|
| |
XVc LXXX.
Up den XII Januarij vinghen de Malecontenten van Aelst buyten de Keyserpoorte, gheen quaertier mijls vande stadt, jor Bussaert van Imbiese ende eenen vande kinderen Triest ende voerdense naer Aelst.
Jn dit zelve jaer, den XV Januarij, roofden die van Aelst wederomme veel boeren, die naer Ghendt quamen met laeckenen ende andere dinghen; ende jn desen tijt was Vlaenderen lancx om meer gherooft ende ghepilgiert, dat compasselic was. Ende alsnu brac men ooc verre al het clooster af van sente Pieters; ende men vercocht ende men verhuerde alle de cloosters goedinghen, binnen ende buyten Ghendt.
....Jn dit zelve jaer, den eersten Februarij, waeren te Ghendt upden Coornaert ghehanghen vijf soldaeten Jnghelschen ende Schotten, om haerlieder quaede sticken die zij buyten up dlandt ghedaen hadden; ende wiert de justicie ghedaen vanden gheweldighen provoost...
....Den XVI, XVII ende XVIII Februarij zach men binnen Ghendt ende speciaelic ter Petercelle poorte wel alsoo veel deerlicheyt van ghevlucht volck jnnecommende, als jn menich jaer ghesien was, dat vloot voor de vianden, die de landtslieden daghelicx roofden, pilgierden ende gheheel afteerden, liepen toens wech up
| |
| |
een ander quaertier ende niemant en stontse vooren.
Ende up desen zelven tijt was Collatie vande drij leden der stede van Ghendt, ende voorts van gheheel den ghemeente. Ende wiert begheert voor een nieu wonderlic stick, dat le duc dAlenchon, broedere vanden coninck van Vranckerijcke, zoude commen zijn proiectuer ende gouvernuer van dlant van Vlaenderen; ende wiert verre van al gheconsenteert.
Den XIX ende XX Februarij wayst noch veel eergher, want alsdoen brande den viant Peteghem bij Deinse ende meer andere plaetsen; sij namen Vijve jnne ende ons soldaeten, die zulcx souden beletten, vertrocken up ander quaertieren. Dit vluchten duerde noch tot upden XXIIII Februarij bijcans aen alle poorten vander stadt, ende de Fransoysen, dat onse vrienden hieten te sijne, deden up het landt meer quaets dan de viant zelve, dat een jammer was om hooren ende siene.
Ontrent den XXIIII Februarij waeren alle de gheestelicke jammerlic uuyt Brugghe ghejaecht. Ende den XXV der zelver maent quam tvolck noch al jnde stadt ghevlucht van alle quaertieren.
...Den XXVII Februarij was bij trompette gheboden dat alle de gheestelicke, die van Brugghe naer Ghendt commen waeren, moesten binnen drije daghen de stadt ruymen, up lijfstraffe; ende daer wierdender vele ghevanghen up trespect van hemlieden te faforiseren.
Jn dit zelve jaer, up dezen zelven dach, was Corterijcke jnneghenomen van sconincx volck, gheseyt de Malecontenten, ende was veel volcx versleghen, maer was ghewonnen ende bleef ghewonnen. Ende die van Ghendt, dit hoorende, waeren raesende dul ende spraecken veel quaets, niet wetende wien sijt wijten souden. Deen stact upde papen, dander upde papauwen, dreeghende deen ende dandere met
| |
| |
veel vermeten van veel quaets te doene, segghende onder de quade: ‘Wij moeten alle de fluweelen bonetten weeren, zij en zullen ons gheen deucht doen; met de papen ende papauwen zoo mueghen wij alle van eenen sinne ende wille zijn.’
....Item noch up desen zelven dach (XXVIII) zoo waeren hier jn Ghendt tot huerlieder vrienden huuse tot vijf pastoirs ende die waeren elc een briefken ghesonden van weghen van schepenen van beede de bancken ende beede de dekens, collonellen ende capiteynen vande burghers, ende daerbij hemlieden bevolen dat sij tsanderdaechs souden ruymen uuyter stadt, up peyne van ghegheesselt te sijne ende noch up correctie van dien. Ende zij obedierden ende zijn uuytghegaen. Ende dese naervolghende zijn de pastoirs: eerst heer Loys Hughe, pastoir van sente Jans; heer Fransoys, pastoir van sente Michiels; heer Pieter, pastoir van Ackerghem; heer Adriaen, pastoir van sente Jacops, ende heer Jan, pastoir van tbeghijnhof ter Hoyen.
