Alle de gedichten. Deel 1

[p. 676]

Vertooningen op 't Huwlijk van den E. Heer Joan Hinloopen Jakobsz. Commissaris der Huwelijksche zaken, &c. En de E. Juffrouw Leonora Huidekoopers van Maarseveen.

In d'eerste Vertooning

Verschijnt de Doodt op een waagen van mensche-geraamten. Lentemaant, Hooimaant, Oogstmaant en Slachtmaant, de vier moortdaadigste dochters van 't Jaar, verstrekken haar voor paarden: de vreeselijke Pest voor voerman. de Zuidewindt, een dienares van de Doodt, vliegt voor uit. Gulzigheidt, Dronkenschap, Bloedtgang, Waterzucht, Teering, Wanhoop en Koorts, haar krijgsbenden, baanen 't spoor. Eskulaap, Galeen en Hippokraat, betoonen zich raadeloos. Juno, die Hinloopen op Pijnburg laat bewaaren, om hem aan Leonora Huidekoopers van Maarseveen te huwen, verlaat haar schatkamers, Pallas haar schoolen, en Merkuur zijn Beurzen, om met een wolk ten hemel te klimmen. Amsterdam is in 't zwart gekleedt. Neering, Rijkdom, en Overvloedt, haar gespeelen, vluchten, Godtsdienst en Gerechtigheidt, twee hooftpilaaren daar de Stadt op rust, blijven haar noch by. Zuchten, Weenen, Klaagen en Treuren, de kinderen der Ellendigheidt, voegen zich in de rouw, met ongevlochte hairen, by de graaven. d'Amstel en het Y helpen de vluchtige burgers, langs hun stroomen, naar vreem-

[p. 677]

de gewesten. Voorzichtigheidt, door Schrik en Vrees voortgedreeven, geeft Leonora Huidekoopers, aan Maarseveen, Neerdijk en Diependal, om haar voor 't geschut van de Doodt te bevrijden.

De Doodt bestormt het Y, om 't leeven te berooven.
De Kunsten zijn geboeit. het volk heeft geen gehoor.
Het Moordtvuur is door klacht' noch traanen uit te dooven.
Voorzichtigheidt verbergt de wakkre Leonoor.
Zoo weet men 't woeden van het Pestvuur te verhinderen.
De Huizen houden standt door 't leeven van de kinderen.

De tweede Vertooning

Is in de hemel. de Vreede houdt by Juno, godin der huwelijken, sterk aan, om Amsterdam, waar dat de Doodt van de braafste Geslachten verdelgt heeft, weeder te herstellen, door 't vereenigen van Hinloopen en Leonora van Maarseveen. de Tweedragt, vyandin van 't Y, zaaidt, om dit huwelijk te beletten, haar zaadt. Diana, die Leonora aan haar rey poogt te krijgen, stelt zich teegen 't verzoek van de Vreede. Apollo, Pallas en Venus, om haar schoolen door de afsetsels van zulk een paar te verrijken, voegen zich by de Vreede. Mars, die Amsterdam vervloekt, om datse hem met keetens geboeit uit Nederlandt deedt bannen, verkiest, door Staatzucht, Gramschap, Geweldt, Moordt en Roof aangehitst, de zy van Diana. Kupido houdt hem zijn pijlkooker voor de mondt. Liefde, Trouw, en Teelzucht binden zijn handen. Jupiter, die d'Amstel, om haar burgerlijke zeeden en verdraagelijke wetten, bemint, begeert dat het huwelijk zijn voortgang zal hebben: Neptunus en Pluto, zijn broeders, hierom booven ontbooden, volgen zijn besluit. Venus, die de drie Bevalligheeden by zich heeft, maakt zich gereedt, om met een zwarm van Minnegoodtjes op d'aardt te daalen. Ceres van haar Akker-godinnen, Bacchus van Wijngaardt gooden verzelt, en Merkuur volgen de Mingodin.

[p. 678]

 

De Gooden zijn verdeelt: elk poogt zijn staat te bouwen.

