Doortocht. Een oorlogsdagboek 1940-1945

4 Augustus

Ik word in mijn vacantiegenoegen gestoord door een rigoureuze verordening van Rauter. Het verblijf in de provincies Groningen, Friesland, Drente, Overijsel en Gelderland is verboden voor alle mannen boven zestien jaar die daar niet hun domicilie hebben. Dit verbod is een gevolg van de hand over hand toenemende activiteit der partisanen in deze streken. Zij overvallen distributiekantoren, plunderen transporten, nemen het bezit van N.S.B.-boeren in beslag en steken de hofsteden in brand. Landverraders, door den bezetter aangestelde politiechefs en burgemeesters, worden terechtgesteld. De K.P.'s en de sabotagegroepen voeren een complete guerilla - blijkbaar geïnspireerd door het prachtige werk der Witte Brigade in België - die den tiran er toe genoodzaakt heeft gansche politieregimenten op de been te brengen en een uitgebreide menschenjacht te organiseeren.

Maar het verzet kost den vrijheidsstrijders veel kostbaar

[p. 143]

bloed. Als afschrikwekkend voorbeeld zijn vandaag opnieuw zestien doodvonnissen voltrokken. Onder de slachtoffers bevond zich Lex Althoff. Opmerkelijk is ook het groote aantal jonge officieren, dat den laatsten tijd voor de moordpelotons het leven liet.

‘Er zijn maar twee mogelijkheden’, hoor ik een vriend zeggen, ‘in krijgsgevangenschap gaan of doorvechten. Een officier die hier blijft en zich opsluit met een zakschaakboekje en een driedeelig werk over Moderne Krijgskunde, is een lafaard’.