Beknopte geschiedenis der kolonie Suriname

Engelsche regering. Sir Charles Green, gouverneur-generaal. William Carlyon Hughes, luitenant-gouverneur.
1804-1808.

Den 7^den Mei 1804 nam Green het bewind over, onder den titel van Generaal-Majoor en Kommandant zijner B.M. Landmagt, Gouverneur-Generaal over de kolonie Suriname en onderhoorigheden, Districten, enz. enz.

Alle wetten bleven hare kracht behouden; de eed van getrouwheid werd den 9^den daaraanvolgende afgelegd.

Reeds in het begin van zijn bestuur werden, tot bestrijding der administratiekosten, eenige belastingen verhoogd. Green bleef echter niet lang in Suriname. Het volgend jaar verzocht en verkreeg hij verlof, en vertrok op den 16^den April 1805, na het bestuur aan den Brigadier-Generaal William Carlyon Hughes overgegeven te hebben.

Tijdens de optreding van Hughes genoot de kolonie eene gewenschte rust; doch moeijelijkheden en bezwaren hingen boven haar hoofd. - De toestand der geldmiddelen was zeer slecht, en vorderde noodwendige voorziening; - de handel, die alleen voor Britsche onderdanen was opengesteld, was uiterst beperkt ten

[p. 97]

aanzien van Noord-Amerikaansche en andere neutrale (onzijdige) schepen; nogtans miste men den geregelden aanvoer van levensmiddelen met Engelsche schepen, zoodat men aan de noodzakelijkste voorwerpen gebrek had; - de briefwisseling met Europa en de afzending van produkten waren zeer bemoeijelijkt, door het aanwezen eener vijandelijke zeemagt in de West-Indische zee. Men hunkerde dus naar verbetering. Hughes stelde de ingezetenen gerust, door te verklaren, dat de Britsche Zeemagt in de W.I. zee weldra sterk genoeg zou zijn, om den handel te beschermen, en kwam hen te gemoet, door den invoer van verscheidene artikelen, waaraan behoefte bestond, met Noord-Amerikaansche schepen, te veroorloven.

Ter bescherming der koopvaardijschepen, welke van hier naar Europa vertrokken, werd de reis onder begeleiding van Britsche oorlogschepen gedaan; de buitenlandsche eigenaren van plantages en de Directeuren der geld-negociatiën, waaraan vele plantages verbonden waren, zagen zich genoodzaakt, agenten in Londen te benoemen, om de gezondene produkten te verkoopen.

Aan den ongunstigen staat der landskas viel niet veel te verbeteren. De moeijelijkheden namen meer en meer toe, en de belastingen waren reeds zoo hoog opgevoerd, dat er aan geene verhooging te denken viel. Men nam dus wederom de toevlugt tot het uitgeven van papieren- of kaartengeld, waarvan het bedrag vrij aanzienlijk ward gesteld.

Dat gebrek aan geld bepaalde zich niet slechts tot het Gouvernement, maar was ook het deel van bijzondere personen. Geregtelijke vervolgingen, openbare verkoopingen en gijzeling om schulden waren daarvan de gevolgen. Om hunne schuldeischers te ontwijken,

[p. 98]

poogden velen heimelijk de kolonie te verlaten. Ten einde dit tegen te gaan, vaardigde Hughes, in April 1805, eene wet uit, waarbij bepaald ward dat er voortaan geen passen aan vertrekkende personen zouden worden uitgereikt, tenzij, veertien dagen vooraf, daarvan openlijke aankondiging in de nieuwspapieren gedaan ware, opdat de schuldeischers gelegenheid zouden hebben, zich tegen zoodanig vertrek te verzetten. Deze bepaling is tot op onze dagen in kracht gebleven, met het eenige onderscheid dat de tijd van aankondiging thans op acht dagen is bepaald.

Hughes was een echt krijgsman; streng, doch regtvaardig in den volsten zin des woords. Van pligtplegingen was hij een doodvijand en evenzeer van noodelooze uitgaven en verteringen. Men zou hem zelfs gierig hebben kunnen noemen, als men met den staat der koloniale geldmiddelen onbekend geweest ware. Kort na zijne inhuldiging ging hij in persoon al de forteressen en posten nazien, en hield ze in een goeden staat van verdediging.

