onder deezen last, zwaarlyk gedrukt gingen, en sommigen, met het betaalen der Renten, twee en drie jaaren ten agteren waren, zig behelpende met Staaten en Respyten; dat Holland, in verscheiden' voorige oorlogen, boven de andere Nederlanden, veel geleeden hadt, en den last des Franschen Krygs nog nevens de andere Nederlanden hadt moeten draagen; dat de vaart naar 't Oosten, waarin Hollands welvaaren, grootendeels, gelegen was, dikwils verbooden was geweest, terwyl deeze vaart verscheiden' anderen Nederlanden, zelfs Overyssel, geoorlofd geweest was; dat men, tegenwoordig, noch Oostwaards noch Westwaards zeilen mogt^(t), schoon men, met Vlooten, Westwaards zeilende, in oorlogstyden, merkelyke voordeelen behaalen kon;

(s) Zie Mr. Aert van der Goes Regist. bl. 231.

(t) Zie Repert. der Plakaat. bl. 32.

[p. 118]

dat men, veelligt, ook dit jaar niet zou mogen visschen, noch ten Haring vaaren; waar door Holland eene zyner voornaamste inkomsten missen zou.’ 't Slot deezer klagte was, dat Holland Vrede en Koophandel hebben moest, om de gemeene lasten te konnen opbrengen. Sedert, stemden de Edelen tot eene buitengewoone Bede van honderdduizend guldens, en Dordrecht hadt reeds verklaard, volkomen gelast te zyn, om met de andere Leden te stemmen. Deezen vielen toen den Edelen toe; doch Hoogstraaten verklaarde, op eene Dagvaart te Gouda, den agtsten van Oogstmaand, gehouden, dat de Landvoogdes met geene honderdduizend guldens te vrede zou willen zyn^(u). Hoe dit verschil, sedert, beslegt werdt, is my niet gebleeken.

(u) Mr. Aert van der Goes Regist. bl. 255, 256, 257, 258, 259, 260, 261.