Vaderlandsche historie. Deel 3
(1750)–Jan Wagenaar–
AuteursrechtvrijXXII. Onderzoek, of 'er, ten deezen tyde, een Geregtshof in den Haage geweest zy.'t Is, eenige jaaren geleeden, hier te Lande, openlyk betwist, of het Geregtshof, in den Haage, tegenwoordig reeds opgeregt was, of eerst, eenige jaaren laater, onder de Regeering van den Huize van Bourgondie, wierdt opgeregt. Doch die de egte overblyfsels van Hertog Albrechts Regeeringe, met opmerking, heeft onderzogt, zal naauwlyks twyfelen konnen, of daar is, ten zynen tyde, een Raad in wezen geweest, die, veeltyds of | |
[pagina 357]
| |
doorgaans, vaste zitting in den Haage hadtGa naar voetnoot(z):'t zy men denzelven eenen Raad der Graaflyke Domeinen, of een' geheimen Raad des Graaven, of nog anders verkieze te noemen. De Thesaurier of Rentmeester des Graaven was 't hoofd van deezen RaadGa naar voetnoot(a), en de geschillen, tusschen de Edelen of Steden onderling, en zulken, die de Graaflyke goederen betroffen, werden 'er door afgedaanGa naar voetnoot(b). Sedert dat Keizer Lodewyk beslooten hadt, Henegouwen met Holland, Zeeland en Friesland te vereenigenGa naar voetnoot(c); of liever, sedert dat deeze Landen, na 't afsterven van Vrouwe Margareet, allen aan Willem den V, en na hem aan Hertoge Albrecht gekomen waren, is 'er maar één Raad over dezelven geweest, die, in schriften van deezen tyd, doorgaans de Raad van HollandGa naar voetnoot(d); doch somtyds de Raad der drie Landen van Henegouwen, van Holland, van Zeeland en van FrieslandGa naar voetnoot(e), en somtyds de Hooge Raad van Henegouwen, van Holland en van ZeelandGa naar voetnoot(f) genoemd wordtGa naar voetnoot(3). In sommige oude | |
[pagina 358]
| |
stukken, vindt men eenige Raaden by naame opgeteld, en onder dezelven Henegouwers, Hollanders en ZeeuwenGa naar voetnoot(g). Doch in of omtrent het jaar 1428, werdt 'er een byzondere Raad voor Henegouwen gesteldGa naar voetnoot(h). Ook werdt, ten dien tyde, de Raad van Holland, door Hertoge Filips, t'eenemaal vernieuwd en veranderd: en schynt dezelve, toen ook, voor 't eerst, magt gekreegen te hebben, om geschillen, die, by beroep van mindere Regtbanken, voor denzelven gebragt werden, af te doenGa naar voetnoot(i): waarvan men, te vooren, onzes weetens, nergens blyk vindt. Men mag dan agten, dat 'er, onder het Huis van Beieren, of veelligt wel vroeger, een Geregtshof, hier te Lande, geweest is, welk, gewoonlyk, in den Haage zat; doch dat het zelve, onder het Huis van Bourgondie, geheel veranderd en vernieuwd geworden is, en vaste zitting in den Haage gekreegen heeft. Eer wy van de Regeeringe van Hertoge Albrecht afstappen, moeten wy nog een weinig stilstaan op het aanzien, waartoe de Hollandsche Steden thans gesteegen waren, en op de verandering in de Regeering derzelven, in of omtrent deezen tyd, voorgevallen. |
|