| |
| |
| |
XI. verhael.
Inhoudende noch seven andere.
AL sijn dees Rooskens kleyn; sy sijn niet te vermuylen:
Want onder kleyn gewas, wat goets kan onder schuylen;
Als meer-mael is geschiet:'t sijn Rooskens van canneel,
Ick hebber oock van die, die fraey sijn, een goet deel.
Een seker Religieus, had' voor gewoont te lesen
Dry Roosen-hoeykens daeght: 't was eens dat 't niet kon wesen,
Door altemael het werck dat voor viel naer den noen,
En in den morghen-stont had' 's al soo veel te doen.
Sy, met een yver-sucht gingh daer op dan versinnen,
Hoe sy noch soo veel tijt voor 't Crans-gebedt sou vvinnen;
| |
| |
Sy, naer een diep gepeys, vondt goet, en wel geraën,
Dat 't werck, en dit gebedt, wel mochten samen gaen.
Sy, op haer block-getou ging dit dan sitten lesen:
'T was buytens tijt; dat daer geen Roosen conde wesen;
Schoon, dat sy geen en sagh, sy roockse even wel,
En 't quam op 't lesten uyt op een blij eyndich spel.
Naer elcken Weest-gegroet liet sy een teecxken wijcken:
Maer als sy sou oprecht hier van haer vonnis strijcken.
Geen spijs, die soo wel smaeckt een mensch die is gesont,
Als haer beviel 't gebedt, dat sy sprack met den mondt.
Het eelste druyven nat, dat een goe tong kan smaecken,
Of daer een swanger vrou, met lusten kan naer haecken,
Dat hun tot aen het mergh, schier van de zielgeraeckt,
Noch al veel beter heeft haer 't Crans-gebedt gesmaeckt,
| |
| |
Wat wonder? daer den Crans verandert was in Roosen:
Daer sy geen Crans van gout en hadde voor gekosen;
Soo aengenaem wast Godt, dat sy't dicmael soo las,
Met dat 't door groot belet quam anders niet te pas.
Soo datter niemant niet, hier in sich kan verschoonen:
Dat hy geen tijt en heeft, om ons Lieu-Vrou te croonen;
Soo ghy maer yver hebt, soo weet ick goeden raedt,
Schoon ghy hebt langh gewacht, het is hier noyt te laet.
De liefde tot de Roos, sal ick u gaen betoonen,
Uyt veele Ambachts liën, die in kleyn huysen woonen;
Al hebben sy geen landt, noch nievers geenen hof,
Soo vinden sy nochtans, daer soo veel plaets en stof,
Dat sylie weten noch, fraey Rooselaers te planten;
Die voor de vensters staen, of boven op de kanten
| |
| |
Van 't huys: of daer sy sien, een wel gelegen plaets,
Daer staet dit bloem-gewas, tot wonder, en wat fraets.
Al voeghdent my niet wel, daer op eens te staen gapen:
Nochtans, om dat ick sagh, daer ziel-winst uyt te rapen:
Ick bleef een weynich staen: seyd' tot mijn met-gesel:
Siet eens die Roosen aen: voorwaer sy toonen wel.
Wat voor lief-hebberij, is over al te vinden;
Dat ymandt vanden hun, soo 't Crans-gebedt beminden!
Dat waer een yver-sucht, en vrij een ander saeck:
Jae hun, en ons Lieu-Vrou waert tien-mael meer vermaeck.
Siet, als den mensch maer wilt, hoe licht kan hy geraecken;
Al heeft hy geenen hof, hy kan een bloem-hof maecken;
Daer hy met sulck een vreucht, in leeft van sijnen kant,
Als die heeft eenen hof, jae van een bunder-landt.
| |
| |
En door gestaege sorgh, sy sullen niet gedoogen,
Dat door gebreck van nat, een Roosjen sal verdroogen;
Siet alsme maer en wilt, hoe allen dinge gaet:
De Roosen soo ghy siet, die wassen op de straet;
De Roosen, soo ghy siet, die wassen voor de venster:
O mensch! dat ghy maer had', van yversucht een genster!
