Beknopte geschiedenis der kolonie Suriname

Mr. Paul van der Veen.
1696-1707.

Kort na de aanvaarding van zijn bestuur werd Suriname door een' tweeden aanval van eene Fransche vloot, onder bevel van de Gennis en de Feroles, Gouverneur van Cayenne, bedreigd. De laatste echter vernam van de Indianen, dat op de reede twee zware oorlogschepen lagen, hetgeen hem zoodanig afschrikte, dat hij van zijn plan afzag. De kolonie was zoo zeer in bloei toegenomen, dat de Franschen er zeer begeerig naar werden. Dezen keer echter mislukte hun oogmerk, doch de gedenkrollen der Surinaamsche geschiedenis bevatten 16 jaren later het verslag eener onderneming, die de nadeeligste uitwerkselen heeft te weeg gebragt.

Op dit tijdstip begonnen de Marrons (boschnegers) zich als inlandsche vijanden berucht te maken. Door hunne nabijheid konden zij veel kwaads uitrigten, terwijl zij, door den moeijelijken toegang tot hunne schuilhoeken, voor vervolgingen bevrijd waren. Gedurende het jaar 1690 waren zij begonnen met de inwoners aan te vallen en gingen hiermede voort. Van der Veen trachtte in 1698, door het beperken van gemeenschap en het verbieden van den handel met slaven, door het verhoogen der vanggelden en zoo al meer, het wegloopen tegen te gaan, maar vruchteloos.

[p. 32]

De planters vonden echter in den afschuwelijken menschen- of slavenhandel eenige schadeloosstelling voor hunne verliezen, door den aankoop van andere slaven, waardoor zij hunne zaken voortzetten konden.

Onderscheidene vereenigingen vonden onder de wegloopers plaats, en men kan het jaar 1701 aanmerken als het tijdstip, dat ze de belangrijkste plunderingen gedaan hebben, terwijl zij, in het volgend jaar, den planter van der Kamp allerwreedaardigst op zijne plantage vermoordden.

Het fort Sommelsdyck schijnt hen eenige vrees ingeboezemd te hebben, want tot 1712 zwijgen de bestaande oorkonden, zoo wel als de geschiedschrijvers, van de Marrons.

Na elf jaren het bestuur gehandhaafd te hebben en terwijl de kolonie, vooral in den landbouw bijzonder bloeide, verzocht en verkreeg van der Veen zijn eervol ontslag, en droeg den 2^den Maart 1707 de waardigheid van Gouverneur aan Mr. Wilhelm de Gruyter over.