Hierusalem verwoest

[p. III]

Den erentfesten, achtbaren, Wyzen en Voorzienigen Heere Cornelis Pietersz. Hoofd, Raed, en ouwd Burgermeester der om des weerelds ommeloop wyd beroemde Koopstad Amstelredam.

Mijn Heere,

WAnneer de heylige Paulus den Christgeloovigen vermaent te bidden voor Koningen en alle die in macht en hoogheyd gestelt zijn, op dat wy een gerustig en stil leven mogen leyden in alle Godzaligheyd en eerbaerheyd: zoo leert hy ons al stilzwygende hoe wy wyze en vrome Overheden behooren met eerbiedigheyd te omhelzen als eenen grooten zegen Godes en fonteyne waer door allerhande heyl en welvaren ons bequamelijck toevloeyt: want gelijck een treffelijck Philosooph zeght: ubi praeses fuerit Philosophus, ibi civitas erit felix, die Stad zal geluckigh zijn daer de Overheyd wijsheyd zal naespooren. De proeve hier van hebben wy naest eenige jaren herwaerts gehad in deze onze vereenighde Nederlanden, die met de hulpe des Alderhooghsten zoo vele gevaren geluckighlijck zijn voorby gezeylt, door het voorzichtig en wijs beleyd van hare getrouwe en vrome Regeerders, die als zorghvuldige Vaderen voor het welvaren des Vaderlands en des zelfs vryheyd geduyrigh hebben gewaeckt gebraeckt en alles uytgestaen. De weerdighste vrucht van deze arbeyd is dat vele duyzend verjaeghde menschen in den schoot en het gebied der doorluchtige Heeren Staten gastvry zijn geherberght en lieflijck gekoestert, en die in veylige schaduwe gezeten niet meer hoeven te vreezen de grimmigheyd van die uyt het voorborgh der Hellen opgedonderde Spaensche Alecto, die drymael haer geslangde perruyck geschud hebbende, met haer fackel het vuyr stack inde mutsaerden en rijsbossen die de palen en staecken bekleeden waeraen dagelijcx vele vrome Christenen wierden vast

[p. IV]

gemaeckt, die midden inde vlammen Iesus Christus lof toezingende, hem lijf en ziele opofferden tot eenen zoeten en Godbehaegelijcken reuck. Indien wy ernsthaftigh overwegen de als in het hemde ontvloden wreedheyd, en wederom de genoten ruste en veyligheyd: gewisselijck wy moeten geperst zijnde van een danckbaer gemoed met de aen strand opgeworpen AEneas uytbarsten en roepen:

O die ghy neemt alleen van ons Troijaensche gasten
Het leet ter herten en d'ondraeghelijcke lasten:
Die ons het overschot der Griecken hier gestrand,
En uytgeput van 't ramp te water en te land,
Noch herberght in uw Stad en huys met rouw bewogen.
O Dido! 't staet noch in ons macht, noch in 't vermogen
Van 't volck van Dardanus, dat over al beroyt
Dwaelt om den ganschen Kreyts des aerdrijcx wyd verstroyt,
Verschulde danckbaerheyd nae eysch u op te dragen:
De Goon (zoo verre noch een Godheyd schept behagen
In ware Godes vrucht: zoo billyckheyd noch plaets
By ymand heeft, en een gemoed dat zich niet quaeds
Maer 't goed bewust is) 't loon u nae verdienste ionnen.
Wat blyder eeuwe heeft u gebracht in't licht der Zonnen!
Wat treff'lycke ouwd'ren u geteelt tot ons gewin!
Zoo langh de mind're vloe'n afloopen Zeewaert in:
Zoo langh de schaed'wen op de bergen gaen en merren,
En 's Hemels As geleyd de vloock gewelfde sterren,
Zal duren uwen naem en faem met lof en eer,
Het zy wat land my roept, of waerwaerts ick verkeer.

Onze E.E. en A.A. Overheden nu in het algemeen voorbygaende en my in het byzonder tot uwe E. wendende: ghy, mijn Heere, hebt met heylzame raden vaecken dezes Stads en der hooger Heeren Staten vergaderinge bekleed, en uw eygen voordeel te rugge zettende, het gemeene best nae tijds gelegentheyd gevordert en helpen vorderen, zoo dat geen verstandige zich met recht zal belgen dat wy oorzaeck nemen in uwe E. persoon te verheffen en als aen te bidden de

[p. V]

zeer heusche en beleefde Regeringe, onder wiens vleugelen wy zoo gerustmoedigh hebben geschuylt, en den grooten God gedanckt, die over ons had gestelt zoo mildaerdige en bescheyden Goden, de welcke nae het getuyghenisse van eener, die mijn Heer in het gezond oordeel van burgerlijcke zaecken niet ontaerd, zijn

uytblinckende als in 't goud het heldere gesteent.

Daer mangelt dan by de goede ingezetenen niet anders als danckbaerheyd: weshalven om onze beleefde Regeerders in uwe E. persoon nae mijn geringh vermogen een geringh teecken van aller ontfangen weldaden erkentenisse te toonen: zoo offere ick uwe E. dit mijn Treurspel van het verwoeste Hierusalem, of om zoo te spreken mijn tranen uytgestort over den bloedigen ondergangh van het Iodische volck: en dat noch zoo veel te liever, overmids uyt uwe E. lendenen gesproten is die GROOTE APOLLO die onze nederduytsche tale den dagh, en zijn treffelijck geslacht schoonder luyster geeft: en wiens gulde rymen in het voorhoofd van aenzienelijcke Stads gebouwen kunstigh gegraveert, en inde Kercken boven de tomben met goude letteren in gladde toetsteen uytblincken, en de voorbygangers al verbaest ophouden. Ontfangt dan, mijn Heere, deze mijn geringe danck en schuldoffer, meer ziende op den wille als het kleyn vermogen, en bereyckt, o wyze gryze en landnutte Raedsheer, Nestors statige en veeljarige ouderdom ten goeden van ons gemeen beste. t' Amstelredam dezen 20. van Loumaend. 1620.

Vwe E. en A. gants onderdanige

J.V. Vondeley,