Ghy vondt licht soo veel tijd, oock voor dit bloem-gewas,
Dat oock, op 't block-getou, u komen kan te pas.
Al gaende, staende, kan den Crans oock sijn gelesen:
Soo dat van dit gebedt, kan geen verschooningh wesen;
Als ghy maer sorgh en draeght, gelijck die menschen doen,
Die queecken voor haer huys schoon Roosen met haer groen.
Wanneer dees wondersaeck, haer mede-susters sagen:
Sy leesden 't Crans-gebedt, daer naer oock alle dagen;
| |
| |
Soo dat sy dubbel winst, daer naer aen't Clooster de'
Van wegen het profijt, van meerder peys en vre'.
Dan, soo haest weer den Crans, is in haer hant gecomen:
Heeft hy sijn wesen weer, als voorich aengenomen;
Siet: hoe dat ons Lieu-Vrou, dat schoone bloem-gewas,
Tot yders salicheyt, brenght over al te pas.
| |
Een Abdij verbetert van Religie, door de cracht des H. Roosen-Crans.
EEn deuchden-Rijcken Abt, soo veel als ick kan mercken:
Heeft in't Mirakels-Boeck gesien dees wonder wercken;
Want daer was een Abdij, daer't niet en ging soo't sou,
Waer een, maer onderhiel den Crans van ons Lieu-Vrou.
| |
| |
En 't waren meestendeel seer Edele Jonck-vrouwen:
Al waer dat hy moest doen, by nae, wat sy-lie wouwen.
Weet dat dit somwijl soo in Spagnien geschiet,
Waer dat m' om beters wil, veel door de vingers siet.
De Oversten doen daer niet al, wat datse willen;
Of kreghen op den hals somwijlen groot verschillen:
Met dat gelijck ick segh: meest dochters sijn van staet,
Soo dint hier opgelet, met goede wijsen raet.
Hy, die het Crans-gebedt hiel in seer groote weerden:
Versocht, dat de Abdij, wou dit gebedt aenveerden;
Schoon, dat hy was een Abt, met Mijter, ende Staf,
Sy sloegen hem gelat, dat met den eersten af.
Dat niemant wou van all' daer aengebonden wesen,
Van choor-gewijs den Crans, drijmael ter weeck te lesen;
| |
| |
Sy hadden last genoech van wegen de Abdij,
Al quamer noch den last, van dit gebedt niet by.
Dat hy sou gaen den Crans, in sijn Abdij in stellen;
Maer met geen meerder last, de Iuffers comen quellen.
Daer was niet aen te doen, hy viel al verr' te licht;
Wel Iuffers seyde hy: ick bender in ontsticht.
Dry Cransen alle weeck, wat kan dat veel besvvaren:
Den Heer vvilt u voortaen, van meerder last bevvaren;
Dat hier in de Abdij, vvat meerder yver vvaer,
Het Roosen-Crans gebedt, en viel u niet te svvaer.
Ick moet in dese saeck, mijn selven dan gedulden;
Maer ick op u gevveet, legh altemael de schulden.
Dat hier altijt niet veel religie is gevveest,
Dat is om datmer noyt, den Roosen-Cras en leest.
| |
| |
Met voor-raedt vvel bedacht, hy gingh sich vveer versinnen,
Op vvat manier hy 't best', de herten soude vvinnen:
Wel Iuffers, seyde hy: voor altemael mijn moet,
Ontfanght dan van mijn handt, elck eenen Roosen-hoet.
Hy hadder een goet deel doen van te vooren coopen:
De besten uytgesocht, uyt veele groote hoopen;
Seer kostelijck gesnoert, met sijde quispels aen
Om dat, elck om het best', een jder aen sou staen.
Soo sij-lie desen hoop, van Roosen-Cransen sagen,
Beloofden sy den Abt, die over hun te dragen.
De dracht, alleen de dracht, deed' sulck' een groote cracht,
Meer, als vvel had' den Abt, sijn leven-daegh vervvacht.
En 't vvas juyst een Abdij van de Benedictienen;
Daer hy oock Abt van vvas; nochtans soo moest hem dienen
| |
| |
In dese svvaere saeck, den heyl'gen Roosen-Crans,
Want in sijn vvijs vernuft, sagh by geen ander kans.
