Vaderlandsche historie. Deel 3
(1750)–Jan Wagenaar–
AuteursrechtvrijXXIV. Graaf Willem verkrygt groot gezag in 't Stigt.Terwyl Graaf Willem zig met de Ryksen andere buitenlandsche zaaken bezig hieldt, verzuimde hy zyn eigen belang hier te Lande niet. De veranderingen, eenige jaaren herwaards, in 't Stigt voorgevallen, gaven hem, omtrent deezen tyd, schoone gelegenheid, om zyn gebied uit te breiden. Wy hebben reeds gezien, dat hy zig, ten tyde van Bisschop Fredrik den II, veel gezags in 't Stigt aanmaatigde. Deezen, op den twintigsten van Oogstmaand des jaars 1322, overleeden zyndeGa naar voetnoot(w), poogde Graaf Willem Jakob, Bisschop van Zuden en Kommandeur der Orde van S. Jan hier te Lande, tot de Bisschoplyke waardigheid, te doen verhessen. Doch dit mislukte hemGa naar voetnoot(x). Men heeft nog egte stukken van deeze Verkiezing, uit welken blykt, dat 'er maar twee in 't Utrechtsch Conclave waren, | |
[pagina 221]
| |
die naar den zin des Graaven stemden. Drie anderen stonden van hun regt om te stemmen af. De Deken der Domkerke Jakobus van Oudshoorn, die zelf agtendertig stemmen hadt, was de eenigste, die Floris, Proost en Aartsdiaken der Domkerke, stemdeGa naar voetnoot(y). Oudshoorn werdt dan voor Bisschop erkend, en door Henrik, Aartsbisschop van Keulen, bevestigd. Doch hy overleedt, nog in 't zelfde jaar, op den twintigsten van HersstmaandGa naar voetnoot(z). 't Kapittel verkoor toen Jan van Bronkhorst; doch Graaf Willem, de Hertog van Brabant, en de Graaf van Gelder bewoogen Paus Jan den XXII, zo zeer gesteld om zyn gezag in 't geestelyke als in 't tydelyke uit te breiden, tot het vernietigen deezer verkiezinge. Jan van Diest werdt, op hun verzoek, door den Paus, tot Bisschop aangesteld, en nam eerlang, van eene bende Krygsvolks verzeld, bezit van zyn Bisdom, 't welk hy agttien jaaren bestierdeGa naar voetnoot(a); doch, even als zyn Voorzaat Fredrik, in groote af hangkelykheid van Graave Willem, zo lang deeze leefde. Den Lekdyk, in 't jaar 1324, doorgebroken, en een goed gedeelte van Holland onder water geraakt zynde, drong de Graaf de Stigtschen sterk tot het herstellen en verzwaaren van dien Dyk. De Bisschop en de Domkerk beloofden het terstond schriftelyk; doch de vier andere Utrechtsche Kerken weigerden | |
[pagina 222]
| |
den Bries te bezegelen: 't welk de Graaf zo euvel nam, dat hy, in Bloeimaand des volgenden jaars, een inval deedt in het Ambagt van Mydrecht, der S. Jans Kerke van Utrecht toebehoorende, van waar hy, met een' rykelyken buit van Vee, naar Holland keerde. Het Dorp zelf werdt aan koolen gelegd. En 't leedt niet lang, of de vier Kerken werden genoodzaakt, zig naar 's Graaven zin te voegenGa naar voetnoot(b). |
|