De werken van Vondel. Deel 4. 1640-1645

[p. 70]

De Honighkorf
van Dirck Kasteleyn en Elizabeth de Vriesaant.^*

Op d' Engelsche Fortuyn.

Geluckich die te prijck zat eerze storf,^{vs. 1}

En proeven mocht den leckren honichkorf,
Vol dauw, vol geur van bloemen en van kruyt.
Elck vliecht 'er in, en niemant wil 'er uit.

Ay swijgh, die korf heeft lust en ongerief,⁵

En walchlijck soet, en beyde leet en lief.⁶
Die milde korf staet yeder even na,⁷
Maer menich tergt en vercht hem met zijn scha.⁸

Gebruyckt den korf, misbruyckt den honich niet.¹¹

Wie matich lickt heeft onlust noch verdriet.
Maeckt KASTELEYN noch LYSBETH 't hooft niet seer.
Al quetst de by, de honich heelt het weer.¹²

Slickt zoetjens.

* Van 1640. Afgedrukt volgens de tekt in: Rympjes Aen de Jeught | Genoot op de Feest van Dirck Kasteleyn | En Elisabeth de Vries | In Echt verbonden den 21 October 1640 | In Amsterdam. t'Amsterdam | voor Denijs Verschuere, 1640. 12^o oblong.
Dirck Casteleyn (28 jaar) geboren te Haarlem, trouwde met de 21-jarige Lysbeth Sybrants de Vries, geboren te Leiden. Is de Honighkorf wellicht een zinspeling op een uithangbord van een der families? - d'Engelsche Fortuyn is een veel voorkomende zangwijze in de zeventiende eeuw (vgl. Stoett: Gedichten van Hooft I, blz. 401).

vs. 1 De eerste strofe wordt in de mond gelegd van een onvoorwaardelike bewonderaar van het huwelik; in de twede oppert een ander zijn bezwaren; in de derde is de dichter zelf aan het woord, die het bruidspaar gerust stelt; te prijck zat: te pronk zat als bruid, volgens de gewoonte van die dagen op een verhevenheid, met een versierde kroon boven het hoofd of op het hoofd (zie N. de Roever Van vrijen en trouwen, blz. 182 en de titelprent voor het Houwelijck van Cats (1625); storf: stierf.

5 lust en ongerief: vreugde en verdriet.

6 walchlijck: zoet dat bij overmatig gebruik gaat walgen.

7 milde: ruim voorziene; staet yeder even na: staat voor ieder gelijkelik gereed.

8 tergt en vercht hem: eist te veel van hem (terghen: prikkelen, uitdagen; verghen: dringend vragen); met zijn scha: tot eigen schade.

11 Maak het bruidspaar niet bezorgd en beangst met uw bezwaren.

12 de by: nieuw beeld voor de schade die uit de korf kan voortkomen. - Achter de schertsende zinspreuk verbergt zich de dichter; Slickt: slickt in; hier synoniem van lickt in vs. 10.