Die hadden eersts soo seer den reghel overtreden:
Aenveerden toen met vlijt de Roosen-Crans gebeden;
Den voort-ganck in de deught, die wirt daer door soo groot
Dat van geen Clooster wirt, soo grooten lof gehoort.
En soo sal dit oock gaen, in alle huys-gesinnen:
Soo ick door Godes hulp slechts kan de herten winnen:
Dat van de ouders wort, daer wel maer op gepast,
En van de kinders med', die staen tot haeren last.
| |
| |
| |
MARIA vertoont haer snachts aen een seker Religieuse seer devoot toden H. Roosen-Crans: Maeckt haer kenbaer hoe beyster aenghenaem haer sijn dese woorden inden VVeest gegroet
de Heere is met u.
ALs ick een goede vriendt, of wel oock vremde lieden
Wou eenigh groot geluck, of goede gunst aenbieden:
Het grootst' geluck van all' dat ick hem wenschen sou,
Dat is, dat hy sou sijn devoot aen ons Lieu-Vrou.
Siet maer den Weest-gegroet: gaet die eens over-leggen;
Ick weete hier soo veel fraey dingen van te segghen,
Dat ghy vremt op sult sien, als ghy het hooren sult,
Dus hoort een weynigh toe, of leeste't met gedult.
Een seker Religieus', dat wel staet t'over-wegen,
Had' grooten yver-sucht tot dit gebedt gekregen;
| |
| |
Soo dat 's een heelen Crans yan vijfthien tienkens las,
Ter wijlen sy noch jonck, en in haer proef-iaer was.
Schoon dat sy veerdich was, en vinnich in het lesen,
Daer moesten even wel dry quartier urs toe wesen;
Het heeft des niet te min Maria seer behaeght,
Maer over't ras gelees soo heeftser wat beclaeght.
Als met den avont-stondt de Sonne was verdwenen:
Maria inden nacht is voor haer bed' verschenen;
Door d'onbegrepen licht wert 's uyt den slaep ontwaeckt,
Wel peysden sy, wie is hier aen mijn bed geraeckt!
Sy sey, wie dat se was: 'k coom my veropenbaren
Aen uwe jonge jeucht, aen uwe groene jaren;
U proef-jaer dat is uyt, ghy hebt'et wel voldaen,
Maer nu moet ghy voort-aen een trapjen hooger gaen,
| |
| |
Ick sien in u gemoet een grooten yver sweven:
Ick sien u gunst tot my in u gevrichten leven:
Ick sien op't Crans-gebede dat ghy daer wel op past:
Ick sien dat uwen geest is aen den Hemel vast.
Ghy kunt niet beter doen, als uwen tijt besteden
In't Roosen-Crans gebedt, maer met aendachticheden;
Ghy gaet te vinnich voort, ghy leestet wat te ras,
Die rassicheyt komt hier niet al te wel te pas.
Om niet verstroyt te sijn, daer moetje oock op letten,
Alst niet van Godt en is terstont dat te versetten:
Want de verstroytheyt wast gelijck het onkruyt groeyt,
Soo dinter op gepast, om uyt te sijn geroeyt.
Dees moeyt voor my gedaen sal ick ten hoochsten achten;
Ben ick in u gepeys, ghy sijt in mijn gedachten;
| |
| |
Soo ghy wel op mijn denckt; ick denck op u veel meer,
Ghy doet groot ziel-profijt, en my geschiet groot eer.
Als ghy met dit cieraet van dees schoon Roosen-croonen
My altijt soo vereert, ick sal't genoech u loonen;
En dese Roosen staen altijt in haer saisoen,
Daer is noch seker maent, noch weeck, noch dagh van doen.
Men hoeft geen lenten tijt, men hoeft geen somer-dagen;
Men vreest geen fellen vorst, men vreest geen winter-vlagen:
Den ys-ganck noch den sneeuw dat moetje vry verstaen,
En doet sijn lees-daegh noyt dit bloem-gewas vergaen.
Laet tusschen dagh en nacht vry eenen voet dick vriesen:
Dees bloem sal noyt haer glans, noch haren reuck verliesen.