Ende up desen zelven dach was ghevanghen heer Michiel, visiteerder van Ackerghem, ende heer Antheunis Schepens, vrauwenbroedere. Ende dese twee saeten ghevanghen up tSauselet tot svrijdaechs, den IIII van Maerte, dat was zes daghen, ende waeren doen ooc met een briefken doen uuytgaen ende up zulcke eene peyne alsboven.
Ende up dese zelve weke waeren uuyt Ghendt doen gaen, om dat zij te vele ghesproken hadden contrarie de guesen, eenen Jan Pile, schoemaeckere ende was bailliu van sente Pharahilde keercke, ende Michiel Jnghelbijnt, ooc bailliu van Ackerghem, ende noch som andere, dien ic niet en kende.
Jn dit zelve jaer, den lesten Februarij, was eerst tsente Pieters torre begonst te ontdecken om te weeren, die te vooren jn partien jnghevallen was.
| |
| |
Ende up desen zelven dach was bij alle de neeringhen begheert, vande hueverheyt weghe, zes veendelen voetvolck ende vier cornette peerden jnde stadt van Ghendt te nemene, maer het was meest ontseyt; maer men duchte dat niet helpen en soude.
Jnt beghinsel van Maerte was de stadt van Ghendt zoo vul ghevluchte boeren, dattet niet en was om segghen noch om schrijven. De ghebroken keercken ende cloosters stonden vol coeyen ende andere beesten ende overal vol volcx, dat sij som up straete ende jn houcken, kelders ende vauten sliepen. Ende svrijdaechs den IIII van Maerte stonden upde Beestemaerct meer dan duysent coeyen te coope. Ende up desen zelven dach waeren binnen Ghendt wel vijf ofte zes veendelen soldaeten gheforiert, waeraf de borghers zeer onrust waeren; maer alle meest jnde catholijcke lieden huusen.
Den V van Maerte, was den haene vanden cloostertorre af ghedaen ende voorts ontdect ende de cappe gheheel gheweert.
...Den XVII Maerte, ofte daerontrent, waeren binnen Ghendt uuyt doen gaen ende uuyter stede ghebannen, om segwoorden, als Jan vander Heyden, thien jaer, ende zom andere zes jaer; ende eens deels omdat zij catholijcx waeren.
Den XXI Maerte ofte daerontrent trocken uuyt Ghendt wel zes veendelen volcx, zoo borghers als soldaeten, met leeren, scheepkens, branthaecken, heyen ende ghewant van schepen, ende hieten te trecken naer Haelst ende Nienove, om met suptijlheyt jnne te nemen; zij vertrocken uuyt Ghendt ontrent den neghen ofte thien hueren vanden avont, maer quamen tsanderdaechs wederom zonder Aelst ofte Nienove ghesien thebben, waermede dat het ghemeente zeer ghecte ende ooc gram waeren; maer anders en quammer niet af.
Item up desen tijt maecte men jn sente Nico- | |
| |
laus keercke stallen gheheel rontomme van capelle te capelle, om peerden jnne te stellen vande ruyters, die jnde stadt gheforiert waeren, zoo datter ontrent waeren naer mijn tellinghe tachtentich peerdestallen. Ende jn sente Jacobs keercke, sente Michiels keercke ende jnden croch van sente Baefs waeren vol landtslieden met haerlieder peerden, coeyen, veerckenen ende andere dieren ghevlucht. Ende noch ontrent desen tijt verbranden te Deinse wel meer dan XXIII huusen af, al duer een hoere, diet jn een huus stack.
...Upden palmavont was Mechelen vechtender handt jnne ghenomen, daer de guesen groote deerlicheyt deden van moorden ende anderssins.
