Vaderlandsche historie. Deel 2
(1749)–Jan Wagenaar– Auteursrechtvrij
[pagina 220]
| |
het Graaflyk bewind te aanvaarden. Zyn oudste Broeder Floris, in onze Kronyken, by den naam van Floris den Zwarten, bekend, hadt zig, by veelen, door zyne goede hoedanigheden, sedert eenigen tyd, bemind weeten te maaken. Edel en onedel, Geestelyken en weereldlyken betoonden hem, om stryd, agting en genegenheid. Hy was heusch en welspreekend; doch te gelyk staatzugtig van aartGa naar voetnoot(a). Des zag hy de aanstaande verheffing zyns Broeders met afgunftige oogen aan. Graaf Dirk wist wel, welk een hert hem zyn Broeder toedroeg en nu en dan was 'er, tusschen de Broeders, zo groot een ongenoegen gereezen, dat Vrouw Petronelle werks genoeg scheen te hebben, om het te stillenGa naar voetnoot(b). Of veelligt zag de staatzugtige Graavin de onlust, tusschen haare Zoonen, met zo veel smert niet, als 't scheen, alzo zy hoop scheppen kon, om, terwyl dezelve duurde, in 't bewind van 't Graafschap te blyven; 't welk zy zo lang in handen hieldt, als eenigszins mooglyk was. Doch de vyandlykheden der Westfriezen gaven, omtrent deezen tyd, gelegenheid aan Graave Dirk, om te toonen, dat hy reeds mans genoeg was, om zyn Graafschap, met de wapenen, te beschermen, en aan Floris zynen Broeder, om zyne staatzugtige begeerte te voldoen. Ga naar margenoot+ Sommigen willen, dat de Gift van Oostergo en Westergo, door Keizer Lotharius den II., aan den Graave van Holland gedaan, ge- | |
[pagina 221]
| |
legenheid tot den opstand der Westfriezen gegeven hebbeGa naar voetnoot(c). En 't is niet onwaarschynlyk, dat de Friezen beoosten de Zuiderzee hunne Landsluiden, van de overzyde, als naast aan Holland gelegen, tegen den Hollandschen Graave, hebben opgestookt. Anderen vermoeden, dat de Bisschop van Utrecht, te onvrede over de Gift van Lotharius, de hand in dit werk gehad hebbeGa naar voetnoot(d). Men kan 'er by voegen, dat Floris de Zwarte, veelligt, onder de hand, de Westfriezen tot den opstand hebbe aangezet, om dus zyne eigen grootheid te vestigen op de verminderde magt zyns Broeders. Immers 't vervolg deezer Geschiedenis maakt dit niet onwaarschynlyk. Doch wat 'er van de oorzaak der Westfriesche Vyandelykheden zyn moge, die ons, door oude Schryvers, niet te boek gesteld is; Graaf Dirk, hoe jong nog, hadt geen hert, om dezelven ongewrooken te laaten. Wy hebben reeds, by eene andere gelegenheid, aangemerkt dat Westfriesland, doorbroken van veele Meeren, die allen met de Zee gemeen lagen, niet wel anders dan in drooge Zomers, in harde Winters, of te schepe kon beoorlogd worden. De Winter van 't jaar 1132Ga naar margenoot+was fel boven maate. De wegen waren hard, de wateren digt gevrooren, en 't ys sterk genoeg om een Leger te draagen. Deeze gelegenheid nam Graaf Dirk waar, en zyn heir by een gerukt hebbende, trekt hy van Alkmaar af, over 't Ys, naar Westfriesland. De Westfriezen, die hier gelegerd waren, geenen | |
[pagina 222]
| |
kans ziende, om het tegen den Graave uit te houden, vlooden Landwaards in, en lieten de naaste Dorpen en Buurten bloot leggen, voor de plondering der Hollanderen, die 't Land plat gebrand hebbende, met een' ryken buit van Klederen, Koeyen en Paarden, naar Alkmaar te rug keerden. Ook bragten zy een goed getal van gevangenen derwaards. |
|