Lief dochter! 'tis u hert, daer dit gewas in groeyt,
Dat met aendachtigheyt maer dient te sijn besproeyt.
| |
| |
Soud' gy my noch voort-aen dry Roosen-hoeykens schencken
Gaet wat met beter staey den weest-gegroet bedencken;
De Heere is met u: als ghy dees woorden leest,
Dat was den blijsten dagh die my oyt is geweest.
Dat was den blijsten dagh die my doen kon gebeuren:
Geen mensch verstant soo groot, die, die kan achter speuren;
Dat vvas den blijsten dagh die immer komen kost,
Hy svveeft noch in mijn ziel, al vvaer hy eerst begost.
Naer dese vvoorden is mijn aldermeest verlanghen:
My dunckt, dat ick dan vveer Godts Sone kom 't ontfangen;
De vreucht die ick toen had' daer spreke ick niet van,
Die vvas soo groot dat die geen mensch begrijpen kan.
Die vvilt aen ons Lieu-Vrou dan groot genoegen geven,
Dat dese vvoorden vvel staen in sijn hert geschreven;
| |
| |
Het is een kleyn versoeck, en t'is een lichte saeck,
Des niet te min, het is haer d'aldergrootst' vermaeck.
Soo ghy haer daer in dint, sy sal 't u soo vergelden,
Dat, dit geen mensche tong sal konnen uyt-gebelden;
De Heere is met u, als gh'op die woorden let,
Geen tijt soo kostelijck, die beter is bestet,
'T belang dat is geseyt, het af-scheet is genomen;
En sy met alle vlijt ging haer daer toe vervromen:
Sy sagh wel dat' geen droom, noch geen bedroch en was,
Sy streeck het vonnis self, dat sy te veerdich las.
Als sy naer elck gebedt toen ging een teecxken schuyven:
(Den alderbesten wijn geperst uyt rijpe druyven,
Smaeckt soo geen lecker tong) als haer deed' die gebet,
Met sulck' aendachtigheyt heeft sy daer op gelet.
| |
| |
Het yser vvert gesmeed in't heetsten van sijn gloeyen:
Het Roosken vvert geplyckt in't schoonste van sijn groeyen:
Sy heeftet soo bestiert, en soo fraey na gedaen.
Dat sy sagh voor haer doodt den Hemel open staen,
Proeft oock op dees manier u dit eens te gevvennen:
Jck vveet ghy segghen sult, en t'selve med bekennen,
Die u dit heeft geraën, dat hy de vvaerheyt seyt,
Want meer die hebben dit door onder-ondentheyt.
| |
Dry schoone gheschiedenissen door de cracht van dese woorden: ende gebenedyt is de vrvcht us lichaems IESUS.
Seer goet tegen alle aentochten van het Vleesch, ende opvallen vanden boosen Vyant.
DE cracht van dit gebedt gaen ick noch meer ontdecken;
Dat tot aendachtigheyt sal menich mensch vervvecken;
| |
| |
A Kempis, eenen man, van wie dat werd geseyt,
Dat m'uyt sijn oogen sagh een schijn van heyligheyt.
Hy wirdt eens in sijn cell' met vleeschelijcke tochten;
Van Venus, en haer kint seer dapper aen bevochten,
Schoon dat hy besich was, en in sijn studie sat,
Sy hebben niet te min hem heftich aen-gevat.
Men seght, dat stage sorgh belet de quade lusten:
Want sy geen tijt en vint om daer veel in te rusten;
Maer wel een krillich lijf tot luyleyt uytgestreckt,
Dat daer licht wort den brant van Venus in verweckt.
Hy die staegh besich was, noch oyt leegh wert bevonden:
Maer in sijn studie sat, of in't gebedt verslonden:
Een man vermaert by Godt, de werelt onbekent,
Kreegh doen een vuyl gepeys, dat hy niet was gewent.
| |
| |
Siet watter omme gaet in ons aelweerdich leven?
Sijn groote deucht wert hier tot ondeucht aengedreven;
Sijn stilte tot gewoel, sijn tucht tot geylen lust,
Noch even-wel en wirt sijn ziel niet ongerust.
