De werken van Vondel. Deel 5. 1645-1656

[p. 47]

De genealogie van Vondel door Dr. J.F.M. Sterck

Inleiding

De eerste genealogie van het geslacht Vondel is door J.A. Alberdingk Thijm samengesteld en uitgegeven als bijlage tot zijn Portretten van Vondel, in 1876. Van Lennep had in het eerste deel van zijn Vondel slechts een overzicht gegeven van Vondels voorouders van vaders en moeders zijde, ontleend aan het Leven door G. Brandt, en met eigen veronderstellingen uitgebreid. Thijms gegevens werden uitvoerig aangevuld door P. Génard, die de belangrijke uitslag van zijn onderzoek in de Antwerpsche archieven, in 1887 bekend maakte in de Koninklijke Vlaamsche Academie te Gent, en uitgaf in hare Verslagen als Aanteekening over de voorouders van Vondel.

In hetzelfde jaar, bij gelegenheid van ‘Het Derde Eeuwfeest van Vondels geboorte’, gaf A.A. Vorsterman van Oyen een boekje uit: Joost van den Vondel en zijn geslacht, waarin hij de gegevens van Thijm en Génard tot één geheel verwerkte, en aanvulde met eenige bijzonderheden omtrent de nazaten van Vondel.

Over ‘Vondeliana in Noord-Brabant’ verstrekte ik nog eenige mededeelingen in Taxandria, 1910, afl. 5.

Een nieuw gezichtspunt opende Dr. J. van der Valk in 1912 over ‘Vondels grootouders onder Alva om het geloof vervolgd’, in het Annuarium Stud^m. Reform. van 1912. Hij bewijst o.a. dat Vondels grootmoeder Clementia te Keulen katholiek is gebleven; en hij maakt nieuwe conclusies uit de gegevens van Génard.

Met mijn Oorkonden over Vondel en zijn Kring heb ik in 1918 een aantal nieuwe gegevens bekend gemaakt omtrent leden der Vondelfamilie, ontleend aan de notarisprotocollen. Een nieuw samengestelde ‘Genealogie Vondel’ is daarnaast als bijlage toegevoegd, met een ‘Genealogie De Wolff’.

In de boedelscheiding van Sara Cranen, Vondels moeder, wordt o.a. vermeld als debiteur een Abram de Craen. Het lag voor de hand in hem een broer te zien van Sara, temeer daar een A. Pietersz. Kranen als dichter van

[p. 48]

Pastorellen of Bosch-Gesangen voorkomt in De Amsterdamsche Pegasus, 1627, en Sara Cranen ook Pietersdochter was. Deze dichter was ook lid van de ‘Duytsche Academie’ evenals Vondel.

Door Mr. H.F. Wijnman is hiertegen bezwaar gemaakt doordat hij een Andries Pietersz. Craen elders kon aanwijzen, als de dichter van De Amsterdamsche Pegasus. Toch komt het mij vrij zeker voor, dat de Abraham de Craen, uit de boedelscheiding, een familielid is van Sara. De dichter van de Pegasus is toch in alle geval een poëtisch bentgenoot van Vondel, al behoort hij wellicht niet tot zijn familie.¹⁾

Al de bovengenoemde gegevens vormen het materiaal waaruit de hier volgende genealogie van Vondel is samengesteld, aangevuld met enkele jaartallen, ook nog hier en daar, o.a. in De Dietsche Warande, gedrukt.

1) Vgl. Het Leven van Vondel, Dl. I, blz. 6, en Literatuur-opgave, Dl. IV, blz. 835.

Eerste generatie

1

JOOST VAN DER VONDELLEN I, van Antwerpen, † voor 1604. Hij huwt: a. in 1545 Anna van Uffele, en b. vóór 1557: Catharina Sampsons, † 1604. Uit dit tweede huwelijk zijn 4 kinderen bekend.

Zie 2 -5 .

Tweede generatie

Kinderen van Joost I en Catharina Sampsons.

Zie 1.

2	JOOST VAN DEN VONDEL II, geboren, 1559 of 1560, te Antwerpen; † te Amsterdam, begraven ± 48 jaar oud, 12 Februari 1608 in de Oude Kerk. Hij huwt: a. ....? en b. in 1585 Sara Pietersdr. Cranen te Keulen, dochter van Pieter Cranen en van Clementia X .... (Zie Vrouwelijke lijn A). Zij sterft te Amsterdam 12 Mei 1637. Uit dit huwelijk zijn zeven kinderen geboren.	Zie 6 - 12.
3	CATHARINA VAN DEN VONDEL, geboren te Antwerpen, gedoopt 18 October 1563 in de Kathedraal aldaar, leeft nog in 1604.
4	CHRISTINA VAN DEN VONDEL gedoopt in de Kathedraal te Antwerpen 13 September 1570, leeft nog in 1604.
5	SUZANNA VAN DEN VONDEL, gedoopt 22 Augustus 1572 in de Kathedraal te Antwerpen, huwt in 1594 te Keulen François Provoost, geboren te Antwerpen. Zij leeft nog in 1604.

