Beknopte geschiedenis der kolonie Suriname

Philippus de Kanter, gouverneur-generaal a.i. [...] tusschen-bestuur.
1838-1839.

De toestand der kolonie, bij de overname van de Kanter, was, in vele opzigten, zeer zorgelijk. De steeds toenemende agio vervulde aller harten met de grootste bezwaren voor de toekomst, de ontvlugting van slaven had toegenomen.

Mr. de Kanter kenmerkte zich door regtvaardigheid en orde, en door de bezuiniging, welke hij bewerkstelligde. Reeds vroeger had hij, in weerwil van zijne hoogst moeijelijke betrekking van Procureur Generaal, de achting zijner medeburgers verworven, en deze, zoowel als het algemeen vertrouwen, nam zoodanig toe, dat velen, na het overlijden van den Gouverneur-Generaal van Heeckeren, den wensch uitten, dat het den Koning behagen mogt, hem in de waardigheid van Gouverneur van Suriname te bevestigen.

De Kanter trachtte den invoer van vee, dat hier te lande, zelfs tot nu toe, zoo schaars aanwezig is, aan te moedigen, door het vrij te stellen van inkomende regten; gewis een maatregel, welke met aller belangen overeenkwam.

Gedurende dit tusschen-bestuur heeft hij de voorstad Zeelandia aanmerkelijk verbeterd.

[p. 157]

In November 1838 liet hij het Messhuis (een gebouw, in vroegere dagen, door de Engelschen tot eene societeit voor de Militaire officieren ingerigt,) dat met een' toren en eene klok prijkte, en thans dreigde in te storten, afbreken. Ten gevolge van het gemis dier klok, lieve kinderen! wordt, tot nu toe, des middags om 12 uren een kanonschot gedaan, ten einde den middelbaren tijd te doen kennen. Deze maatregel, waarmede op den 6^den December 1838 een aanvang werd gemaakt, is allezins nuttig, zoowel voor den arbeidenden stand, als voor de huishouding in 't algemeen, daar ze een ieder, hoe ver ook woonachtig, aan een belangrijk tijdpunt van den dag herinnert.

Meermalen hadden slaven gewigtige diensten aan het land bewezen, en van hunne trouw blijken gegeven, weshalve dan ook vele door het Gouvernement vrijgekocht waren. Evenwel waren er sommige eigenaren en beheerders, die tot den verkoop zich ongenegen hadden betoond, zoodat het Gouvernement de genotene diensten niet doelmatig beloonen konde. Om zich in het vervolg daartoe in staat te stellen, werd op den 8^sten Februarij 1839 verordend, dat, in dusdanige gevallen, het Gouvernement het regt hebben zou, den slaaf voor den vrijdom over te nemen, tegen vergoeding van een door schatters te bepalen billijken prijs, echter de som van f 1200 niet te boven gaande. Kort hierna werd deze bepaling in toepassing gebragt.

De slaven Kajuit, van plantage Frederikslust, en Kasper, van de Herstelling, hadden meermalen patrouilles, in het opsporen van wegloopers-kampen, bijgestaan, en de wegloopers helpen bestrijden.

Thans hadden zij weder van hunne trouw aan den

[p. 158]

lande blijken gegeven; derhalve werden zij door het Gouvernement, tegen schadevergoeding, overgenomen, en met den dierbaren schat van vrijdom begiftigd.

In Mei 1839 werd door Z.M. den Koning aan de Particuliere W.I. Bank een groot crediet verleend, om in het belang van den handel benuttigd te worden, doch naardien de gezamenlijke aanvragen naar wisselbrieven, waarvoor het crediet was verleend, zeer veel bedroegen, veroorzaakte de afgifte daarvan telkens eene groote belemmering.

Op den 11^den Januarij 1839, des morgens half zeven, werd alhier een vrij hevige schok van aardbeving gevoeld, die nagenoeg acht seconden duurde, zonder echter aan eenig gebouw de geringste schade te hebben veroorzaakt. De aardschuddingen deden zich, omtrent dien tijd, op bijna al de W.I. plaatsen gevoelen. Op Martinique hebben zij op den 9^den Februarij groote verwoestingen aangerigt, waarbij vele menschen het leven hebben verloren. Wij mogen dus, lieve kinderen, den Hemelschen Vader regt dankbaar zijn, voor de genadige bescherming, die Hij ons verleent.

Eene bijzonderheid, waarover de gansche bevolking verheugd was, vond plaats den 19^den Februarij 1839. Op dien dag werd namelijk, door de Noord-Amerikaansche schoener Sailors Return, kap. James Finker, van New-york, voor het eerst ijs hier aangebragt. Ge kunt u voorstellen, mijne vrienden, hoe iedereen nieuwsgierig was, dit bevrozen water, waarvan velen zich geen regt denkbeeld konden vormen, in onze heete luchtstreek te aanschouwen en te gebruiken.

[p. 159]

Op den 15^den April 1839 beloonde het Departement Paramaribo der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, den persoon van Fredrik Bijderhand, voor zijne menschlievende zelfopoffering bij de redding van onderscheidene personen, die anders in de golven hun graf zouden gevonden hebben, op eene eervolle wijze, door de uitreiking van eene zilveren Medaille en eene som van vijftig gulden in geld.

Op het tijdstip toen Bijderhand deze edele daad had verrigt, was hij slaaf, doch had aanspraak op den vrijdom, zonder echter dien te kunnen verkrijgen, daar hij geene middelen bezat, ter voldoening van 's lands regten.

De fungerende Procureur-Generaal Mr. P. Fiers Smeding hiervan, bij het vernemen van het edelmoedig bedrijf van Bijderhand, onderrigt, droeg den Gouverneur a.i. voor, om, als een blijk van vereering van de zijde van het Gouvernement, aan Bijderhand de vrijdomsbrieven kosteloos uit te reiken, waarmede de waardige bestuurder zich terstond vereenigde.

De Kanter werd, na dertien maanden de teugels van het bewind te hebben gevoerd, vervangen door