Gheesteliicken roosen-tuyl

[p. 133]

Sesde verhael.
Een Ketter verlost van 15. duysent duyvels, door de cracht des H. Roosen-Crans.

ICk gaen een selsaem roos hier in ons tuylken binden,
Dat niet veel desgelijck sal yvers sijn te vinden;

Jck stelse daerom oock in't openbaer ten toon,

Want noyt heb' ick gesien hollants gewas, soo schoon.

Men kan met kleyn verstant dat lichtelijck bedencken,
Wat sonden dat de ziel het alder-meesten krencken:

Van stelen, dronckenschap, van haer, van hooverdy,

Vrijpostich uyt geseyt, is't quaets, de ketterij.

Een lincker, die sal noch sijn vuyl bejagh bekennen:
Of eenen, die sich gaet de dronckenschap gewennen:

[p. 134]

 

Die onrechtveerdich is, en stelt een anders goet,

 

Weet, dat hy is een dief, en daer aen qualijck doet.

 

Die tot den haet, en nijt, uyt boosheyt wort ghedreven:

 

Weet wel, dat hy daer eens moet rekeningh van gheven;

 

Soo hy te sterven comt: van all' dees sware plicht,

 

Spreeckt hy met goet berou, noch dickwils een goe bicht.

 

Meer van dees deucht, en hout een ketter niet met allen;

 

Comt hy in dronckenschap, of over-spel te vallen,

 

Wat hem woelt in sijn ziel, of vritselt in't gevricht,

 

Vandat ghepleghen quaet, en spreekt hy noyt geen bicht.

 

Dat al soo schadich is; hy houdt van geen goey wercken;

 

Daer gaet hy noch veel meer, sijn ketterij verstercken;

 

Al doet hy sond' op sond', Godt heeftet all' voldaen,

 

En laet soo all sijn quaet, op Godts ghenade staen.

[p. 135]

 

Want die m'in ketterij van jonckx af op siet groeyen;

 

Hy sal sijn leefdaegh noyt, of selden die verfoeyen;

 

'T geloof (als Paulus seght) dat is een gaef van Godt,

 

En wie daer tegen streeft, streeft tegen sijn ghebodt.

 

Een ketter die bestaet Godts leeringh te weerlegghen;

 

En met hert-neckicheyt, blijft hy daer tegen seggen;

 

Iae hy vervalst daer by, noch dick-mael 't Heylich schrift,

 

Gelijck die eenen mensch, uyt boosheyt heeft vergist.

 

Schoon dat de bleecke doodt, sijn leden comt verstijven;

 

Hy sal tot 't lesten toe daer in hertneckich blijven:

 

Soo dat (recht uyt geseyt) by nae geen sond' soo groot

 

Is als de ketterij, want brenght den mensch ter doodt.

 

Antonius, een man van sulck een heylich leven:

 

Een ketter dede hem schier sitteren en beven;

[p. 136]

 

Hy had een duyvels tocht noch liever uyt te staen,

 

Als naer een Arriaen, of ketter toe te gaen.

 

Den heyl'gen Agatho, waer van dat staet geschreven:

 

Dat Godt hem had' den geest van Prophesij gegeven.

 

Som' wouden van dees gaef op hem een proeve doen:

 

Sy ginghen naer hem toe, dry uren naer den noen.

 

^a Maer hoor een vremde saeck; in plaets van dit te weten,

 

Soo gingen sy haer seer, in lasteringh vergeten,

 

Dat hy was eenen boef, een seer geveynsden gast,

 

Die noyt op Godts gebodt, en hadde veel gepast.

 

Sy hebben boven diên, noch ergher hem verweten:

 

Dat hy in dronckenschap, sich dickwils had' vergeten;

 

Dat hy in lijf, en ziel, had' menich quael gevat,

 

Door al den overdaet, en al het quistich nat.

a Evagrius. l. 2. vita patin.

[p. 137]

 

Dat hy tot vrouwen lust, en hoeren was genegen;

 

Maer hy met groot verdult, sprack niet een quaet woort tegen;

 

Hy seyd' maer: vrinden weet, dat ick dat geerne ken,

 

Dat ick een nietich mensch, een grooten sondaer ben.

