Kruistriomf en gezangen

[p. 78]

Het beste zevental.

Op de wyze van den 66. en 118. Psalm.
Met vier regelen anders te zingen, gelyk de Tien Geboden:
of op andere muzyktonen, die men vint in Lodensteins Uitspanningen 56. 65. 126.

Dixitque novissima verba.

DE dichtkunst mag vernuftig spelen

In^* 't zevental, by haar gewilt:

Den Nylstroom, met zyn zeven kelen;

Net zeven huiden aan een schilt;

* D'oude poëten houden doorgaans veel van het zevental, als enige uitstekentheit en heiligheit hierin vindende. Van de zeven monden, of stromen, waardoor de Nyl, die 'er nu naulyx vier van heeft overgehouden, zich in zee plag te lozen, (in de H. Schrift ook zodanig bekent, Jes. xi. 15. en zo dikmaal hierom by de Latynsche dichters septemplex, septemfluus, en septemgeminus, by de Grieksche ἑπןάποϩҩ, ἑπןάῤῥοҩ, en ἑπןάςομҩ genoemt) gewagen zy zonder einde. Ajax schilt, met zeven ossenhuiden overtogen, (hoedanig ook Valerius Flakkus zynen vader Telamon, Virgilius den helt Turnus, en Statius zynen Hipseus toeschryft) is befaamt by Homerus, Sofokles, Ovidius en Statius. De zeven poorten van Thebe (waarvan die stadt by Homerus en Hesiodus ἑπןάπυλҩ heet) bestreden van Argos heirkracht, met hare zeven krygshoofden, worden niet verzwegen in Eschylus, Sofokles en Senekaas treurspelen van Edipus en zyne kinderen, in Statius heldenwerk van den Thebaanschen oorlog, Ovidius Herscheppingen, en elders.

[p. 79]

 

Voor Thebe een heir van zeven helden,

 

Dat zeven poorten dreigt met staal.

 

My lust te peinzen, my te melden,

 

Hoe Godt aan 't kruis sprak zevenmaal.

 

 

 

Hy bidt voor vyanden zyn' Vader,

 

Belooft den moorder 't paradys,

 

Bespreekt zyn moeder (wie was nader?)

 

Een' andren zoon, zo trou als wys;

 

Roept, hebtge my, myn Godt, begeven?

 

Melt, hoe de dorst hem lastig viel,

 

Hoe 't al volendt was met zyn leven;

 

Beveelt des Vaders hant zyn ziel.

 

 

 

Kruiswoorden, die 's Verlossers smarte

 

Ons toont zo heilryk, dicht gepropt

 

Met wysheit, die Atheen noch Sparte

 

Nooit wist te melden zo beknopt;

 

Gy klinkt alom: gy roert meer volken,

 

Dan 't Paaschfeest mengde in 't kruisgewoel.

 

Gy klimt en dringt door zwerk en wolken

 

Van 't kruis, dien hogen predikstoel.

 

 

 

Gy leert, gy troost, gy sticht onendig.

 

Hier bout Godts Wysheit zich een huis

 

Op zeven pylers, dat bestendig

 

Voor stromen zwicht, noch stormgedruis.

[p. 80]

 

'k Zie hier geen Jericho, getroffen

 

Van zeven ramsbazuinen, maar

 

De hel van dootschrik nederploffen

 

Op dit geluit, heur al te naar.

 

 

 

'k Verneem hier 't licht van zeven lampen,

 

Dat, stralende uit Godts heiligdom,

 

Verlicht al 's werelts druk en dampen.

 

D'Aartspriester zelf, niet stil noch stom,

 

Laat met geen schelgeluit zich horen,

 

Maar door zyn tong van eew tot eew;

 

Gereet te trêen in 't koor der koren.

 

Hy brult, als Judaas fiere leew.

 

 

 

Die leew is 't lam met zeven hoornen,

 

Dat nooit zyn zeven ogen sluit;

 

Het boek ontsluit, dat zyn verkoornen

 

Met zeven zeeglen heil beduidt.

 

Men schrikk' nu voor geen donderslagen,

 

Bazuin, noch fchaal, die 's hemels wraak

 

Wel zevenwerf met duizent plagen

 

Trompet, of uitgiet, 't raak', wien 't raak'.

 

 

 

Men vrees geen stadt op zeven bergen,

 

Noch zevenhoofdig dier, dat Godts

 

Gerecht en almagt stout durft tergen,

 

Zyn kruiskerk trappen fier en trots.

[p. 81]

 

's Verlossers hant draagt zeven starren,

 

Van 's afgronts putsmook nooit verdooft.

 

Durft haat en nydt Godts huis verwarren

 

Om 't heilverbont, dat vrê belooft?

 

 

 

Beroert de twist om zeven tyden

 

Van Godts beleit zyn lieve kerk?

 

O zevental, ô taal, by 't lyden

 

Gehoort, gy schaft ons nutter werk.

 

O zevenstar, gy straalt door nevel

 

En mist van 't kruis al 't aardtryk door;

 

Gy wyst, wie dwaas hier tegens revel',

 

In 's werelts zee het rechte spoor.

 

 

 

Hoe wys een Griek sprak in zyn leste,

 

Of braaf Romein, 't houdt minder duur.

 

Hier geeft Godts mont zyn hart ten beste,

 

Ons hart ten troost in d' uiterste uur.

 

Zo lang myn tydt, op Godts behagen,

 

Van week tot week noch rolt en keert,

 

Langs eene baan van zeven dagen,

 

Wort hier myn leerzucht nooit volleert.

1681.