Twee zeevaart-gedichten. Deel 1. Teksten en inleiding

(1987)–Joost van den Vondel– rechtenstatus

bron

Joost van den Vondel, Twee zeevaart-gedichten. Deel 1. Teksten en inleiding (ed. Marijke Spies). Noord-Hollandsche Uitgevers Maatschappij, Amsterdam/Oxford/New York 1987

codering

DBNL-TEI 1

Wijze van coderen: standaard

dbnl-nr vond001twee01_01

logboek

- 2019-06-19 KE colofon toegevoegd

verantwoording

gebruikt exemplaar

eigen exemplaar dbnl

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Twee zeevaart-gedichten. Deel 1. Teksten en inleiding van Joost van den Vondel, in een editie van Marijke Spies uit 1987. De complete uitgave bestaat uit twee delen. De oorspronkelijke werken Hymnus ofte Lof-gesangh over de wijdberoemde scheepsvaert der Vereenighde Nederlanden en Lof der zee-vaert dateren uit respectievelijk 1613 en 1623.

redactionele ingrepen

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (IV, 2, 28, 72, 258) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.

[pagina I]

J. VAN DEN VONDEL/TWEE ZEEVAART-GEDICHTEN

[pagina II]

MONUMENTA LITERARIA NEERLANDICA III, 1

Uitgegeven onder auspiciën van het Bureau Basisvoorziening Tekstedities der Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen

Begeleidingscommissie: W. Blok, Groningen; S. Dresden, Leiden; A.H.F., van Elslander, Gent; W.P. Gerritsen, Utrecht; E.K. Grootes, Amsterdam; F.J. van Ingen, Amsterdam; W.R.H. Koops, Groningen; M.A. Schenkeveld-van der Dussen, Utrecht; A.L. Sötemann, Utrecht

ISBN 0 444 85626 9

[pagina III]

KONINKLIJKE NEDERLANDSE AKADEMIE VAN WETENSCHAPPEN

J. van den Vondel Twee zeevaart-gedichten

Hymnus, ofte Lof-Gesangh, over de wijd-beroemde scheeps-vaert der Vereenighde Nederlanden (1613)

Het Lof der Zee-vaert (1623)

Uitgegeven met inleiding en commentaar door Marijke Spies

Deel 1 / Teksten en inleiding

Noord-Hollandsche Uitgevers Maatschappij Amsterdam / Oxford / New York, 1987

[pagina V]

Inhoud

woord vooraf			VII

teksten			1

	1.	hymnus, ofte lof-gesangh, over de wijd-beroemde scheeps-vaert der vereenighde nederlanden	3
	2.	het lof der zee-vaert	15

inleiding			29

1. de plaats van ‘het lof der zee-vaert’ in vondels literaire en politieke ontwikkeling			31

	1.1.	Ter inleiding	31

	1.2.	‘Het Lof der Zee-vaert’ en de ‘Zeespiegel’	31

	1.3.	‘Het Lof der Zee-vaert’ op een keerpunt van Vondels leven	40
	1.3.1.	De doopsgezinde Vondel	40
	1.3.2.	De humanistische Vondel	53

	1.4.	‘Het Lof der Zee-vaert’ en de voc-politiek	66

	1.5.	Het veld van onderzoek rond ‘Het Lof der Zee-vaert’	71

2. de ‘hymnus, ofte lof-gesangh, over de wijd-beroemde scheeps-vaert der vereenighde nederlanden’			73

	2.1.	Ter inleiding	73

	2.2.	Literaire, rhetorische en inhoudelijke analyse	73
	2.2.1.	De ‘Hymnus’ en de prent 'slans welvaren	73
	2.2.2.	Rhetorische analyse	78
	2.2.3.	Literaire en inhoudelijke analyse	87

	2.3.	Morele en religieuze opvattingen	99
	2.3.1.	Opvattingen over de oorlog	99
	2.3.2.	Opvattingen over de handel en de visserij	109
	2.3.3.	De noordelijke doorvaart	121
	2.3.4.	Vondel als doopsgezind gelovige	130

	2.4.	De ‘Hymnus’ en de rede van de Vecht in de ‘Geeraerdt van Velsen’	135

	2.5.	Van ‘Hymnus’ naar ‘Het Lof der Zee-vaert’	141

3. ‘het lof der zee-vaert’			143

	3.1.	Ter inleiding	143

	3.2.	Literaire en rhetorische analyse	144
	3.2.1.	De literaire traditie	144

[pagina VI]

	3.2.2.	Poetica's en rhetorica's	147
	3.2.3.	Literaire analyse	152
	3.2.4.	Rhetorische analyse	157
	3.2.5.	Invloeden en ‘imitatio’	171

	3.3.	Inhoudelijke analyse	174
	3.3.1.	Actualiteit en traditie	174
	3.3.2.	De humanistische bronnen van ‘Het Lof der Zee-vaert’	178
	3.3.3.	Zeevaartfilologie en zeevaartkunde	186

	3.4.	Morele en filosofische opvattingen	189
	3.4.1.	Het betoog tot lof van de zeevaart	189
	3.4.2.	Opvattingen over wetenschap en techniek	192
	3.4.3.	Opvattingen over handel en samenleving	197
	3.4.4.	Opvattingen over schoonheid en deugd	214

	3.5.	Vondel en zijn ‘Mecenaten’	225

4. nogmaals: ‘het lof der zee-vaert’ en de voc-politiek			229

	4.1.	Ter inleiding	229

	4.2.	De voc in Indië en in Europa	230
	4.2.1.	De juridische legitimatie	230
	4.2.2.	De voc in Indië	232
	4.2.3.	De voc in Europa	239
	4.2.4.	Reael versus Coen	247

	4.3.	De politieke strekking van ‘Het Lof der Zee-vaert’	253

afbeeldingen			257

Vorige Volgende