 

Iae uw' gemoet wort soo, van gramschap ingenomen,

 

Dat u vracck-gierich hert, maer vraeck en kon becomen:

 

Ghy met een vinnich stael, benaude hem sijn ziel,

 

Hy waere lijfeloos, die in u handen viel.

 

Wy konnen all' u plicht op verr' nae niet gesegghen;

 

Hy uyt ootmoedicheyt, wou dat niet weder-legghen;

 

Hy sprack weerom als voor; wel vrinden ick beken,

 

Dat ick een nietich mensch, een grooten sondaer ben.

 

Ghy wort van haet en nijdt, soo beyster seet bestreden,

 

Dat ghy te sterven quaempt, u holpen gheen gebeden;

[p. 138]

 

Naer s'werelts eer, of schand, en vracht gy niet-met-al;

 

Want daer den spijt gebiet, daer spout ghy uy u gal.

 

Hy hoorden al-te-mael dees lasteringhe tongen;

 

Die hem met alle smaet, van alle kant besprongen;

 

Maer hy sprack weer als voor: wel vrinden, ick beken,

 

Dat ick een nitich mensch, een grooten sondaer ben.

 

Sy tasten herter toe, en gingen hem verwijten,

 

Dat hy een ketter was: toen quam hy toe te bijten:

 

Als hy die lasteringh verstont van Kertterij,

 

Och Vrinden! (God heb lof) daer ken ick my af vrij.

 

Dat ick een sondaer ben, 'k heb geerne dat beleden;

 

Maer noyt geen Ketterij en heeft mijn ziel bestreden;

 

Dat is heel ongerijmt, dat comt doch niet te pas,

 

Want ick mijn leef-daegh noyt, van ketters afcomst was.

[p. 139]

 

Den goeden Godt wil my, doch van die pest bewaren:

 

Want dat sijn vande grootst' en quaetste ziel gevaren,

 

Waer in een sondaer oyt, sijn leefs-daegh vallen kan,

 

Wild ghy my vrinschap doen, ick bid' u swijght daer van.

 

Sy vraeghden hem waerom? wel wat heeft u ontbroken,

 

Dat gh'op de lasteringh', hebt niet een woort gesproken.

 

Daer ghy onrecht sijt't van onslie me beticht,

 

Want ghy noyt mensch en hebt verergert; noch ontsticht.

 

O Vrinden! dat sijn al te grouwelijcke dinghen;

 

Als jemant word beticht, met dese nevelingen

 

Van rechte ketterij; dats al te sware saeck;

 

Den duyvel die heeft hem in't net, of aen den haeck.

 

Want hy sal diën strick niet lichtelijck ontspringen;

 

Diên helschen jagers clauw, sal hem den hals omvringen,

[p. 140]

 

Als ghy wel hebt misschien daer dickmael op gelet,

 

Wanneer den wey-man nu de vogels heeft in't net:

 

Gelijck ghy uyt het net, siet weynighe geraecken;

 

Soo moeten wy hier oock, ons rekening naer maecken;

 

Weet, soo'er by geval, daer eenen af ontvlieght,

 

De welck voor dien keer den Wey-man dan bedrieght,

 

Dat iseen groot geluck; dat sal niet veel gebeuren;

 

Weet, dat den duyvel comt, jae duysende verscheuren

 

Van ketters, die hier sijn gevallen in sijn klauw;

 

Is datter by geluck, nu jmant is soo gauw,

 

Die door Godts gunste comt, den duyvel te ontvliegen:

 

Hy salder hondert licht, jae tegen een' bedriegen,

 

Tespreken naer de ziel, die hy omvringht den neck,

 

Gelijck een vogelaer, de vogels breckt den beck.

[p. 141]

 

Gewis, dat daer veel quaet, geschiet met de gedachten;

 

Veel menschen die daer van, haer ziel niet wel en wachten;

 

Door kranckheyt der natuur, valt jmand licht daer in;

 

Maer langh daer op te staen, en sijn sy niet van sin.

