De werken van Vondel. Deel 10. 1663-1674

Op d'Ontdecking der Tovery, Ghedaen door Reinald Scot Klinck-dicht.aant.^*

Wat Reinald, vroom van aerdt, ontdeckt de loose laghen¹

Der wreede vyanden van 't Vrouwelijck gheslacht,
Dat onder Toverschijn werdt deerlijck om-gebracht,
Van dien het had gheteelt en onder 'thart ghedragen?
  Ic sie 'tveel-hoofdigh Dier verwonnen en verslagen,
En in sijn eygen bloedt het Helsch gedroght versmacht,⁶
Nu niemant meer op klucht noch ijdle droomen acht,
En 't Aerdrijck is gevaeght van endeloose plaghen.

Vervloeckte Gierigheid en 'tblinde Bij-gheloof⁹

Verdwijnen, nu hun is ontruckt dien vetten roof.
d'Onnoosle sexe keert met snaren en gesangen,

En gaet dien braven Heldt al juichend te gemoedt,

En looft hem, die beschermt haer eere, goet en bloed:
Al wie sich loflijck draegt, is waerdigh lof t'ontfangen.

I.V.K.

* Van 1637. - Naar de tekst uit het voorwerk van Ontdecking van Tovery, Beschreven in Engels door Reinald Scot, verduytst by Th. en G. Basson. Tot Leyden by Willem Christiaens. Anno 1637.
Dit boekje was de twede uitgave ener vertaling van Reinald Scot's ‘The Discovery of Witchcraft’ (London 1584). Het oorspr. werkje werd in Engeland opgehaald en verbrand, terwijl koning Jacobus I er persoonlijk tegen optrad met een tractaat over Daemonologie. Een eerste vertaling verscheen te Leiden in 1609, een twede in '37, een derde te Beverwijk in '38. Ook in deze laatste komt Vondels sonnet voor ongewijzigd, alleen is het daar ondertekend J.V.K. in plaats van I.V.K.; dat zijn, gelijk door Corn. Gimpel waarschijnlijk gemaakt is in De Groene van 23 Aug. 1908, de beginletters van Joost van Keulen.

1 Geestige tegenstelling met andere Reyntjen's, die Vondel zoo goed kende!

6 versmacht: gesmoord.

9 Gierigheid: hebzucht. Ook P. S(criverus) heeft een sonnet in 't voorwerk reeds van 1609, waarin hij hekelt: ‘Schouten eygenbaet.’