Maer doen Cupido quam op't lest met meerder krachten,
En brocht hem 'tlock-aes aen noch meer van vuyl gedachten,
Doen hy voeld meerder vier, en wort gewaer meer vlam,
Biedt, hy groot tegen-weir eer sy meer voedsel nam.
Sijn suyver ziel gingh kloeck met suyver wapens vechten:
Met dat het vleesch hier meynt veel wonders uyt te rechten;
Maer naer een herde strijdt en naer een groot gewelt,
Sijn reyn gemoet die sloegh Cupido uyt het velt.
Hy seyd' tot sijnen geest, en tot sijn suyver sinnen,
Ick moet in dit gevaer my sien te overwinnen;
| |
| |
thomas a kempis.
| |
| |
Hy staet op van sijn stoel, meynt uyt sijn cell' te gaen,
En juyst had hy een beeldt van ons Lieu-Vrou daer staen.
En eer hy noch bestond' sijn camer uyt te treden:
Groet hy eerst ons Lieu-Vrou met Roosen-crans gebeden;
Soo hy dees woorden sprack: Ende gebenedyt
Uws Lichams is de vrvcht: wort by sijn opval quijt.
Hy was des seer verblijt, hoe wel en deel verslagen;
Wel docht hy, sijn soo licht dees felle donder-vlagen
Van sulck' een herde strijt, en soo een vuyl gepeys
Te drijven uyt mijn ziel, ick lees dat alle reys.
Alst noch eens was te doen dat 'them scheen t'overvallen,
Hy was niet meer in pijn, hy achtent niet met allen;
Hy met dees woorden quam terstont weerom in't velt,
En sijn hert wiert als voor, strax weer in rust gestelt.
| |
| |
Daer naer den boosen geest quam met sijn slimme treken;
Hy docht, schoon dat voor hem Cupido is geweken,
Dat raeckt my niet met all': ick met een ander tocht,
Koom hem aen boort, en sien hem haest te neer gebrocht,
Hy heeft snachts in sijn slaep een leelijck spoock gekregen,
Die hem tot grooter plicht noch meynden te bewegen;
Hy wasser van verschrickt: en om die te ontgaen,
Hy steldent op de vlucht, en op een loopen aen.
Hy tot sijn onheyl comt in eenen poel te vallen
Vol modder, en vol slijck, het erchsten noch van allen:
Den duyvel flux hem naer: dis wirt hy meer ontstelt,
Want niet een acker-man en was by nacht in't velt.
Soo dat hem niet een mensch tot bystant konde wesen:
Maer, met dat hy bestont dees woorden weer te lesen,
| |
| |
Gebenedyt moet sijn Maria uwe vrvcht,
Gelijck een blixem vier den dvyvel nam de vlucht.
Hy vont sich uyt het slijck, en uyt den poel getogen.
Hy twijfelt of sijn oogh daer niet was in bedrogen:
Hy sagh al om end' om, nu hier, nu vveerom daer,
Maer hy vont op het lest, dat niet vvas dan te vvaer.
Toen seyd hy: Godt heb lof, voor nu, end't alle tijden:
Kan my dit cort gebedt soo lichtelijck bevrijden,
Van alle anghst, en vrees, van groote schrick en pijn,
Dit is de leste reys van meer vervaert te sijn.
Al sagh ick eenen tocht van nachtgespoock nu comen:
Ick sal, als onbevreest, daer tegen my vervromen;
Hy gaf met allen vlijt sijn Cransken eenen soen,
Hy seyd: ick heb voort-aen u maer alleen van doen.
| |
| |
Kunt ghy het dertel vleesch soo door u kracht bedaren,
Oock aen de jonge jeucht, in't groenste van haer jaren:
Jck seght tot duyvels smaet, en tot Cupidos spijt.
V bystant heeft m' alleen uyt all' gevaer bevrijt.
Een dingen jammert my! dat menich hondert menschen
Hier noch niet in en sijn, hierom noch niet en vvenschen;
Maer datme niet en vveet, of datme niet en kent,
Daer gaetme niet nae toe, daer comtme niet ontrent.