 

Men siet door misverstant, veel sonden oock geschieden:

 

Iae wel onwetende, van seer devote lieden;

 

Maer veel verloopen haer, uyt quaey moet-willicheyt,

 

Als is, in het begin van ons verhael geseyt.

 

Maer dese niet te min; hoe boos sy zijn van leven:

 

Sy weten dat het quaet, moet-willich lijck bedreven,

 

Of hier gestraft met zijn, of naemaels näer de doodt,

 

Soo haer den Priester Godes, de hande niet leght op't hoot.

 

Maer een die ketters is, en wild daer niet van hooren;

 

Spreckt hem van 't Roomsch-Geloof, hy gaeter sich in stooren;

[p. 142]

 

Daer is geen bicht van doen, Godt heftet al voldaen,

 

En laet sijne arme ziel, soo naer den duyvel gaen.

 

Hieronymus had eens een fraeyen brief geschreven,

 

Aen Damasus den Paus; (ghy weet sijn heylich leven:)

 

Nochtans hy schreef daer in, dat hy een sondaer was,

 

^dMaer op de ketterij, soo brocht hy't fraey te pas.

 

De pointen van't Gheloof, die sijn soo hooch verholen:

 

Dat ick (een kleyn verstant) daer in sou konnen dolen;

 

Maer dat segh icker by, ick wil geen ketter zijn,

 

Want ketterij dat is, te quaede ziel fenijn.

 

Ick weet van dierghelijck, noch soo veel fraeye dingen:

 

Dat ick schier met gewelt, mijn penne moet bedwingen;

 

Maer't dunckt my tijt te zijn, dat 'k coom tot ons verhael

 

Al raeckt ons dit seer veel, dat raeckt ons principael.

d Epist. 57.

[p. 143]

 

Als eens Dominicus, met sulck een jever preckten:

 

Dat hijer duysende, tot't Crans-Ghebedt verweckten;

 

Soo quam in sijn sermoon, van d'Albigoise seckt,

 

Een ketter, die daer wird tot gramschap seer verweckt.

 

Sijn herts-tocht groeyde soo, dat hy niet kon verbeyden,

 

Tot dat naer het sermoon, de menschen soude scheyden;

 

Maer hy, te boose wicht, een ketter, eenen guyt,

 

In midden van't sermoon, spoogh veel blasphemie uyt.

 

Hy vanden aanbegin, en derfden niet wel spreken;

 

Die by den donder mocht, met recht zijn vergeleken;

 

Gelijck den donder light, somwijlen langh en mort,

 

En brenght een grau-saen slagh, ten langhe lesten voort:

 

Soo hy van te voor, een poose tijdt staen morren;

 

Maer dorst sijn boose tongh, soo verre noch niet porren;

[p. 144]

 

Dan als hy vanden Crans, verstont soo groote lof,

 

Soo docht hy, nu is't tijt, ick heb nu goede stof.

 

Ghelijck den donder sich, op't lest niet kan weerhouwen,

 

Maer geeft dan sijnen slagh; soo hoord' me hem toen spouwen

 

Met sulck een gram gemoet, soo boos en quaet venijn,

 

Dat hy geen mensch, maer meer, een duyvel scheen te zijn.

 

Maer Gode kon niet langh, dees lasteringh' verdragen;

 

Hy sonde over hem, meer als ghemeene plagen;

 

Geen pijn-banck in de ziel, geen prangh in sijn gemoet,

 

Gelijck hy menich-mael, aen grove sondaers doet;

 

Maer hem quam een groot heyr van duyvelen bespringen;

 

Die meynden metter daet, den hals hem om te vringen;

 

Sy waren in getal, juyst vijftien duysent sterck,

 

Om die blasphemien, van een soo goede werck.

[p. 153]

[p. 154]

 

Vijftien Misterien, zijn in den Crans besloten:

 

Tot een verdiende straf, heeft hy oock juyst genoten,

 

'Tghetal van vijstien duyst: dat hem vervolghen sou,

 

Om dat hy had gequetst, de eer van ons Lieu-Vrou.