.....Jn dit zelve jaer, jnde goe weke, wesende den XXIX, XXX ende XXXI Maerte, zoo waeren ontboden elc bijsondere alle de rijcke poorterien ende cooplieden tschepenhuuse bij vijfthien mannen, die daertoe ghestelt waeren, de welcke seyden jeghens de ontbode persoonen: ‘Ghij moet nu terstont van daghe leenen hondert ponden grooten.’ Ende daer waerender, die zijlieden wilden, die hiesschen zij twee hondert ponden grooten. Ende omme dat zijlieden hier wat jeghens zeyden, eer dat zijlieden thuus waeren commen vanden schepenhuuse, zoo waeren te dien huuse van die persoonen twaelf ofte vijfthien rigoruese soldaeten, jn sommighe dertich soldaeten, ghesonden, ende seyden: ‘Wij moeten hier zijn ende wel eten ende drincken tot dat ghij dat ghegheven hebt, dat hu es gheordonneert te leenen.’ Ende twas ooc alsoo ghedaen, want dat was mij wel kennelic dat Jooris Vijts moeste leenen twee hondert ponden grooten, ende Jan van IJdeghem, coopman, ooc twee hondert ponden grooten, zonder die ic niet en can ghenoemen. Ende dit was een groot ghewelt.
Upden eersten Paeschdach was Bruyssel ende
| |
| |
Vuylvoorde al bij over ghelevert jn handen vande Malecontenten, maer het slouch faute, waer duere veel catholijcken jn zwaricheyt quamen.
....(Den VI April) tsavons, tusschen vijfven ende zessen, wayst binnen ende buyten Ghendt een generaele eertbevinghe, dat poorten, torren, keercken ende huusen beefden ende schudden; ende van sommighe vielen sticken van boven nedere, ende het gheheele heerderic beefde, maer ten duerde maer ontrent eene ofte twee paeternosters lanck.
Item noch jn dit zelve jaer, ontrent desen tijt, was jn Ghendt wederom Collatie ghehouden. De cause was, datmen soude gheven licente van alle uuytreysende goet om de soldaeten te betaelen, want het soude elcken dach hier jn Ghendt wel uuytbringhen duysent guldenen, zoomen zeyde, want het hadde ooc hier te vooren gheprouft gheweest, want up alle goet was den tol groot ghestelt. Ende dat was gheconsenteert.
.....Jn dit zelve jaer, ontrent den XX April, naer den noene ten zes hueren, zoo quam hier jn Ghendt van Bruyssel als ghevanghen up eenen waghen, tusschen soldaeten te voete ende te peerde, den heere van Egmont, die te Nienove ghevanghen was, ende wiert gheleyt jnt sPrincen hof. Ende daer waeren sommighe vande ghemeenten, die achter hem riepen, segghende: ‘Willecomme, ghij coedief, verradere van uys vaders landt!’ ende wierpen jnt hof met steenen naer hem. Ende hij was zeer dootveerwich, ende hij track zijnen hoet over dhooghen, dwelck hem wel spijten mochte. Ende was ooc zeer qualic ghedaen achter zulck een groot heere te roepen, dwelck was om dat hij hadde laeten sijn soldaeten de peerden ende coyen haelen up zijne vianden, als hij noch te Nienove was.
..... Jn dit zelve jaer, den X Mey, was tJnghelmunster voor tcasteel zeere ghesleghen, daer eenen
| |
| |
grooten hoop van guesen, metgaeders veel Fransoysen, doot bleven. Ende den upper veltheere mons. de Lanou..... die den grave van Egmont binnen Nienove vinck, wiert hier ooc ghevanghen, met veel edelmannen, metgaeders veel amonitiewaeghens, met amonitie, veel schoone sticken van artillerie ende al dat de guesen ofte Fransoysen mede ghebrocht hadden. Ende de ghequetste quamen ooc met menichten naer Ghendt gheloopen, diet ontloopen coesten, zoo dat een drouve nieumare was voor de guesen ende een blijde maere voor de catholijcke.
Item sdaechs voor desen slach wiert de keercke van Deinse met het overblijfsel vande huusen, die daer noch stonden, gheheel en al verbrant, dat groote schade was.
