Wie niet weg is wordt gezien

[p. 107]

Terug

‘Dag meneer, ik ben Ria,’ zegt ze als ze binnenstappen in het huis waar vader en moeder al drie weken wonen.

‘Domme meid, je heet toch geen Ria meer,’ zegt mamma.

‘O nee, dat is waar ook. Rachel heet ik.’

‘En ik ben oom Barend,’ zegt de meneer. ‘Dit is mijn dochtertje Betty. Ik hoop dat jullie het goed met elkaar kunnen vinden. Met jullie ouders en mij gaat het gelukkig prima. Zij hebben onderdak en ik heb iemand die mij en Betty kan verzorgen.’

Betty knikt.

‘Eten!’ roept moeder als ze het huis hebben bekeken. ‘Allemaal aan tafel! Rachel, jij daar en Esther daar.’ Moeder wijst naar de overkant van de tafel.

‘Ik wil naast Rachel zitten, mamma.’

‘Goed, ga je gang.’

Ze zitten met elkaar om de tafel.

‘Eet smakelijk,’ roept oom Barend. ‘Beginnen jullie nog niet, kinderen?’

‘We moeten nog bidden,’ zegt Esther.

Ze slaat een kruis en ze vouwt haar handen.

‘Bidden?’ Oom Barend kijkt met grote ogen naar Esther.

‘Ja bidden, dat hebben we bij onze oom en tante ook

[p. 108]

altijd gedaan. In de naam van de Vader en de Zoon en de...’

‘Afgelopen, verdomme!’ Oom Barend geeft een harde klap op de tafel.

‘Jullie zijn joodse kinderen. In mijn huis wordt niet gebeden op een niet-joodse manier. Zijn jullie gek geworden? Ik heb het Betty ook verboden. Zijn we terug gekomen om te bidden als niet-joden?’

Esther zit nog met gevouwen handen, zij heeft ze van schrik van elkaar gedaan.

‘Eet smakelijk,’ zegt oom Barend en hij stopt een groot stuk aardappel in zijn mond.

Als vader en moeder hen 's avonds naar bed brengen zegt Esther: ‘Oom Barend is een rotvent en ik vind dit huis klein en akelig.’

‘Ssst, niet zo hard praten,’ zegt moeder. ‘Oom Barend is zielig. Hij heeft in de onderduiktijd zijn vrouw verloren. Hij meent het niet zo kwaad. En laten we blij zijn dat we jullie na zoveel jaren weer zelf naar bed kunnen brengen. Laten we dat niet bederven met mopperen.’

‘Weet je nog hoe ik je vroeger naar bed bracht?’ vraagt vader.

‘Ik geloof het niet,’ zegt Esther.

‘Jullie gingen rechtop in bed staan en dan blies ik jullie om.’

‘O ja, dat is waar ook. Zullen we dat weer doen?’

Esther staat al op het bed. Vader maakt bolle wangen.

‘Eén twee drie.’ Ze voelen hoe vader blaast en dan laten ze zich omvallen.

‘Net als vroeger,’ zegt vader. ‘Hoe is het mogelijk.’

Betty komt binnen in haar nachtpon.

[p. 109]

‘Ik wil bij die twee meisjes slapen,’ zegt ze.

‘Goed,’ zegt vader. ‘Ga maar in dit bed. Als wij willen slapen, leggen we jou in de kamer bij je vader. Wij liggen hier, bij onze kinderen. En nu ogen dicht. Welterusten.’

‘Welterusten!’ roepen ze.

‘Wie had gedacht dat ik mijn eigen kinderen ooit nog zelf naar bed zou mogen brengen,’ hoort ze moeder zeggen.

‘Welterusten!’ roept vader vanuit de gang.

‘Hoe oud ben jij eigenlijk?’ vraagt Esther aan Betty als vader en moeder naar beneden zijn gegaan.

‘Ik ben negen en ik heb geen moeder meer. Ze is doodgegaan in de oorlog en ze is begraven in de tuin van ons onderduikhuis. Het was te gevaarlijk om haar op het kerkhof te begraven.

Toen ik pas terug was in Rijswijk, vond ik het heel erg dat mijn moeder zo alleen in die tuin lag, maar nu niet meer, want voor ik ga slapen bid ik voor haar. Ze hoort me vanuit de hemel.’

‘Bidden? Dat mag toch niet van je vader?’

‘Nee, ik doe het stiekem.’

‘Hoe bid jij? Joods of katholiek of protestants?’

‘Katholiek geloof ik, net als jullie toen we gingen eten.’

‘Dan bidden wij mee voor jouw moeder.’

‘In de naam van de Vader en de Zoon en de Heilige Geest...’

‘Zachtjes bidden,’ fluistert Betty. ‘Als we joods kunnen bidden, doen we het hardop.’

‘Wees gegroet Maria...’

‘Sssst!’