Dat jemants yver quam, sijn tijt hier in besteden,
En brocht in't openbaer de cracht van dees gebeden;
Waert dat hem salich vvaer, ick vvensten hem voorvvaer
Uyt gront van mijnder hert te leven hondert jaer.
Die zeden-meester vvas toen vande Proevelingen,
Heeft haer in een vermaen verhaelt dees vvonder dingen:
| |
| |
Hoe dit een Religieus vvas sekerlijck geschiet,
Maer van sijn eygen self en melden hy hun niet.
Sijn grooten yver-sucht heeft my dan aengedreven,
Dat ick de groote kracht besonder heb beschreven
Van't Roosen-Crans gebedt, als ghy-lie hebt verstaen,
En noch meer hooren sult, vvant ick noch voorder gaen.
Dit Roosjen al ist fraey, en schijnt het fraeyst van allen:
Dat hier naer volght, sal u noch alsoo vvel bevallen;
Het is van een couleur, en van den selven pluck,
Wie soo Maria groet vveirt alle ongeluck.
| |
Stercke bevestinghe van de kracht van de selve woorden, gheschiet aen een predick-Heer: aen wie den duyvel een goet werk wilde beletten.
EEn seker Predick-Heer van hooge stam geboren,
Had boven al de rest, ons Oorden uyt-vercoren,
| |
| |
Dat heeft hem aengelockt (soo van hem wort gemelt)
Om dat den Roosen-Crans van ons werd ingestelt.
In Duyts-lant was een Prins die sochte hem te spreken.
Die had veel jaren lanck in sware sond' gesteken;
Een staege anghst, en vrees door-renden hem't gevricht,
Soo dat hy hem versocht om 't hooren sijne bicht.
Sijn here wiert van den Prins terstont hier toe bewogen:
En hy met alle ernst is daer naer toe getogen;
Als hy nu was op wegh, een dagh ontrent van daer:
Wierd hy ter midder-nacht een boosen geest gewaer.
(Siet wat den duyvel doet voor onversaefde dingen)
Hy meynde soo den hals den Pater om te vringen;
Hy wirter van verschrickt, en beyster door bestaen:
Met riep hy over-luyt den Naem van Iesvs aen.
| |
| |
Gebenedyt moet syn u vrucht, ô weerde Moeder!
Dat die, in dit gevaer mach wesen mijn Behoeder:
Tot twee dry reysen toe riep hy dit achter een:
Sijn bloet dat wiert verkilt gelijck den Marmer-steen.
Cantipratanus juyst sliep in die selve camer
Die med' van d'Oorden was: geen man als hy bequamer
Om in een sware saeck te geven jemant raet,
Hy flux ten bedden uyt, vraeght watter ommegaet.
Wel hoe Walthere hoe? sijt ghy dus verslagen?
Hoe comt door bleecke vrees u herte soo te jagen?
Heeft u een nacht-gedrocht soo inden slaep ontstelt?
Hy bleef langh sprake-loos eer hy't hem heeft vertelt.
Want schoon den diepen slaep hem heel was af-geweken:
Noch bleefer eenen schroom in sijn gevrichten stecken;
| |
| |
Dat spoock, dat hem quam aen, als hy in't droomen lagh,
Dat spoock sagh hy toen noch, oock als hy't niet en sagh.
Als sijn ontstelt gemoet sich quam wat te bedaren:
Soo heeft hy hem vertelt hoe dat't hy is gevaren;
Hoe hem den duyvel had met een seer stout bedrijf
Gegrepen by de keil, ghevallen op het lijf.
Hoe dat hy desen nacht hem meynden te verworghen,
Om dat hy niet en sou de salicheyt besorgen
Van desen grooten Prins die aen hem bichten wou,
En onderwesen sijn ingoet oprecht berou.
Maer soo ick kreegh de macht van mijnen mondt't ontloken:
En met een yver-sucht dees woorden heb gesproken,
De vrucht us lichaems is Iesus gebenedyt,
Gelijck een nijder doet, soo vloogh hy wegh van spijt.
| |
| |
Hy moest weer door de cracht van dese woorden schuyven:
Hy vondter geenen smaeck in dees onrijpe druyven:
Sy vielen hem te suer, hy moestse laten staen,
Maer't was, om dat eylacs! hy niewers konden aen.