Den XII Meye waeren eenen hoop Fransoysen gheiaecht, die te Melle laghen ende te Quatrecht, van ontrent veertich Malecontenten, die van Aelst commen waeren, zoomen seyde; ende quamen te Ghendt binnen gheloopen wel licht van cleeren ende schoen om loopen. Ende alst al gheloopen was, zoo waerent peerden van huerlieder zelfs volck, die uuyt Ghendt commen waeren: zulcke vervaerde schijters waeren de Fransoysen.
Jn dit zelve jaer, ontrent half Meye, quam den prince van Antoingnen binnen Ghendt met een groote bende ruyters, al een paluere; ende naer tbancket vertrack hij naer Andwerpen.
Ende up desen zelven tijt wiert al het gheweere uuyt de catholijcke lieden huusen ghehaelt, ende was hemlieden ooc verboden met andere borghers niet te waecken.
Item was ooc alsnu binnen desen lande zeer deerlic eenen tijt van moorden, rooven, vrauweschenden ende pilgieren, dat compasselic was; ende meest vande soldaeten des landts zelve, die vrienden hieten te
| |
| |
sijne, ende en dorst nauwe uuyt Ghendt eenen borgher uuyt reysen of hij wiert vermoort, gherooft, ghevanghen, ghejaecht ofte ten minsten toeghesproken ende up rantsoen ghestelt.
Jn dit zelve jaer, den XIX Meye, zoo was Mr Lieven de Coninck, steenhoudere, bij Heyne, up dese seyde van Audenaerde, duerschoten ende al ghenomen dat hij hadde; zij meenden ooc ghehadt thebben Thomaes vander Crayen, Maercq dHamere ende noch vier ofte vijf cooplieden van Ghendt. Ende noch een andere partije van haerlieder volcke waeren tot Aspere ende tot Nasarette, daer dat zij noch veel pachters vinghen ende veel peerden haelden. Ons soldaeten van Ghendt, dat deinsde vast achterwaerts naer tlant van Waes ende naer tSas, al of sylieden vervaert gheweest hadden; niet te min zij en begheerden elcanderen niet te hinderen: tscheen dat ons eyghen volck jeghens ons was, want zij en deden niet dan ons landt bedeerfven ende ons landtslieden afbranden.
Item up desen zelven dach zoo presenteerde hem Aligondus, den secretaris vanden prince van Oraingen, ende noch eenen secretaris met hem jn schepene camere vander kuere, ende gaven daer te kennen hoe dat hertoghe Matthias ende den prince begheerden ende wilden dat die van Ghendt souden houden lijbertheyt, levende elck vrij zijns gheloofs, alsoo wel de Roomsche religie als de Calvinissche, ofte dat neen, dat hij soude twaelf veendelen soldaeten jnde stadt senden, daermede de schepenen belaeden waeren.
.....Item alsnu jnde leste weke van Meye quamen de overgheschoten Fransoysen, Schotten ende Inghelschen, die capitein Lanou hadden laeten vanghen voor tcasteel van Inghelmunster, jnt lant van Aelst ligghen, tot onder Audenaerde, Gheersbeerghe ende alsoo die dorpen tot voor de poorten van Ghendt, den tijt van vier
| |
| |
weken, daer zijlieden hebben groote schade ghedaen, nemende ende roovende tlant van alle beesten; vrauwen ende maechden gheschoffiert; de mans ende haer zonen ghevanghen ende die ghestelt up rantsoen, meer dan zij coesten ghegheven, want zij hadden eerst de zelve al haerlieder ghelt ende goet gherooft. Noch hebben zij de mannen ghebonden ende ghehanghen met coorden ende dan met stocken ghesmeten groote wonden, zoo datter vele af storfven; ende sommighe andere, die woonden bijden waetere, hebben die met coorden ghebonden ende laeten sijncken jnt waeter ende die oock alsoo ghepinct, segghende: ‘Waer es hu ghelt ofte goet?’ ofte: ‘Hoe veel ghelt sult ghij ons gheven dat wij hu laeten gaen? Jae, wij willen zoo vele voor hu hebben ofte wij sullen hu doot smijten...’ Dese soldaeten waeren nochtans als vrienden jn Vlaenderen ontboden.
Jn dit zelve jaer, den derden ende vierden Junij, was Ronse vande Malecontenten gherooft ende gheheel ghepilgiert; ende tsondaechs, wesende den vijfden der zelve maent, hebben zijt gans ende gheheel verbrant.