Derde generatie

Kinderen van Joost II en Sara Cranen.

Zie 2.

6

CLEMENTIA VAN DEN VONDEL, geboren te Keulen in 1586, † 1641. Zij huwt in Juni 1607 Hans de Wolff, zoon van Willem de Wolff en van Tanneken Symons Putze. Hij is in 1607 weduwnaar van Neeltgen Cornelisdochter en sterft vóór 1615 te Amsterdam. Uit dit huwelijk zijn vijf kinderen geboren.

(Zie Genealogie de Wolff (Oorkonden, blz. 364).

[p. 49]

7	JOOST VAN DEN VONDEL, geboren te Keulen 17 November 1587. Hij woont sedert 1596 te Amsterdam en sterft aldaar 5 Februari 1679. Op 20 Februari 1610 gaat hij in ondertrouw met Maeyken de Wolff, geboren te Keulen 1586, dochter van Willem de Wolff en van Tanneken Symons Putze (Zie Genealogie de Wolff 6, in Oork.). Zij wordt begraven den 15 Februari 1635 in de Oude Kerk te Amsterdam. Uit dit huwelijk zijn vijf kinderen geboren.	Zie 13 - 17.
8	SARA VAN DEN VONDEL, geboren te Keulen in 1594. Zij woont sedert 1598 te Amsterdam en is aldaar begraven 9 April 1630 in de Oude Kerk. Zij huwt aldaar 20 April 1614 Joost Willemsz van Nyekercke, geboren in 1588, die haar overleeft. Er zijn 5 kinderen uit dit huwelijk. (Zie Vrouwelijke lijn B).
9	REBECCA VAN DEN VONDEL leeft 16 Juli 1602.
10	PETER VAN DEN VONDEL leeft 16 Juli 1602.
11	CATHARINA VAN DEN VONDEL, geboren te Amsterdam in 1602, woont op de Heerengracht en sterft te Hoorn in 1672. Zij gaat 14 Juni 1624 in ondertrouw met Jan Ariszen Bruyningh, geboren in 1602. Hij woont dan op den N.Z. Achterburgwal en leeft nog in 1644. Uit dit huwelijk zijn 4 kinderen geboren.	(Zie Vrouwelijke lijn C).
12	WILLEM VAN DEN VONDEL geboren 1603 te Amsterdam. Hij wordt 10 Mei 1623 te Leiden als student ingeschreven en is in 1627 advocaat, wonende in de Berghstraat. Hij sterft ongehuwd en wordt begraven 12 Januari 1628 te Amsterdam.

Vierde generatie

Kinderen van Joost van den Vondel en van Maeyken de Wolff.

(zie 7).

13	JOOST DE JONGE, geboren in 1612 te Amsterdam, woont op de Blauwewal, als hij 7 Augustus 1643 ondertrouwt: a. met Aeltje Ariaens van Bancken, geboren in 1622, † 1648, dochter van Ariaen Fransz van Bancken en van Geertie Adriaens Block. Uit dit huwelijk werden 3 kinderen geboren. Naar Ned.-Indië gezonden in 1659; † op de terugreis in 1660.	Zie 18-20.
	Hij huwt 21 Mei 1650: b. Baerte Hooft, Wed. van Dirck Hooft, geboren in 1618, dochter van Krijn Hooft en van Maria van Bronckhorst. Uit dit huwelijk zijn 2 kinderen geboren.	Zie 21 en 22.
14	ANNA VAN DEN VONDEL, geboren na 7 Dec. 1613, en † ongehuwd 2 Dec. 1675.
15	Kind, begraven 29 Mei 1618 in de Oude Kerk.
16	SARA VAN DEN VONDEL, geboren in 1625 en begraven 12 September 1633 in de Oude Kerk.
17	KONSTANTIJN VAN DEN VONDEL, geboren en gestorven in 1632.

Vijfde generatie

Kinderen van Joost den Jonge en van Aeltje van Bancken

(zie 13a).

18	ADRIAAN VAN DEN VONDEL, geboren te Amsterdam 1644, begraven 22 Augustus 1664 in de N.Z. Kapel.
19	WILLEM VAN DEN VONDEL, geboren te Amsterdam in 1646, † 11 Mei 1670 en begraven 16 Mei in de Nieuwe Kerk.
20	MARIA VAN DEN VONDEL, geboren 1648, † 7 December en begraven 17 December 1668 in de Nieuwe Kerk.

