Vaderlandsche historie. Deel 3

De Weduwe van Hertoge Albrecht stoot zynen boedel met den voet.

Men mag deeze zyne lafhertigheid aanmerken als eene der voornaamste oorzaaken, waarom hy, stervende, zo zwaare schulden naliet, dat zyne Weduwe, Vrouw Margareet van Kleeve, zynen boedel, openlyk, naar 's Lands wyze, met den voet stiet. 't Lust ons de plegtigheden, met welken dit geschiedde, met de eigen taale en woorden eens Schryvers, die deezen tyd beleefd heeft, hier by te voegen.

‘Vrou Margariete van Cleve, Hertogh

[p. 355]

Aelbrechts leste wyf, saliger gedachten,⁽²⁾ vytede die erfelike goeden van Hollant aldus: Dair was die Bailiu ende die mannen, ende men maeckte dair Vierschair. Als die ghemaect was, koes die Vrou een voecht, ende die^*gheerde vonnes: of die vrou hem also aldair ghecoren hadt tot enen voecht, dat hy hair verant woirden mocht, ende recht voir hair spreken? 't Vonnes wysde, ja, tot dier Vierschair. Daer na vraechde die Rechter, of dair yemant yet lette? Der Vrouwen Voecht sprak ja, ende seide, dat dair stont myn Vrouwe van Hollant &c. mit haren ghecoren voechde ende gheerde aldair^†te vyten, na den Rechte van Rynlant, alsulcke erfelicke goeden, als Hertoech Aelbrecht zaliger ghedacten, ghelaten had in sinen lesten live,^↓sonder dair sy aen verlyftocht wair, also nauwe als sy wist, hoe sy dat doen soude mit recht? Die Rechter vermaende 's Vonnes. 't Vonnes weisde, dat sy aldair staen soude, in gheleenden cleederen, die hair niet en bestonden, ende^§bloet van alre haven, die van Hertogh Aelbrecht ghecomen wair, ende gaen voir die bare wt, ende sy soude hebben een halm in die hant, ende soude dat wech werpen, ende vyten, ende vertyen hair aldair, mit hares ghecoren Voechts hant, alle goeden, die Hertoech Aelbrecht in sinen lesten live liet, sonder dair sy an verlyftocht wair, ende alles, inschult ende wtschult. So dede die Vrouwe. Dair t'enden gheerde hair Voecht een Vonnes, of hy, als een Voecht

(2) Uyten of, volgens Kiliaan, uytgaen of wtgaen betekent afstaan.

* begeerde

† af te staan

↓ uitgenomen

§ ontblot

[p. 356]

van der Vrouwen, die goeden gevyt had als recht was. 't Vonnes wysde, ja. Want dat Lichaam van den Edelen Prins was^*gebairt, ende gebrocht voir der doren van der Zalen, ende sy trat voert wter Zalen, ende dede so voirs is^(x).’

Eene Hertoglyke Weduwe, openlyk, even als de gemeene Landzaaten plagten, haars overleeden Egtgenoots boedel te zien verstooten, en in geleend gewaad, onder 't wegwerpen van een' halm, voor de Lykbaare te zien uitgaan, was, gewislyk, ook van ouds, iets zeldzaams. Ondertusschen, is 't opmerklyk, dat 'er, in dit zelfde jaar, iets diergelyks geschiedde, door de Hertoginne, Weduwe van Filips van Bourgondie, Schoonvader des Graaven van Oostervant, die, insgelyks, haars Mans boedel verstootende, haar' gordel afdeedt, en, nevens haar' beurs en sleutels, op de doodkist lei^(y). Zulke voorbeelden bewyzen, dat onze Vorsten aan 's Lands Wetten en Gewoonten onderworpen waren.

* op de baare gezet.

(x) Politike Regeer. enz. van den Briel, bl. 310.

(y) Momsfrelet Vol. I. Ch. XVIII. ƒ. 17. Voyez aussi Pasquier Recherch. de la France Livr. X. p. 376.