.....Item alsnu ontrent Ste Jansmesse begonsten de Fransoysen, die vrienden des landts zijn wilden, ende tlandt vooren staen souden, zelve de stadt te dreeghen met leelicke woorden, die zij aen die van Ghendt ontboden; ende en deden niet anders up tlant dan moorden, rooven, branden ende pilgieren, dat jammer ende compasselic was om hooren ende siene. Ende was hemlieden al toeghelaeten.
Jn dit zelve jaer, den XXV Junij, was upde Veerleplaetse onthooft eenen Lieven Wauters, met noch eenen anderen, elc om eenen dootslach. Item men soude up het honderste deel niet connen gheschrijven van het rooven, pilgieren ende plunderen, dat al Vlaenderen duere ghedaen wiert, verre ende bij, van
| |
| |
alle natien van volcke, ende dat meest te beclaghen was vande vrienden zelve, die het landt behoorden vooren te staene, maer waeren diet aldermeeste quaet deden.
Jn dit zelve jaer, den II Julij, was upden Coornaert, voor het Olieslaghers huus, onthooft den langhen Jaspar, ende leelicken ghefaelt, zoo dat hij (de beul) diveersche slaghen slouch eer thooft af was. Ende daer wierdender noch twee andere quaetdoenders ghehanghen. Ende desen bovenscreven Jaspar was ooc eene gheweest vande principale, met Martken Moeraert, die tsente Michiels de catholijcke predicatie hielp upsmijten met bloote messen.
Ende up desen zelven dach quamen twee veendelen soldaeten binnen Ghendt, die acht daghen uuyt gheweest hadden tot cleynen proffijcte.
....Jn dit zelve jaer van XVc LXXX, den VIII Julij, ontrent den thien hueren voor den noene, quammer wederome eenen roup, als dat de Malecontenten aen de mueren waeren, het welck binnen Ghendt zulck een roere maecte, dat niet schrijvelic noch ooc noinct ghesien en was, zoo dat de maerct daermede bedarf; maer zij vertrocken wederom naer Corterijcke; maer daer en was niet dan quaede tonghen, die dat quaeder upgaven dan dat en was. Ende den prince van Condé die was ghereden naer Andwerpen, noch niet voorder zijnde dan tot sente Amants beerch; maer men haelden wederomme jn Ghendt om dese foele, maer dit was binnen twee hueren al ghedaen. Doen reet hij wederom naer Andwerpen. Ende alsnu quamen de Fransoysen ofte Franschen leghere tot voor de stadt van Ghendt, die niet en deden dan rooven ende piligieren; nochtans wierden zij van die van Ghendt betaelt. Zij roofden ooc upden X Julij het maerctschip van Audenaerde, dat af quam binnen de
| |
| |
heerlicheyt van Zeeverghem, ende was eenen grooten schat weert, wantet meest ghelaeden was met lijnwaet ende breyweerck. Ende onse hueverheyt ghedoochdent al ende hielpen den coopman niet, dat jammer was. Ende het stont jn Ghendt alsdoen zeer weeckelic ende jnt perijckel van oproere.
....Jn dit zelve jaer, den XIII Julij, begonst men up tbeelfroot upde sturme clocke eerstmael te slaene alsoo veel cloppen, alsser volck jnde stadt quamen, jn alle poorten; ende ter wat poorte dat was, stacmer een vaetken uuyte.
...Jn dit zelve jaer, den eerste Ougste, zoo waeren te Ghendt twee ghebroeders upde Vrijdachmaerct levende verberrent, die van Hondtscote waeren. Ende zij waeren een compaingnie van vijf persoonen; twee wasser de weke te vooren tAndwerpen gherecht, ende eenen te Brugghe. Zij hadden waeghens afghesedt, eerstmael den waghenaere van Pamele, gheschoten ende daernaer gherooft, daer den schat lach jn een seeptonneken, met noch drije ofte vier andere tonnekens, toebehoorende de compagnie van Jan de la Faille, van welcke vijfve den eenen den knecht was vande compagnie van Jan de la Faille, diet dese andere viere aenbrocht hadde om te hebben part ende deel, zoo hij ooc hadde tot twee reysen. Dese twee mochten houdt wesen van ontrent de XXV jaeren; deen die ghinck al singhende ter doot waert van uuyt casteel.