Weet datter tien, en tien nach sijn van diergelijcken:
Maer een of twee van elckx doen icker hier maer blijcken;
Den hoop die is te groot: maer hout in u gedacht.
Al ofter icker tien van elckx had voortgebracht.
Nu kent ghy wat een cracht dat hebben dese woorden;
Ick vindet dan geraën te volgen mijne Oorden;
Tot dat den Weest-gegroet ten eynde is gebracht,
Dan sult ghy sien sijn deucht, en over-groote cracht.
| |
| |
| |
Van veele schoone geschiedenissen, een besonderlijck op dese woorden met devotie uyt-gesproken: H. MARIA bidt voor ons in de ure onser doodt: seer troostelijck voor alle menschen, die tegen de doodt seer schroomen.
EEn yverigh goet man; als hy gingh over-wegen
Dat hy eens sterven moest, heeft grooten schroom gekregen;
Soo dickwils als hy las in sijnen Weest-gegroet
In d'ure mynder doodt, verschoot het al sijn bloet.
Maria bidt voor ons, als broose crancke menschen:
Ick come hier by u uyt gront mijns herten wenschen;
Dat ghy my by wild staen in d'ure mijnder doodt,
Den schrick die my bevanght; is meer als over-groot.
Ick vrees des swaren strijdt, die my dan aen sal comen;
Dat u gelifte waer, daer in my wat te vromen,
| |
| |
Daer menich heylich man soo seer heeft voor geschroomt,
Door dese by stant wirt mijn vreese seer getoont.
Ick ligh soo menich reys met slape loose nachten,
Met dat de bleecke doodt soo svveeft in mijn gedachten:
Ick spreeck soo menich mael tot mijn benaude ziel,
Maer dat u desen nacht de doodt eens over-viel!
Wat soudje nietich mensch in dees benautheyt maecken?
Het is soo sware saeck, soo herte not' om kraecken:
Het gaet ten eersten af, of eeuwelijcke wel,
Of naer den diepen poel, den af-gront van de Hel.
Dat ick het recht-snoer wist van een goet saligh leven,
Ick wou met al mijn hert my daer toe gaen begeven;
U Soon (O weerde Maeght) die hert en sinnen kent,
Die weet wat yver-sucht staet in mijn ziel geprent.
| |
| |
Met quam in sijn gemoet een troostich woort gevallen,
Dat daer toe't Crans ghebedt sou't dinstichst 'sijn van allen;
Al of, Godt had geseyt soo vast nam hy dat aen:
En met een groote hop' is daer op voort gegaen.
Dit was den gront, waer op dat hy bestont te bouwen;
Niet als wel ander doen met flou en cleyn betrouwen;
'T gingh anders hier te werck, en 't is hem soo geluckt,
Dat sonder schrick sijn ziel werd uyt den lijf geruckt.
Die bange vrees die langh sijn herte had bestreden:
Wanneer het killich sweet door-renden nu sijn leden:
En dat den tijt vvas om, en d'ure des doots vvas daer,
Noch vrees, noch angst, noch strijt en werd hy't minst ghewaer.
Den duyvel die hem meest doen meynden te bevechten,
Die vvas soo machte-loos dat hy niet uyt cost rechten;
| |
| |
De wanhop' en den schroom die snelden van de baen,
Soo haest Maria quam haer dienaer by te staen.
Sy, die was met een schaer van Engelen gecomen:
Die heeft die suyver ziel uyt 't lichaem met genomen;
Gelijck hy had versocht, sy heeftet soo gedaen,
Want voor de ur' des doots was al den schrick vergaen.
Hoe menich duysent mensch die dan begint te schroomen,
Oock soo hy maer by nacht comt van de dood te droomen;
Wel sijt ghy soo bevreest, en daer van soo vervaert,
Ghy weet nu, wie dat best' den schrick des doodts bedaert.
Soo ghy Maria lieft naer u vermogen crachten.
