Schets van de Nederlandse letterkunde


179. M. Mok [geb. 1907] Levensloop: Geboren uit een joods gezin. In de oorlog ondergedoken. Literair criticus aan het Handelsblad. Het opmerkelijke van Moks dichterschap is de sterke epische begaafdheid, die hem in staat stelde grote thema's zoals de uittocht van de Joden uit Egypte, en de opstand van het Kaas-en-broodvolk indrukwekkend te verbeelden: Exodus [1938]; Kaas- en Broodspel [1938]; Scheppingsdroom [1939]. De bekommering om het lot van zijn joodse geestverwanten en zijn moderne sociale bewogenheid verbonden zich hierin met de historische gegevens tot een fraaie dichterlijke eenheid. Onder de schuilnaam hector
[pagina 215]
mantinga publiceerde hij illegaal o.a. De zeven hoofdzonden. In en na de tweede wereldoorlog ontwikkelde hij zich tot een belangrijk lyrisch dichter, veelal geïnspireerd door de herinnering aan oorlogservaringen en aan omgekomen familieleden en vrienden: Het wankel hart [1945]; Silhouetten [1948]; Aan de vermoorden uit Israël [1950]. De omvangrijke verhalende gedichten uit deze jaren handhaven niet het vroegere peil: Storm uit het Oosten [1952]; De spoorwegstaking [1953]. Tot zijn belangrijkste bundels behoort de cyclus Gedenk de mens [1957], waarin de droefheid van het gemis overgaat in een nieuwe levensaanvaarding.