....Jn dit zelve jaer, den XXIX Ougste, quamen een cornette peerderuyters van Loo, die ter Petercelle poorte uuytgheleet waeren, daeraf capitein was den zone van Mons. de Lanou, ende commende voor tschepenhuus rijdende, heeft hem daer den prince vonden ende heeft hemlieden doen aflegghen al huer dieverie, midts dat de boeren vooren quamen claghen, groote menichte
| |
| |
van hespen, baecvlees, botere, lijwaet ende peerden, met noch andere dieverie. Ende deden de boeren wederomme keeren met huer goet ende waghenen ende sloucse de rebben jn sticken, diet ghedaen hadden, ende vertrocken naer Bouchein om de stadt ontsedt te doene, want daer laghen de Malecontenten vooren ende beschoten de stadt.
....Jn dit zelve jaer, den X Septembre, snachts, sach men jnde lucht veel teeckenen jnde wolcken, jn vele diveersche manieren, als van cruyssen, oorloghen, peerden. Ende het was dien nacht zoo claer, datmen wel ghelt kende; nochtans en was de mane doen maer twee daghen oudt, waeraf die claerheyt vande maene niet en quam. Ende alsnu was ghehouden hier jn Ghendt de rekeninck camer van Vlaenderen, diemen plocht te houden te Rijsel, jn stadt, om dat Rijsel hier doen viant was om de religie.
....Jn dit zelve jaer, den XXII Septembre, smorghens ten vier hueren, zoo waeren hier jn Ghendt ghevanghen tot ontrent tween veertich persoonen, poorters, goede borghers ende catholijcke mannen, joncheeren, advocaeten ende procuruers. Dit dede doen den heere Rihove, hoochbailliu van Ghendt, schepenen met beede de dekens. Ende haerlieder contooren waeren ooc toegheseghelt. Ende alsoo bleef elcken persoon ghevanghen jn zijn huus met drij burghers, als soldaeten, dach ende nacht ghewaect; ende (zij) moesten ooc daer hebben den cost. De cause was datmen seyde dat die zelve persoonen hadden vooren ghenomen eenighe verraderie te doene, dwelck hier groote beroerte maecte; maer het is contrarie bevonden, zoo dat een versierde lueghen was, ende niet anders dan valscheyt, ghesocht om de goede catholijcke persoonen anden hals te bringhen om dat zij Rooms catholijck waeren: maer tsaeterdaechs, den XXIIII Septembre, naer noene, zoo
| |
| |
waeren alle de zelve persoonen ontsleghen vanden bailliu, die quam tot elcken huuse, segghende tot die borghers als soldaeten: ‘Gaat thuyswaert, want daer en es gheen cause.’ Aldus waeren dese persoonen maer drij daghen ghevanghen. Dit dede den bailliu om dies wille dat dese groote valscheyt te seere openbaerde.
Item up desen zelven XXII Septembre haddet gheweest jaermaerct te Tielt, daer die van Ghendt sonden peerderuyters ende voetvolck, ende (zij) roofden de gheheele plaetse van Thielt ende al datter ter maerct commen was: beesten, peerden, coyen en al datse crijghen coesten (van) jnsetenen ende uuytsetenen, niet jeghenstaande dat die van Thielt contribucie gaven alsoo wel aen die van Ghendt als de Malecontenten. Het quaet, dat zij daer bedreven, en es niet om schrijven; de deerlicheyt vande goede lieden te rooven ende slaene alsoo wel upden weg als binnen Thielt: twas al verbuert, dat zij zaghen; al hadden zij gheweest jnt midden sviants landt, zij en hadden niet meer connen doen. Deen brocht manscleeren, dander vrauwecleeren; deen peerden, dander coeyen; twas compasselic om siene den roof, die sij ghedaen hadden.
Item noch up desen zelven XXII Septembre, naer noene, was upde Vrijdachmaerct ghehanghen den zone van Pieter den temmerman jnden Quaetam; ende was Rijhovens eerste justicie van roof ende brantschatte ende anders.