Onbewimpeld gaf hij zijne goedkeuring of ontevredenheid te kennen aan de Kommandanten der posten, naar dat hunne werkzaamheden hem al dan niet voldeden. - Zóó had hij den Kommandant van den toenmaals zeer gewigtigen post Armina, aan de Marowyne, nadat hij die bezetting in oogenschouw had genomen, in tegenwoordigheid van zijnen staf en van de geheele bezetting, den hoogsten lof toegebragt, wegens de kunde en den ijver, waarmede hij de hem opgedragene bevelen ten uitvoer had gebragt. Weinige oogenblikken daarna gaf de Gouverneur denzelfden bevelhebber zijn misnoegen in vollen nadruk te kennen, omdat deze hem op een' maaltijd onthaalde, waarvan hij de kosten met zijn sober traktement niet wel bestrijden konde.

[p. 99]

De onaangename indrukken, welke het nieuwe bestuur natuurlijk in den beginne verwekken moest, kinderen! begonnen langzamerhand te verminderen, daar men bestuurd werd door eenen verstandigen Landvoogd, die, in plants van eenig misbruik van zijne onbeperkte magt te maken, integendeel haar ter bevordering van het algemeene welzijn aanwendde.

Gedurende de regering van Hughes viel er echter eene gebeurtenis voor, die algemeen met angst en schrik werd vernomen. Het korps zwarte jagers, waarvan vroeger met zooveel lof melding is gemaakt, en dat, in den strijd tegen de Boschnegers, zulke belangrijke diensten aan de kolonie bewezen had, kwam namelijk, in de maand September 1805, in opstand.

Op onderscheidene militaire posten lagen er afdeelingen van dat korps. Die op Oranjebo (Oranjewond), in Imotapie, aan de Boven Commewyne, bragt twee Officieren, een Sergeant, twee Commissarissen en den Directeur eener naburige plantage ow het leven. Eenige soldaten en trouwgebleven jagers vervolgden de rebellen, doch deze namen de wijk near Armina, aan de Marowyne, alwaar zij moeijelijk konden worden achtervolgd.

Het getal der vlugtelingen bedroeg 30, en werd vermeerderd met een gelijk getal negers eener naburige plantage, die gemeene zaak met hen maakten.

Op Armina aangekomen, vereenigden zich de aldaar in bezetting zijnde neger-jagers met hen, en vermoordden de aanwezige blanken.

Eene andere afdeeling op den post Mapane volgde het gegeven voorbeeld, kwam in verzet, en zoude de Officieren en den Sergeant vermoord hebben, indien deze niet in tijds ontsnapt waren.

[p. 100]

Het getal der oproerlingen bedroeg te zamen ongeveer 70.

Kort daarop vereenigden zij zich met de Bonninegers, en plunderden en roofden. In November 1805 tastten zij den, nu door militairen bezetten, post Armina aan, doch werden, na een hardnekkig gevecht, op de vlugt gedreven.

Men deed alle pogingen om hunne schuilhoeken te ontdekken, maar vruchteloos. Eenigen tijd later werden de hoofd-aanleggers, door een' plantage-slaaf, dien zij met geweld medegevoerd hadden en met wien zij nu op vronwenroof uitgingen, in eene hinderlaag gelokt, door sterken drank bedwelmd, omsingeld en in handen der Regering geleverd. - Bij het verhoor te Paramaribo verklaarden de muiters dat de Aucaners hun hulp hadden verleend. Een hunner stierf in de gevangenis, de drie overigen werden ter dood veroordeeld.

Onder dit alles kreeg de landbouw een' geduchten slag.

Reeds was Suriname, in den aanvang van het jaar 1805, door de vreesselijke kinderziekte bezocht, die eene groote sterfte onder de slaven-bevolking had te weeg gebragt. Nu werd de invoer van slaven, ten gevolge der Parlements-akte van 28 Mei 1806, zoo zeer beperkt, dat Hughes, overeenkomstig deze verordening, in dat jaar vergunning verleende tot den aanvoer van niet meer dan 987 slaven, en in 1807 van slechts 467.

Deze beperking lokte vele klagten uit, die echter onverhoord bleven. Integendeel werd in December 1807 eene proclamatie uitgevaardigd, waarbij de slavenhandel werd afgeschaft, in te gaan met den 1^sten Januarij 1808.

[p. 101]

In weerwil van dozen maatregel, beweert men, dat er jaarlijks een groot aantal Afrikanen, ter sluik, werd ingevoerd.

Hughes gaf zijn voornemen te kennen, om naar Engeland terug te keeren. Hij kreeg daartoe verlof, doch stierf, vóór zijn vertrek van hier, op den 28^sten September 1808.