 

Hy was met gheen gewelt, noch menschen cracht te houwen;

 

Hy trock het al om verr'; jae koorde, stercke touwen,

 

Tot ys're banden toe; hy was soo dul van sin,

 

Gelijck als eenen mensch, die heeft veel duyvels in,

 

Soo een beseten mensch, wel willen te beschrijven:

 

Ten is niet om te doen, 'k sal hier dat laten blijven;

 

Een Leeuw, een Stier, of Beir, op d'alderhoochste gram;

 

Verscheen by desen gast, te zijn maer als een lam.

 

Niet eenen, die omtrent, of by hem derfden comen;

 

Sijn ooghen wirden meer, als vlam en vier vernomen;

[p. 155]

 

Die draeyden hem in't hooft, iae soo in sijnen kop,

 

Ghelijck ghy door de sweep, liet draeyen eenen top.

 

Het zeever tienmael meer, sagh m'uyt sijn back-huys vloeyen,

 

Als't uyt kleyn kinders comt, de welck sijn in haer groeyen:

 

Iae veel meer als een peert, dat schuymbeckt op den toom,

 

Of als een snel revier, schuymt door den water-stroom.

 

Men quam Dominico, de saeck te kennen geven:

 

Dat dien lasteraer, die't schelm-stuck had bedreven,

 

Van die blasphemien, te roepen in't sermoon,

 

Van Godt gekreghen had, oock sijn verdinde loon.

 

Dat hy van't helsch gespoock was schroomelijck beseten,

 

Hou grouwelijck dat 't was, dat deden sy hem weten;

 

Hy schreeuwt, hy huylt, hy tiert, met sulck een groot misbaer,

 

Al of de heele hel, schier in sijn lichaem waer.

[p. 156]

 

Sijn herte wird terstont, van blijschap ingenomen:

 

Dat Gode sulck een straf, had over hem doen comen;

 

Dat hier uyt blijcken moest, de waerheyt van sijn leer,

 

Tot lof des Roosen-Crans, en tot Maria's eer.

 

Hy, strax met 't Crans-gebedt, begon sich te geneiren:

 

En ging door dese cracht, dat duyvels heyr besweiren;

 

Hy wirp den Roosen-Crans, den ketter om den hals,

 

Sa flucx, seght hier recht uyt, of mijne leer is vals.

 

Als sagh dat helsch gespoock, dat't hier begon te vuylen:

 

Strax sylie om het seerst' aen't schreeuwen, en aen't huylen;

 

Met dat den Roosen-Hoet haer aendeed' sulck een pijn,

 

Peynst eens hoe schroomelijck, dat dit gehuyl moest zijn!

 

Sy waren wel te vrêen, van't selve te belijden:

 

Maer met bespreeck daer by, dat 't volck sou gaen ter zijden;

[p. 157]

 

Hy sloeght gelat hun af, hy wou daer geensins aen,

 

Maer wilde, dat al't volck, dat soude claer verstaen.

 

Dominicus die viel, terstont op beyd' sijn knien;

 

En bad de Moeder Godts, dat 's hun dat sou gebien,

 

Daer was een macht van volck, tot tweelif duysent sterck,

 

Maria quam haer strax, aen hem veropenbaren:

 

De welck omringelt was, met ettelijcke scharen

 

Van Enghelen, soo fraey, en boven maten schoon,

 

Al even eens, gelijck, sy staen voor Godes throon.

 

Als dat vuyl duyvels Heyr, dees schoone Heyr-cracht sagen

 

Sy waren altemael, ten hoochst' daer in verslaghen;

 

Maria bovendien, had noch in hare hant,

 

Een roede van sijn gout die was haer dwingelandt.

