Beknopte geschiedenis der kolonie Suriname

Baron de Spörcke a.i. Wigbold Crommelin, kommandeur a.i. Pieter Albert van der Meer, gouverneur-generaal.
1751-1756.

De Baron de Spörcke maakte een einde aan de tweespalt, welke er plaats had, bragt de wederspannelingen op het standpunt waar zij behoorden, en handhaafde overal rust en orde.

Hij verbood ten sterkste om slaven langs de straat te laten werken en week- of maandgeld op te brengen, zonder dat de bronnen bekend waren, waaruit zij die gelden putten. Ook heeft hij pogingen aangewend, om de Societeit over te halen, hem in staat te stellen, tegen de Marrons, die alles dreigden te vernielen, krachtige maatregelen te nemen.

Gewis, mijne Vrienden! ware er nog meer van hem te verwachten, en zoude hij zijne kunde en ervaring, zijn aanzien en vermogen ten nutte der kolonie aangewend hebben, indien de draad zijns levens niet zoo spoedig ware afgesneden. Hij overleed op den 7^den September, naauwelijks een jaar en 4 maanden na zijne benoeming.

De Kommandeur Wigbold Crommelin nam het bestuur a.i. waar. Deze waardigheid werd hem betwist door den Baron Verschuer, die zich van den 15^den September 1752 af tot den 2^den Februarij 1753 aan het bestuur plaatste. Een brief van de Prinses-Gouver-

[p. 57]

nante en van de Directie der Societeit (31 Januarij 1753) bevestigde Crommelin evenwel als waarnemend Gouverneur.

Crommelin had zijne beste levensjaren in Suriname doorgebragt, en veel tot de bevordering van den bloei der kolonie in het werk gesteld. Hij was Kommandeur onder de drie laatste Gouverneurs. Gedurende het tusschenbestuur van ruim twee jaren, had Crommelin alles aangewend, om eene goede overeenstemming met de Raden der beide Hoven te onderhouden, en met de aanzienlijke ingezetenen, ten nutte van het algemeen, krachtig mede te werken. Hij droeg de belangen der kolonie aan de Societeit voor, en toonde de noodzakelijkheid aan, om de krijgsmagt te versterken, ten einde geregelde togten tegen de Marrons te kunnen beginnen, daar zij niet ophielden plantages te plunderen, te moorden en andere negers tot het ontvlugten aan te zetten.

Op den avond van den 18^den October 1754 kwam de benoemde Gouverneur Pieter Albert van der Meer hier aan. Deze Landvoogd was een man van aanzienlijke geboorte, Kolonel der kavalerie, in dienst der Vereenigde Nederlanden. Zijne inhuldiging vond met de meeste plegtigheid plaats, op Maandag den 21^sten October. Men bragt hem gelukwenschingen toe, die door hem met hartelijkheid werden beantwoord, terwijl de eerste Raad van Policie, als volksvertegenwoordiger, in eene treffende toespraak, de hulde van dankbare erkentenis toebragt aan Crommelin, voor alles, door hem in het werk gesteld, om die goede verstandhouding te behouden, waardoor men, in eendragt en vriendschap, het nuttige had kunnen volbrengen.

Onder het bestuur van dezen Landvoogd werd de

[p. 58]

proefneming eener nieuwe kolonisatie, aan het Oranjepad, bij Para, voortgezet. Daartoe waren reeds in Augustus 1754, 80 slaven, waaronder 30 vrouwen, aangekocht, om, onder opzigt van twee blanken, kostgronden aan te leggen. Van der Meer maakte in December van dat jaar, nadere bepalingen voor degenen, die zich aan de nederzetting zouden wenschen aan te sluiten.

Aanvankelijk scheen de proefneming aan de verwachting te beantwoorden. Door de toegezegde voordeelen uitgelokt, hadden vele personen zich op het Oranjepad gevestigd; doch weldra werden er klagten door de kolonisten tegen de bestuurders aangeheven, en een ernstig onderzoek deed overtuigend blijken, dat het terrein onvruchtbaar en de levensmiddelen onvoldoende waren, terwijl heerschende ziekten den arbeid onmogelijk maakten. Ten gevolge daarvan werd het établissement, dat met het doel om een' voormuur tegen de wegloopers op te rigten, in het leven was geroepen, op last der Societeit, opgeheven.

Van der Meer ontdekte vele leemten en gebreken in verschillende takken van bestuur, en in de behandeling van regtszaken. Hij wenschte zooveel mogelijk verbetering aan te brengen, doch hij ontmoette zeer vele moeijelijkheden, waaronder vooral de gedurige geschillen tusschen de onderscheidene autoriteiten onderling, geteld moeten worden. Toen men eindelijk de handen in een sloeg, om, met den Gouverneur, tot bevordering van het algemeen belang mede te werken, trad de dood in het midden en ontrukte van der Meer aan het bestuur des lands. Hij overleed op Dingsdag den 24^sten Augustus 1756.