Wie niet weg is wordt gezien

[p. 62]

Ze zijn net weg

Met een ruk doet meneer pastoor de deur open.

‘Mensen,’ zegt hij. ‘Ik moet jullie wat vertellen. Jullie moeten hier weg.’

‘Nee toch?’ vraagt moeder.

‘Helaas wel,’ antwoordt meneer pastoor. ‘Wat in dertig jaar niet is gebeurd, gaat nu gebeuren. Er is een kapelaan benoemd en hij moet in jullie kamer wonen. Over tien dagen komt hij.’

‘Een kapelaan? Wat is dat?’

‘Een kapelaan, Esther, is iemand die de pastoor helpt, een assistent.’

‘Waar moeten we naar toe?’ zucht vader. ‘We moeten de ondergrondse waarschuwen.’

‘Geloven jullie me, in mijn hele leven heb ik gezien dat je de dingen soms niet begrijpt, maar ze zijn altijd ergens goed voor. God heeft een bedoeling met alles wat hij doet.’

‘Ik ga me aangeven bij de Duitsers,’ zegt vader. ‘Ik heb er genoeg van. Steeds weer moeten we ons verstoppen. Ik kan het niet meer.’

‘We geven ons niet aan, David. Dat kunnen we tegenover onze kinderen niet doen. Denk eens na wat meneer pastoor heeft gezegd.’

‘Mooie smoesjes,’ zegt vader. ‘Ik ben niet katholiek. Ik geloof niet in bestemming.’

[p. 63]

‘Morgen komt er een oplossing,’ zegt ze plotseling.

Ze weet niet waarom ze het zegt. Ze móet het gewoon.

‘Rachel, je bent een wijsneus,’ zegt moeder. ‘Je lijkt wel een waarzegster op de kermis.’

Het is wél zo. De volgende dag komt Hans om te vertellen dat hij een adres heeft gevonden.

‘Vertel eens waar?’ vraagt moeder.

‘Volgende week,’ antwoordt Hans. ‘Liever niet eerder.’

Nu lopen ze in de tuin van de pastorie, samen met Hans die ze naar hun nieuwe adres zal brengen. Zeven maanden is het geleden dat ze buiten waren. Ze wil naar de hemel kijken, naar de sterren, maar ze wordt zo duizelig dat ze moeders hand moet pakken.

‘Wat mooi zijn de sterren,’ zegt ze. ‘En wat ruikt het lekker buiten.’

‘Opschieten Rachel. Niet zoveel kletsen,’ zegt Hans. ‘Ga maar gauw in die auto daar.’

Meneer pastoor is met hen meegelopen.

Hij staat er nog als de auto begint te rijden. Hij zwaait met beide handen.

‘God zegene jullie!’ roept hij.

‘God zegene u,’ roept moeder.

‘Waar gaan we naar toe?’ vraagt Esther.

‘Naar het noorden,’ zegt Hans. ‘En meer vertel ik niet.’

Als ze ongeveer een uur hebben gereden zegt Hans: ‘We zijn er bijna.’

Ze rijden een stad binnen. De huizen zien er oud uit en er is veel water.

‘Dit is Hoorn,’ legt Hans uit. ‘Daar is jullie volgende onderduikadres.’

[p. 64]

Hij stopt voor een huis in een lange straat.

‘Kom maar,’ zegt hij. ‘Op nummer dertien moeten we zijn.’

Hij belt aan. Een vrouw doet de deur open.

‘Ik ben tante Annie en dit is ome Jan.’

Ze wijst op een man die in de gang staat.

‘Aangenaam,’ zeggen vader en moeder.

Helemaal niet aangenaam, denkt ze.

‘Laten we naar boven gaan. Ik zal jullie zeggen waar je kamer is.’ Tante Annie is al op de trap.

‘Kom maar binnen. Hier is het.’

‘Waar mogen we slapen?’ vraagt moeder. ‘Ik zie nergens een bed.’

‘Zolang onze andere onderduikers er nog niet zijn, mogen jullie in het opklapbed hier in de kamer slapen. De kinderen krijgen een tweepersoonsbed in de gang.’

‘Dank u wel,’ zegt moeder.

‘Vannacht blijf ik bij jullie,’ zegt Hans. ‘Ik zou wel graag naar bed willen, want ik moet heel vroeg op.’

‘Wij gaan ook naar bed en de kinderen ook,’ gaapt vader. ‘Ik ga het opklapbed uitzetten.’

Samen met Esther ligt ze in een bed op de gang. Na een poosje kruipt Hans naast ze.

Vader en moeder komen welterusten zeggen.

Moeder geeft Hans ook een kus. ‘Bedankt Hans,’ fluistert ze. ‘Je doet veel voor ons.’

‘Gooi maar in mijn pet,’ zegt Hans met een slaperige stem.

Midden in de nacht gaat de telefoon. Tante Annie staat al in de gang.

[p. 65]

‘Wacht maar.’ Hans houdt haar tegen. ‘Ik ga wel naar beneden.’

Hij rent de trap af. Boven kan ze zijn stem horen. Hij heeft de kamerdeur zeker open laten staan.

‘Wat erg,’ hoort ze. ‘Hebben ze hem meegenomen?’

Ze zit rechtop in bed.

Wie is er nu weer meegenomen? Houdt het dan nooit op?

Ze hoort hoe Hans heel langzaam naar boven komt.

‘Nou, vertel,’ zegt tante Annie.

‘Iemand van de ondergrondse aan de telefoon.’ Hans kijkt van de een naar de ander.

‘Ze kwamen in de pastorie om David en Ruth en de kinderen te arresteren. Eén Duitser en twee Nederlanders hebben de hele pastorie overhoop gehaald.

“U treft het niet, de familie is net weg,” heeft meneer pastoor gezegd en toen hebben ze hem meegenomen.’

‘Hoe weet de ondergrondse dat?’ Tante Annie kijkt met grote ogen naar Hans.

‘Van Dora, de huishoudster.’

Vader en moeder zijn nu ook in de gang.

‘Ze hebben meneer pastoor gearresteerd.’

‘Rachel, dat kan niet, je jokt,’ zegt moeder. ‘We hebben hem vanavond nog gesproken.’

‘Het is niet te geloven, maar het is echt waar,’ zegt Hans.

‘God zegene meneer pastoor,’ zegt moeder.

‘Vuile stinkende rotmoffen!’ schreeuwt vader. ‘Vuile stinkende verraders!’