[p. 158]

 

Daer sy den Ketter me', heeft op het hooft gesmeten:

 

Die sich door lasteringh, soo leelijck had vergeten;

 

Daer nae heeft sy belast, met een seer sterck bevel,

 

Aen dese vijftien duyst, dat broetsel van de hel,

 

Wat van de saecke was, terstont te openbaren;

 

Des Ketters, door den schrick, sagh m' opgerecht sijn hayren,

 

Met, wirter weer gehoort, een over-groot getier,

 

Maer allen dit gebaer, en baetten niet een sier.

 

Daer was niet aen te doen; daer viel geen tegen-seggen;

 

'Ten was niet in haer macht, de waerheyt te weer-leggen;

 

Die vijftien duyst te saem, die gaven weer een schreeuw,

 

O ongeluckich ur'! o ongeluckich eeuw!

 

Had desen Ketter noyt, doch in't sermoon gecomen!

 

Van onse schaed', en schand', had niet een mensch vernomen;

[p. 159]

 

Vermaledijden dagh! dat ons moest juyst geschiëen,

 

Dees grouwelijcke schaemt, voor soo veel duysent liën.

 

Dominicus begon, d'omstaenders te gebien,

 

Dat yder met ootmoet sou vallen op sijn knien;

 

En dat van altemael, daer op sou zijn gelet,

 

Met groot aendachticheyt, te lesen 't Crans-gebet.

 

Soo sy dit hoorden aen, sy konden 't geensins lijden;

 

Sy riepen weer als voor, leyd ons maer slechts ter zijden:

 

Wy seggen't u recht uyt, wat is van uwe leer,

 

Doet dit maer voor dees reys, en dan voort-aen niet meer.

 

Maer hy, naer hun versoeck, en wilde geensins hooren,

 

Waer over sy noch meer, bestonden haer te stooren;

 

Van dese lasteringh, vervloecktc sy den dagh.

 

En dat Dominicus, had' sulck een hoogh gesagh.

[p. 160]

 

O vreed Tyran! hoe hert, comt ghy ons overvallen!

 

De pijnen van de hel, sijn ons schier niet met allen;

 

Ten opsicht van de pijn, die ghy ons hier aen doet,

 

Door't lesen van den Crans, en cracht des Roosen-hoet,

 

Tot ons groot achterdeel, soo moeten wy dan lijden:

 

Dat die verdoemster comt, haer dienaers soo bevrijden,

 

Van alle ziel-verlies, en alle ongeval,

 

Dat wy als visschers sijn, die krijgen niet-met-al.

 

Al hebben wijer veel gekregen, in ons netten;

 

Sy weet die altemael, ons vveerom af te setten;

 

Wy krijgen dagh aen dagh, veel sondaers aen den haeck,

 

Maer het misluckt ons vveer, dat is een droeve saeck!

 

Wat batet dat vvy licht, die vveten te betrappen:

 

Als sylie altemael, ons vveerom soo ontsnappen;

[p. 161]

 

Dat in de vvereld vvaer, geen Roosen-Crans gebet,

 

Millioenen vvarender gevallen in ons net.

 

O schadelijcke Vrou! ghy doet ons dickmael suchten;

 

En soo vvy vvederom, met schand hier moeten vluchten,

 

Daer sijt ghy d'oorsaeck af: vvy bersten van den spijt,

 

Dat over langh den Crans, niet is vermaledijt!

 

Wat voor al svvaricheyt is ons hier uyt geresen!

 

Want dees belijdenis, sal ons groot af breuck vvesen;

 

Dat heel de vverelt door, geraecken sal in druck,

 

O Ketter! had ghy noyt gedaen dit schelhem-stuck!

 

Dat ghy hebt in't sermoon, dees lastering gaen rueren,

 

Dat doet gh' ons altemael, vvel deirelijck besueren;

 

Wee u! den tijt, de ur', dat ghy comt in de hel:

 

Wy sien van nu af aen, voor u een leelijck spel.

[p. 162]

 

Dat m'ons, hier doet de cracht des Roosen-Crans belijden;

 

Ghy hebt verdint, dat m'u in duysent riemen snijden;

 

Dat ghy soo botten schelm, ons hebt dit leetgedaen:

 

Voor al dit machtich volck, ons doen confuys te staen.

