De oerwinning fan Bjinse Houtsma

[p. 78]

Ienman-show

Lykwols, dy sjongjûn rekke de kantate raar yn 'e bekniping. De útfiering moast fersteld wurde, om Bjinse Houtsma syn ribbekast dêr't noch altyd in dûk yn siet. It waard no justjes foar Krysttiid, advint, net de gaadlikste tiid foar draken fan Cannemakker. Mar wol foar kantates op krystteksten fan Piter Jelles. It joech wat ferromming - it koe allegear even kalmeroan. Behalven dan it toanielstik, dêr moàst dy jûns noch in repetysje fan wêze, de earste grutte repetysje nei it rollêzen, en dan fanneed sûnder Bjinse. Faaks soe... e... master sa lang dy rol fan Bjinse efkes fan 't boekje lêze wolle. Hy waard kjel... nee, dat wie better fan net, hy hie noch wurk te dwaan, de rol fan Bjinse, mar dat sei er fansels net, lei him ek net sa bot. Ferbylde er it him of wie der wat skeadlik mûskopjen yn 'e manljushoeke? It petear naam gâns tiid yn beslach, en doe't er op 't lêst hastich ta de doar útrekke, seach er krekt de efterljochten fan de folkswein efter de huzen weiwurden. Se hie mooglik noch op him wachte, mar net langer as 't lije koe. Hy seach op 't horloazje. Noch gjin healwei tsienen. In oere oer op syn minst. Hy koe in kuier meitsje of op 'e fyts, efkes allinne wêze, yn 'e retrête. En in skoft letter doarme er dêr yn it tsjuster by Roukama-state om, tusken de rododendronbeamkes en de lêste dahlia's. De keamer mei de piano wie tsjuster. In oare keamer levere neat op as ljochtskreven mei in blaueftige televisyglâns. Hy stie dêr, snotnoas, skoaljonge fan santjin, teenager, puber, en it hert kloppe him yn syn ribbekast as woe it der út. Yn 'e fierte seach er de eilânsljochten by de

[p. 79]

kym lâns feien. En hy harke, lûden yn it bûthús, stamboeksbollen fan 80, 90 mille en mear. Eksport foar Brazilië of Pakistan. In pleats as in paleis, dêr't gjin strieke oerdwers lei. Paden mei de sentimeter beknipt en mei de túnklauwer rjochtstreke. Dat koed er yn it skrale moanneljocht net sjen, dat rette er, en hy doarst op dy paden net iens te rinnen, der kamen dan fuotleasten yn 'e túnklauwerstreken. En dêrsanne de fiver, glêd en rimpelleas fan oerflak, de fiver dy't har hûs, har paleis spegele oerdeis en dy't faaks har byld spegele, as it de moarntiid begroete foar har sliepkeamersrút. En as hied er har stjoerd fan bûten út wei mei de geheimsinnige krêften, de elektronika fan syn leafde, op dat stuit gyng it ljocht boppe op en seach er har de gerdinen talûken. Stom, wêrom de gerdinen ta? Rette se dan net yntuïtyf dat hy hjir stie, sa'n frou hie dochs in seisde sintúch? En wa koe oars strune as hy en wa oars mòcht hjir strune as hy? In voyeur, hjitte soks yn 't Frâns, it Hollâns hie der net iens in echt wurd foar. Vestdijk rêde him mei de 'ziener,' mar dêr siet dan mei-iens in religieus-symboalys luchtsje oan. By hìm net! Hỳ strúnde mar gewoan. Just, hy soe dus mei dyselde Vestdijk yn dy beam moatte, dy donkere, machtige, mânske, yn hjerstkleur klaaide boekebeam dy't it balkon fan har sliepkeamer hast beroerde. En dan sunich fluitsje. In herkenningsfluitsje, dat moasten se hawwe, lit ús sizze it kwarte-tema út 'e kantate sol-do-re-la-si-mi. Hy besocht it - wêrom soed er it net besykje? It klonk skriel en earmoedich yn 'e nacht. En it gerdyn bleau ticht, hy moast ta mei rieden. Klean út - badkeamer yn - parfumearre sjippe - spegel ta fuotten út - nachtjûpe - babydoll of hjitten dy flodderdinkjes net mear sa? - of miskien alhiel neat. Fansèls alhiel neat. Gjin ferrie oan 'e natoer.

Earne blafte in hûn. Op in oare pleats. Hy skrille op út syn

[p. 80]

fantasij, hy makke him los, hy skarrele syn sûn ferstân by elkoar, earmoedige stealtsjes. Hy moast werom nei Wypkje Himpenius en nei Jisse en nei de skriften en de blomkoal-luchtsjes.

Hy flokte op himsels. As in skoaljonge, in snotjonge, sei er, heal lûdop. Gek yn 'e kop. Gek om in wyld froumins, dat dy net iens wurdich is. En dêr waard er dan dochs wer kjel en mismoedich fan. Want hie se net sein, dat se him helpe soe om himsels te wurden, om te wurden dy't er wêze koe? En dy't er dus yn wêzen al wìe?

Dy nachts wied er sa wyld, dat er net fan Wypkje ôfbliuwe koe. Dy fernuvere har, mar naam it lykmoedich op, de kalinder wie geunstich. Nei ôfrin lei er lang mei iepen eagen yn it tsjuster te stoarjen, hy fielde it ek as ferried oan Lutske, ferried nei twa kanten, syn skuldgefoel krige dus noch in diminsje méar. Hy lei noch krektlyk doe't de dage oan 'e loft kaam en de hoannen fan 'e buorren har fiktoarje kraaiden, en fuort dêrnei syn soan Jisse.