Beknopte geschiedenis der kolonie Suriname

Lord Willoughby, graaf van Parham.
1650-1664.

De Engelschen bleven meester van Suriname, doch hun bezit bepaalde zich slechts tot Para en den regteroever, in het opvaren van de Suriname, tot aan de landerijen, door de Marechalskreek doorsneden.

Daar men in Engeland veel had gehoord aangaande de uitgestrektheid, vruchtbaarheid en rijkdom van dit land, zoo besloot Lord Parham, om zich van deze volkplanting meester te maken.

Gij beseft wel, mijne vrienden, dat zijne landgenooten alhier, niet alleen geene redenen hadden, om zich tegen hem te verzetten, maar ook vertrouwen moesten, door hem tegen alle vijandelijke aanvallen van buiten beveiligd en verdedigd te zullen worden.

De Indianen waren hen genegen; dus van dien kant had men ook geen tegenstand te duchten.

Parham rustte in 1650 een schip uit, hetwelk hij naar Suriname zond. Door de bemanning werd, in zijn' naam, bij verdrag met de Indianen, bezit genomen van het gedeelte lands, tusschen de rivieren Marowyne en Saramacca.

Aan het land zelf zou hij weinig gehad hebben, indien hij geene menschen had kunnen vinden, die genegen waren mede te gaan, om het te bevolken.

Het nieuwe is steeds een groot lokaas geweest, en dit was hier ook het geval.

[p. 10]

Doch Parham scheen geen genoegzaam vertrouwen in anderen te stellen. Hij begreep, dat, wilde hij zijne belangen behoorlijk behartigen, hij het genomen land zelf besturen moest. Uit dien hoofde trok hij in 1652 naar Suriname, stelde zich terstond op een' goeden voet met de Indianen, en verkreeg hunne volkomene toestemming om, naar zijn welbehagen, alles in te rigten en uit te breiden.

Voor zooverre dit geschieden kon, deed de Lord den Indianen veel goeds, doch maakte ook veel gebruik van den invloed, welken hij op hen verkregen had. Met hunne hulp legde hij zich toe op het verder bouwen der forteres, en breidde de nederzetting uit, zoodat hij in den eigenlijken zin des woords, als de grondlegger van de, door de Indianen, naar hem genoemde stad Paramaribo, beschouwd kan worden.

Parham was destijds in het best van zijn leven, bezield met een' vasten geest en eene onwrikbare standvastigheid, niet ontbloot van kundigheden; daarbij omringd van nijvere arbeiders, die op zijn aanraden hun vaderland verlaten hadden.

Hij legde zich terstond toe op de ontginning der landerijen. Nadat hij het beste hout had verzonden, bepaalde hij zijne eerste bebouwing tot den tabak, en daarna tot het suikerriet.

Intusschen hadden de Europeanen in Cayenne zeer veel van de inboorlingen, de Galibische Indianen, te lijden. Eindelijk werden zij door dezen van daar verdreven, zoodat zij, in 1654, pogingen deden, om zich in Suriname neder te zetten. De Engelschen, onder Majoor Ruff, weerden de vijandelijkheden, welke de Franschen, onder de aanvoering van de Braglione en Duplessis, gemeend hadden te moeten ondernemen,

[p. 11]

wakker af. In stede van vijandig, werden zij later door de Engelschen vriendschappelijk ontvangen, en als mede-volkplanters opgenomen.

Gij begrijpt zeker niet, lieve kinderen, hoe Lord Parham zoo eigenmagtig bezit van het land heeft kunnen nemen. Destijds gold het regt van den sterkste zeer veel.

Suriname behoorde toen aan niemand. Hij, die derhalve moed en gewapende hulp bezat, daarvan een nuttig gebruik wist te maken, en daarenboven de Indianen in zijn belang konde overhalen, was zeker, meester van het land te worden, en zich in zijn bezit te handhaven.

Door eene akte van 2 Junij 1662 werd het regt van eigendom en het gebied over Suriname, door Karel II, Koning van Engeland, aan Lord Parham en zijnen togtgenoot Lawrens Hide, zoon van den groot-Kanselier, graaf van Glarendon, plegtig toegekend. Vijf achtereenvolgende jaren bleef Parham in het bezit daarvan, totdat de wisselvallige kans des oorlogs en andere omstandigheden hem dat bezit deden verliezen.

Het schijnt dat hij, na het ontvangen van den giftbrief, naar Engeland is teruggekeerd; althans, in hetzelfde jaar 1662, stelde hij den kapitein William Biam tot zijn' gemagtigde aan; later ontmoeten wij hem als Gouverneur van Berbice en daarna van Barbados.