 

Als sy van spijt, (soo't scheen) op haere tanden knersten;

 

Dominicus wou haer, van spijt noch meer doen bersten;

 

Sy haddent eens geseyt, maer moestender weer aen,

 

Op dat't een yeder noch, veel claerder sou verstaen.

 

Sa flux: spreckt luyder uyt, laet ons dat beter hooren;

 

Sy weer ten alderhoochst, bestonden haer te stooren;

 

Voor altemael dat volck, noch eens confuys te zijn,

 

Dat deed' haer dubbel smert, dat deed' haer dubbel pijn.

 

Door ondervondentheyt, veel die dat konnen weten;

 

Die in een grove sond', sijn selven heeft vergeten,

[p. 163]

 

En mompelt binnens mondt, die sonde in de bicht,

 

Wird' 't hem noch eens gevraeght, het rent hem door't gevricht.

 

Het valt hem swaer genoech, dat eens te openbaren;

 

Maer voor den tweede keer, dat weerom te verclaren,

 

Dat pijnt hem in de ziel: dat pranght hem tot aen't hert,

 

Want voor de tweede reys, het doet hem dobbel smert.

 

Wel moeten wy ons self tot groote spot weer stellen?

 

En van den Roosen-Crans, de groote cracht weer mellen?

 

Wy sweiren altemael, dat dees belijdenis,

 

Voor ons een sware saeck, een seer hert dingen is:

 

Wie leeft wel't Crans-Ghebedt, die sal altijdt wel varen;

 

Alwaer die Vrou voor bidt, sal Godt ghestaegh bewaren;

 

Sy heeft ons menich spijt en menich leet gedaen,

 

Want die zijn op den wegh, om naer de hel te gaen,

[p. 164]

 

Weet sy door dat ghebedt, ons weerom te ontrecken;

 

Sy gaet die tot berou, en een goey bicht verwecken;

 

Dat beurt ons dagh aen dagh, jae menich duysent ziel,

 

Die sonder dit ghebedt, in onse clauwen viel.

 

Dominicus die gingh, den rechten wegh dan baenen,

 

Om door den Roosen-Crans, de duyvels uyt te maenen;

 

Hy las die overhant, met't volck in't openbaer,

 

Dat al die helsche ras, wel wird terstont gewaer:

 

Dees groote wonder saeck, en bleef niet langh verholen:

 

Dat helsch gespoock vlogh uyt, in de gedaent van kolen

 

Soo swert gelijck een schou, dat all' de werelt sagh,

 

Siet wat den Roosen-Crans en ons Lieu-Vrou vermagh.

 

Dat machtich duyvels heyr, als dat was uyt gevloghen,

 

Den ketter stondt beschaemt, dat hy soo had geloghen;

[p. 165]

 

Hy sprack daer van sijn schult, en heeft sich strax bekeert,

 

En al sijn leef-daegh lanck, den Roosen-Crans geeert.

 

Een groot getal, die oock van sijn gesintheyt waren:

 

Dit siende dat hy was, soo deirelijck gevaren!

 

Die dede afstant med' van haere ketterij,

 

Want saghen dat haer sect, was claer bedrigerij.

 

Och vrinden! wilt u doch van ketters altijt wachten!

 

En haere valsche leer, noyt voor de waerheyt achten!

 

Want ketterij roept vraeck; jac't is soo groote quaet,

 

Dat noyt die ketter blijft krijght vonnis, 't sijnder baet:

 

Godt, sal in gelt en goet, hem wel ghebenedijden:

 

Maer van den hellen-brandt sal by hem noyt bevrijen,

 

Voor't menschelijck geslacht, heeft Godt gestort sijn bloet,

 

Maer die een ketter is, die stoot hy met de voet.

[p. 166]

 

Als Augustinus seght: dat Gode quam vereeren

 

Met voorspoet, eer, en goet, hier de Romeynsch Heeren,

 

Om haer goey Heer-schappij, met tijtelijcke loon,

 

Maer by het hels ghespoock, wirt naemaels haeren woon.