[p. 50]

Kinderen van Joost den Jonge en van Baerte Hooft.

(zie 13b).

21	JOOST VAN DEN VONDEL, geboren te Amsterdam 1651, schoenmaker, later ‘adelborst’, (d.i. zeesoldaat). Hij huwt in 1674 te Amsterdam: a. Aeltje van Rechteren uit Xanten; en huwt 2 Maart 1677 kerkelijk te Haarlem en 11 Juni 1678 burgerlijk te Amsterdam, b. Margrita Nacken, die 8 Juli 1695 sterft te Amsterdam. Hij sterft kort na 1686 op 't schip ‘Nederland’. Uit dit huwelijk is éen kind geboren.	(Zie 23).
22	Kind geboren, en gestorven Mei 1656.

Zesde generatie

Kind van Joost den kleinzoon en van Margrita Nacken.

(Zie 21).

23

JOOST VAN DEN VONDEL, geboren in 1681, woont te Waalwijk en huwt aldaar 7 Juli 1704 Jacoba du Bois, zij † 8 October 1721, als weduwe. Uit dit huwelijk is een kind geboren.

(Zie 24).

Zevende generatie

Kind van Joost van den Vondel en van Jacoba du Bois.

(Zie 23).

24

JACOBUS VAN DEN VONDEL, geboren na 1704. Hij hield te Waalwijk een Fransche kostschool.

Vrouwelijke lijnen

A

CLEMENTIA X.	Zie 2.
Clementia X .... huwt a. Wielss van Ceulen. Hun dochter Agneta Wielss huwt Dirk Cnobbe, hij † vóór Nov. 1620: Agneta koopt 1585, en bewoont het huis ‘Zur Fiolen’, te Keulen, waar Vondel in 1587 geboren is. b. Pieter Cranen. Hun dochter is Sara Cranen.	Zie 2.

B

Kinderen van Sara van den Vondel en van Joost Willemsz van Nyekercke.	(Zie 8).
1 Pieter v.N. 2 Rutgert v.N. 3 Willem v.N. te Bordeaux. 4 Elias v.N. te La Rochelle. 5 eene dochter.

C

Kinderen van Catharina van den Vondel en van Jan Ariszen Bruyningh.

(Zie 11).

1	Anna Bruyningh geboren 1625. Zij wordt in 1641 katholiek en in 1658 geestelijke zuster. In 1662 Overste van het klooster Bethlehem bij Brussel: † vóór 1672.
2	Arnoldus Bruyningh, geboren 1627 en katholiek gedoopt 24 Maart 1643 in de ‘Krijtberg’. † vóór 1672.
3	Catharina Bruyningh (geestelijke zuster?). Wordt 1672 vermeld als jongedochter, Leeft in 1675 ongehuwd te Hoorn. † na 12 Mei 1683.
4	Jan Bruyningh, † na 1672, doch vóór 12 Mei 1683.
5	Sara Bruyningh in 1672 bejaard en ongehuwd, na 12 Mei 1683.
6	Rebecca Bruyningh. Zij huwt in 1659 Jhr. Reynier van Estvelt op Vlierbeek. Zij † na Mei 1683.
7	Joost Bruyningh, woont 1675 Koepoortswal, Hoorn, † na 25 Januari 1675, doch vóór 12 Mei 1683. Hij laat na één dochter, Catharina.

[p. 51]

Aanteekeningen bij de genealogie

I.	Suzanna v.d.V. heeft als lidtmaete der Gereformeerde Nederlantsche Gemeinte binnen Ceulen, belijdenisse hairs geloofs gedaen den 23 Julij 1598. (Dr. A.A. van Schelven, Archiv der Evangel. Gemeinde Köln).
II.	Tanneken Symons Putze was een Duitsche, blijkbaar van gegoeden stand. Elias Putzius, Antverpiensis is 17 Februari 1599 ingeschreven als student te Leiden; en 5 November 1604 te Heidelberg: Helias Putschius Antverpiensis, blijkbaar dezelfde (Handel Maatsch. Ned. Lett. Leiden, 1886).
III.	De man van Sara v.d.V., Joost Willemsz van Nyekercke, groot-graankooper, ging bankroet in 1629.
IV.	Catharina v.d.V. is met al haar kinderen katholiek geworden 1644, tegen den zin van haar man.
V.	Baerte Hooft, de tweede vrouw van Joost v.d.V. Jr. is in 1657 gescheiden van haar man, en den 9 October 1660 na zijn dood (op zee in 1660) in de Herv. Kerk hertrouwd met Jan Dussel van Coeln (= Keulen), wijnverkooper, 28 jaar oud.

[p. 52]

[p. 54]

Vondel naar de schilderij van Jan Lievens in 1660 (Universiteit van Amsterdam)