 

Diana wraakt de Min, en Juno roemt op d'Echt,

 

Om Hindeloopen aan van Maarseveen te trouwen.

 

De trouw der Grooten is tot heil van 't heilig Recht.

 

Vrou Venus wordt op d'aarde van Jupiter gezonden.

 

De vuurpijl van de Min maakt blaakerende wonden.

De derde Vertooning

Is op Goudestein. Leonora wordt van Pallas, in 't midden der neegen Muzen, omhelst. Venus, die Hinloopen op Pijnburg alree de boezem doet blaken, vertoont zich op haar waagen, die door Liefde en Trouw voortgetrokken wordt: Teelzucht verstrekt tot voerman, de drie Bevalligheeden bestrooien het spoor met mirtebladen. Dartelheidt, Droefheidt, Vrolijkheidt, Blijdtschap, Nachtjanker, Trekkebek, Waarheidt, Loogen, Vleien, Lacchen, Huilen en Zuchten, al saamen in dienst van Venus, zweeven om de raaden. de lucht krielt van Minnegoodtjes. Kupido staat achter zijn moeder, en mikt met zijn pijl op Leonora. Diana, die Venus toeleg zoekt te beletten, komt op haar jaagkoets; zy heeft, in plaats van paarden, Wakkerheidt en Sneheidt in 't gareel gespannen: de Jaaghzucht heeft tot leizeel om te mennen. zy wordt gevolgt van Hartejaagster, Hindeschietster, Brakkestreelster, Beekezwemster, Bronneminster, Schaaduwzoekster, Heuvelklimster, en al wie, schuw voor mannen, de Maagdelijke staat beminnen. de kuische godin poogt Leonora, doch te vergeefs, een pijl van loodt, die in koudt vergift gedoopt is, in 't hart te schieten. Maarseveen, Neerdijk en Diependal verwonderen zich, datse zulk een oorlog beoogen. de Vechtgoden en godinnen zien Venus het veldt behouden.

Hier is van Maarseveen in 't school der Kunstgodinnen.
Zoo wordt aanminnigheidt met weetenschap doorzult.
Diana schiet vergeefs, om d'eedle Maagdt te winnen.

[p. 679]

 

De Liefde is een vuur dat alle harten vult.

 

Hinloopen staart van ver op Venus wapendaaden.

 

Een minnaar zoekt zijn hoop door d'oogen te verzaaden.

In de vierde Vertooning

Ziet men de Bruidegom en Bruidt voor 't outaar van Juno. hy heeft Voorzichtigheidt, Schranderheidt, Beleeftheidt en Reedtlijkheidt by zich: zy Aanminnigheidt, Vrindtlijkheidt, Mewaarigheidt en Maatigheidt. De Minnegoodtjes voeden het outaar-vuur met mirtheblaaden. Juno bindt de verloofde met een witte sluier aan elkander. Venus vertoont zich met de zielen van Hero en Leander in een heldere wolk, waar dat de naamen van deze getrouwe minnaars met blinkende starren in geschreven zijn, om de Bruidegom en Bruidt de kracht der Liefde door d'oogen in 't hart te drukken. Argwaan, Huistwist, en Zorgloosheidt, drie huwlijks-plaagen, worden door Liefde, Trouw en Teelzucht uit de tempel gedreeven. Apollo, Pallas en Ceres geven de getroude de zeegen. d'Amstel en 't Y verstrekken tot getuigen.

Hier wordt van Maarseveen vereent met Hindeloopen.
De kuische Liefde heeft het huwlijk tot haar wit.
De Teelzucht is een bandt om harten t'zaam te knoopen.
Zoo maakt men, door de Trouw, twee Huizen tot een lidt.
Geen vaster stamboom dan van t'zaamgevoegde telgen.
Eendrachtigheidt behoedt de Stammen voor verdelgen.