Sy, duysent mael noch meer streelt u in haer gedachten;
Eert ghy haer met den Crans als vaste minne pandt,
Daer voor in alle noodt reyckt 's u altijt de handt.
| |
| |
| |
Dit bevesticht eenen H. Abt in sijn doodt-bed door onder-vondenheydt: bevelende aen sijn Monicken het aendachtich lesen van dit crachtich gebedt, soo sy wel willen leven, en salichlijck sterven.
EEn treffelijcken Abt comt dit gebedt voleynden:
Daer hy meer troost in vont als hy sijn leef-dagh meynden;
Dat wirt hy best' gewaer in d'ure sijnder doodt,
Als hy was inden strijt, en inden meesten noodt.
Hy die droeg stạege sorg' van sijnen Crans te lesen:
Als hy te sterven quam, gelijck dat eens moet wesen:
Soo wird door Godes gunst verheven sijnen geest,
Waer hy sagh voor Godts throon op hand' een bruylof feest.
Sijn hert dat sondt daer naer met over groot verlangen:
Wan 't viel hem in, dat Godt daer med' hem wou ontfangen;
| |
| |
Dat voor sijn weder-loon van all' sijn neersticheyt
Gedaen in't Crans-gebedt, dees feest hem wiert bereyt,
Hy, die had diep geweest in dit gepeys verslonden:
Het wirt den selven dagh by waerheyt soo bevonden;
Wanneer dat sijnen geest weer tot sijn selven was,
Weet, datm' een traenen-vloet doen op sijn wangen las.
Hy kon van groote vreucht sijn weenen niet bestieren;
Sijn tranen vloeyden aen als waters der rivieren;
En soo hem de Abdij de reden vraeghden af,
Hy bleef langh spraeckeloos eer hy de antwoordt gaf.
Want hy begon als voor, weer op een nieuw te suchten:
Maer uyt geen anghst, of vrees, dan enckele ghenuchten;
De blijschap, en de vreucht die over-liep hem't hert,
En eer hy gaf sijn gheest, soo quamter noch te bert,
| |
| |
Van d'hemelsche genucht can ick geen oordeel strijcken:
All' swerelts vreucht by een moet aen de minst' hier wijcken,
Dat Paulus van dees vreucht heeft in het cort geseyt;
Dat weet ick selver nu door ondervondentheyt.
Beminde inden Heer: dats all' dat ick can seggen:
Een saeck belast ick u, dit wel te over-leggen;
Veel lichter ist bedacht, als naer den eysch verhaelt.
Die wel leeft sijnen Crans wordt hondert werf betaelt.
Daer mede quam de ziel uyt 'tlichaem te verscheyden;
Niet eenen oogen-blick en moest die daer verbeyden;
Soo sy voor Godt verscheen, hy hietse willecom,
Met all' het Hemels heyr dat daer stondt rond' end' om.
Wie soo Maria groet, sal daer het best by varen;
Wie soo Maria groet, Godt sal hem 't meest bewaren;
| |
| |
Wie soo Maria groet wordt 't meest gebenedijt:
Wie soo Maria groet, doet 't grootste ziel-profijt.
Wie dan dees gunsten wilt van salicheyt genieten:
Moet naer het Crans-gebedt als naer een doel-wit schieten;
Soo ghy daer soo op let gelijck een schitter doet,
Dees gunsten, dats gewis, krijght gy oock voor uw' moet.
Maer soo ghy zijt verstroyt, en kunt het wit niet raken:
Het Roosen-Crans gebedt moet ghy daerom niet staken:
Men krijght hier altijt prijs: maer die raeckt in het wit,
Die krijght een hoogher prijs, om dat hy netter schit.
Taix. addic. 27. sagastiza. lib. 6. c. 22. Alfonso Fernand. lib. 4. cap. 23. |
Thomas à Kempis sub nomine alterius serm, 23. od Novitios. |
Thomos Cantipratanus lib. 2. cap. 19. |
Alanus compend. cap. 15. Taix. 3. 6. 76. Maxin. mirac. 45. |
Taix addicac. 35. sagastiraval. l. 6. c. 54. Alon sern. l. 4.c. 27. |
FINIS.
|
|