Wie niet weg is wordt gezien

[p. 40]

De eeuwige jood

Sinds ze niet meer met de tram naar school mag van de moffen, loopt ze iedere dag met een groepje kinderen van Rijswijk naar Den Haag.

Het is wel gezellig om met zoveel kinderen tegelijk te lopen. Ze praten samen, ze spelen tikkertje en ze bekijken de etalages op de Rijswijkseweg.

Bij één winkel staan ze iedere dag even stil. Het is een zaak waar feestneuzen en maskers worden verkocht. Ze zouden daar allemaal graag eens naar binnen willen gaan, maar dat kan niet. Om half acht en om half twee mogen joden niet in winkels komen. Ook niet in een feestwinkel.

Als ze langs de brandweerkazerne komen, blijft ze al-

[p. 41]

tijd een beetje achter de andere kinderen lopen, want daar is iets engs te zien. De moffen hebben er een plaat opgehangen, een heel erg griezelige.

Je ziet de kop van een jood met heel gemene ogen. Met een mond waaruit één tand steekt. Op zijn voorhoofd is een davidster getekend. Zijn handen kan ze niet zien, maar dat zullen wel klauwen zijn.

In namaak-Hebreeuwse letters staat boven het hoofd: ‘De eeuwige jood’ en onder de plaat: ‘Ook u moet deze film zien!’

Ze wil niet naar die afschuwelijke kop kijken, maar ze doet het toch. Met één oog. Dan is het wat minder griezelig.

Sinds de plaat er hangt, heeft ze veel naar joden gekeken. Niemand heeft zo'n gezicht en zulke klauwen. Zij zelf ook niet. Ze heeft geprobeerd tegen de spiegel zo'n gezicht te trekken, maar het lukt niet.

‘De enge jood,’ noemt ze de man op de plaat, maar dat vertelt ze aan niemand, ook niet aan Max, die op school achter haar zit.

Iedere keer als ze langs de plaat moet, zou ze er met haar nagel een heel klein beetje af willen krabben, net zo lang tot de hele plaat weg zal zijn. Dan zullen de moffen zeggen: ‘Waar is de eeuwige jood gebleven? We zullen goed opletten wie hem heeft beschadigd en die persoon zullen we arresteren.’

Ze zouden het doen ook, want je wordt gestraft als je iets kapot maakt van de moffen.

Op weg naar school kletsen ze vandaag niet zoveel als anders. Het is vreselijk koud en het regent. Ze mocht mamma's paraplu meenemen, maar een paraplu helpt alleen maar tegen de regen en niet tegen de kou.

[p. 42]

Ze kijkt naar de tram die voorbij komt. Wat zou ze graag met die tram naar school willen gaan, maar dat mag niet. Joodse kinderen moeten lopen. Iedere dag weer.

De regen tikketakt op de paraplu. De regenstraaltjes lopen ook langs het gezicht van de eeuwige jood.

Ze kijkt met één oog naar de jood. Het is net of hij tegen haar roept:

‘Kijk, zo zien wij er nu uit!’

Ze loopt dicht langs de plaat. Ze voelt dat de paraplu er tegenaan komt. Aan één van de baleinen ziet ze een vochtig stukje papier hangen. Ze kijkt naar de plaat.

‘Ook u moet deze fil ...’ staat erop.

De rest van de zin hangt aan de paraplu.

Ze maakt een plannetje. Als ze nog één keer langs de plaat gaat lopen en nog één keer met de baleinen van de paraplu langs de gemene kop gaat, maar nu expres?

Ze loopt op haar tenen. Zo is de paraplu hoog genoeg om de tand te raken, of de ogen.

Het lukt! Ze heeft de ogen geraakt.

De eeuwige jood is blind geworden. Hij kan niet meer naar haar kijken.

Ze rent naar school.

‘Ga gauw zitten,’ zegt meneer Noach. ‘We kijken niet meer zo precies of je op tijd bent.’

Ze schuift in haar bank.

‘Ik heb de moffen gepest,’ fluistert ze tegen Max.

‘Dat kunnen kinderen niet.’

‘Welles, hij is blind geworden, de eeuwige jood. Als we straks naar huis gaan zal ik het je laten zien.’

‘Gek kind,’ zegt Max. ‘Meisjes zeggen altijd dingen die niet kunnen.’