...Jn dit zelve jaer, upden lesten Septembre, waeren bijden gheweldighen provoost upden Coornaert ghehanghen twee quaetdoenders. Ende upden zelven dach noch eenen bijder stadt. Ende desen was ghenaemt jnde wandelinghe Jonckbloet. Ende noch eenen anderen ghegheesselt.
Jn dit zelve jaer, ontrent den VI ende VII Octobre, trokken vijf ofte zes veendelen soldaeten uuyt Ghendt
| |
| |
naer Schellebelle om dertich ofte vijf en dertich Malecontenten, die up het huus van Aughereelis laghen, de welcken verliepen ende staecken tvier jnt huus. Ende doen verbranden dese soldaeten, die uuyt Ghendt commen waeren, meest alle de huusen, die up de plaetse stonden, dat jammer was om hooren ende siene.
....Jn dit zelve jaer, jn dese maent van Octobre, wasser ghemaect duer thof vanden Duynen, om te gaene ende rijden van upde Scheltstraete tot upden Callanderbeerch, een nieuwe straete, ende wiert ghenaemt de Oraingestraete, want doen den prince van Oraingen jnt hof van sente Baefs was. Ende up dien zelven tijt waeren noch twee straeten ghemaect: deene duer tbeghijnhof van sente Lijsbetten, ende dander duer tclooster vande Augustijnen, uuytcommende jnde Mueleneerstraete.
....Jnt zelve jaer, jnt beghinsel van Novembre, quamt volk zeer binnen Ghendt ghevlucht ter Petercellepoorte jnne, ende de Malecontenten roofden zeere te Lauwe, Waereghem, Olsene ende alomme daerontrent. Jn somma ten es niet om schrijven het verdriet datmen hoorde ende sach aen alle poorten vande stadt. Ende de stadt was zoo vol beesten ende ghevlucht volck, dat niet gheloovelic en waere.
....Jn dit zelve jaer, jnt leste van Novembre, waeren te Waerschoot wel doot ghesmeten wel tseventich landtslieden vande zelve prochie. Dit deden de guessche soldaeten, dat nochtans alsdoen ons eyghen volck was, maer onse guesekens die bedectent met eenen heerlicken decmantel, segghende dat de landtslieden van aldaer de bovenscreven soldaeten niet en wilden ghedooghen dat zij daer slapen souden ofte logieren, om dat de landtslieden daervan gheen wete ghedaen en was van die van Ghendt. Ende ontrent desen tijt was Condeyt wederomme jnghenomen van die van Doorenicke, ende zeer
| |
| |
corts daernaer hebbent de Malecontenten wederom jnghenomen ende al doot ghesmeten.
....Item up desen zelven dach was te Ghendt, bij slote van Collatie, gheconsenteert up elcke tonne biers, die over de IIII schellinghen grooten weert was, gheconsenteert vijf schellinghen grooten up elcke tonne meer dan der van te vooren af ghegheven wiert, zoo dat het dobbel bier moeste ghelden drij grooten den pot; ende alle andere bieren naer advenant. Men gaf ooc voor twee eyeren twee grooten; een XXV appelen VI, VII, VIII, IX, X ende XII grooten, ende vande alderbeste wel XIIII gr.; zoo dat alle dinghen naer advenant zeer diere was.
....Up desen zelven tijt deden de Fransoysen, die nochtans ghehouden waeren voor vrienden des landts, groot ghewelt van rooven, dat jeghens natuere was datmen zulcx liet gheschieden. Ende alsoo wiert het landt bedorfven zoo wel van deen zijde als van dander zijde.
....Jn dit zelve jaer, den XXIX Decembre, zoo starf heer Willem Doens, priestere, capellaen van sente Jacops keercke, oudt wesende LXXV jaeren. Hij was ghenaemt jnde wandelinghe heer Mijtken, wonende upden Steendam. Desen en heeft jn desen guesen tijt noinct ghelaeten zijnen priesters keerle noch zijn bonette te draghen; nochtans wasse dickwils van zijnen hoofde ghenomen, daer hij ghinck achter straete, ende hij haelde thuys telckent een andere; ende noch veel meer andere cleenicheyt deden de guesen hem aen. Nochtans en heeft hij sijnen staet niet verlaeten.
|
|
Auteursrecht onbekend