In de vyfde Vertooning

Staan de Bruidegom en Bruidt op een troon. Hy heeft Apollo en Themis; zy Pallas en Huiszorg tot Speelgenoots. Voorzichtigheidt, Schranderheidt, Beleeftheidt en Reedtlijkheidt, staan aan d'eene zy van de troon: Aanminnigheidt, Vrindtlijkheidt, Mewaarigheidt en Wakkerheidt aan d'ander. Hymen,

[p. 680]

godt der bruiloften, verschijnt in de zaal met de gelukkig getroude zielen van de Roomsche Talassus en zijn Sabynsche huisvrou, om de Bruidegom en Bruidt de gelukzaaligheidt van d'Echt te vertoonen. De Vreede met haar dochters, Neering, Rijkdom en Overvloedt, omhelzen Venus, Juno en Merkuur, tot dankbaarheidt van 't Huwelijk. d'Amstel en 't Y ontfangen de Vechtgooden en godinnen. Maarseveen, Neerdijk, Diependal, Goudestein en Pijnburg, bestrooien de vloer met maagdepalm. Bacchus en Ceres, die hier verschijnen, worden door Maatigheidt bestiert. Blijdschap, Vroolijkheidt, Dartelheidt, Weelde, Kussen, Lonken en Lachen, voegen zich by de gasten. De neege Muzen, die hier haar Parnassus hebben, speelen en zingen:

Hier blinkt Vernuft en Deugdt, twee goddelijke deelen.
Zoo zagmen Peleus en zijn Thetis braaf van standt.
De Hemel laat dit Paar tot steun van d'Amstel teelen:
Zoo wort de hoop gevoedt van 't vreedtbaar Amstellandt.
Op zulk een grondtvest magh de burger zich verlaaten.
Men heerscht niet voor zich zelf, maar voor zijn onderzaaten.

Kracht der Huwlijks Liefde.

Al wat 'er leeft dat lieft, en heeft ook zucht tot paaren.
Zoo 't minnevuur verdooft is 't aardrtijk in gevaar.
Het leeven, zonder min, versterft in hondert jaaren.
Men bindt all' eeuwen, door het huwen, aan elkaâr.
Zoo wordt de Doodt belet haar troon op d'aardt te bouwen.
't Geslacht dat leeven wil moet op de Trouw betrouwen.

Liefde.

De Hemel zegen u in uw gehuwde daagen.
Nooit zie men dat de Nijdt zich in uw harten zet:
Maar leef dat zich de Nijdt, om u, haar hart gaat knagen.
Gedoog niet dat de Twist uw herssenen besmet:

[p. 681]

 

Die huisplaag is door kracht der Liefde te verdrijven.

 

Wie dat de Twist verjaagt verdient de vreed-olijven.

Sterkheidt.

Nooit moet het slinx Geval uw hoop door ramp verslinnen:
Maar zoo 't u fel bespringt, zoo toon een sterk gemoedt.
Een die zich zelf verwint kan alle ramp verwinnen.
't Is noodigh dat men weeldt deurmengt met tegenspoedt.
Wie in de windt opzeilt heeft geen gevaar van gijpen.
Men leert, door weinig ramp, zich hoeden voor vergrijpen.

Wijsheidt.

Vergeet geen harteleedt: maar gy moet wraak vergeeten.
Vergeetelheidt van leedt denkt nooit op naakendt quaadt.
De Wraak is dochter van een goddeloos geweeten.
Door deez' vervalt de ziel, door die vervalt de Staat.
De stierman mijdt de klip die hem weleer deedt beeven.
Wie leedt gedenkt, en wraak vergeet, zal veilig leeven.

Voorzichtigheidt.

Gerechtigheidt moet u in 't Raadthuis staâg verzellen.
Gebruik haar slaghzwaardt nooit of beezigh haar gewicht.
De wakkre Huiszorg zal zich by uw Ega stellen.
Een die zijn huis bezorgt voldoet zijn huwlyxplicht.
Godtvruchtigheidt moet staâg in uw gedachten zweeven.
Een heilzaam huwlijk is 't beginsel van het leeven.