 

Gelijck den duyvel noyt, kan inden Hemel comen:

 

Soo wort een ketter oock, daer nimmermeer vernomen,

 

Want dese twee sijn een, door goe gelijckenis:

 

O ongeluckigh mensch! die geus geboren is!

 

O ongeluckigh mensch! wat baten all' wellusten!

 

Als ghy daer op eens peyst, hier naemaels noyt te rusten:

 

Maer altijt sijn in pijn, in cou, in vier en vlam.

 

Geluckigh waerde ghy? die u dan't leven nam.

 

Geluckigh waerde ghy! en veel millioenen menschen,

 

Dat ghy dan op u lijf, de berghen konde wenschen!

[p. 167]

 

Waer onder, dat ghy wiert geplettert, en versmacht;

 

Om dat, gh' het Roomsch Geloof versmaet hebt en veracht.

 

Maer't is vergeefs gewenst: geen wenschen die dan baten;

 

Maer die noch hebben tijt, haer ketterij te laten:

 

'T is nimmermeer te laet; ghy zijt noch op de baen,

 

Om nae den duyvel toe; of wel tot Godt te gaen.

 

De saligheyt is dan; in't Roomsch Geloof gelegen:

 

Daer stelt den duyvel sich met all' de ketters tegen;

 

Dat Haere reden sijn, in't minsten niet gegront,

 

Leert fraey ons hooge school, en Ian den gulden mondt.

 

Al waren all' te saem, de ketters ingespannen:

 

Sy konnen niet met all', aen dese heyl'ge mannen;

 

Ick segh' dan, wie sich geus, of wel een ketter noemt,

 

Js soo hy daer in blijft, voor eeuwelijck verdoemt.

[p. 168]

 

De ketters sullen dit ten hoochsten haer aen trecken:

 

Maer twee fraey Heyligen, die my hier toe verweckten:

 

Dat Policarpus is; met den Evangelist,

 

Die meer van ketterij, als al de ketters wist.

 

Sint Ian vvas by geval, eens in een huys gecomen,

 

Waer hy, den ketter heeft Cerinthus in vernomen;

 

Sijn onderdanen strax, gaf hy een goet vermaen:

 

Sa, hier niet langh vertoeft, 't is tijt van hier gegaen,

 

'T en is met ketters niet te sprecken noch te rallen:

 

Jck vreese, of het huys quam op ons hooft te vallen;

 

Met dat Cirinthus hier, den ketter sich vertoont,

 

'T is met den duyvel hier al langh genoech gevvoont.

 

^aDat hy een duyvel is, dat comt ons kenbaer maecken,

 

Den Heyl'gen Policarp: Hoor vvat voor vremde saecken,

a Irineus. l. 3. c. 3.

[p. 169]

 

Als hy quam Marcion, een ketter tegemoet:

 

Hy keerde sich van hem, noch roerden aen sijn hoet.

 

Wel Policarpe, hoe? quam Marcion hem vraghen:

 

Wat hebt ghy in u hooft, voor vremde donder-vlagen?

 

Wel kent ghy my dan niet? Polic. ick kenn' u al te wel,

 

Dat ghy van d'afkomst' sijt, van't broetsel vande hel.

 

Vermits, dat altemael de ketters gaen verloren:

 

Danckt Godt oock, dat gy hijt in't Roomsch Geloof geboren;

 

Want had' u dat misluckt, gelijck't misluckt haer is,

 

Ghy laeght voor eeuwelijck, oock inde duysternis.

 

Wilt dan die ketters sijn ten hoochsten altijt vlieden;

 

En uwe kinders oock, dat op den hals verbieden;

 

Dus draeght doch goede sorch: want soo een jonck gewas,

 

Wort lichtelijck verleyt, van sulk een quade ras.

[p. 170]

 

En wie in't Roomsch Geloof oock sal stantvastich blijven:

 

Wanneer dat bleeck gespoock uw' leden comt verstijven:

 

Weest dan niet veel belaën: noch schroomt niet voor de hel,

 

Want wie wel leest den Crans, sy saecken die gaen wel.