Logo DBNL
Weergaloos (1968)

Weergaloos

(1968)–Simon Vinkenoog–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende


illustratie

XIIII Licht!

Waarin het gezond verstand overheerst - geduld en matiging deugden blijken, en de lezer verstoppertje speelt met God en zijn buitenste binnen. Inside-informatie van Ronald Laing uit Londen en een sprookje uit Sausalito, Californië, USA.

Vrijheid van handelen

‘Als onze gezondheid sterk en flexibel wil zijn, moeten er bij gelegenheid perioden zijn voor de ekspressie van zuiver spontane bewegingen - voor dansen, zingen, krijsen, wauwelen, springen, kreunen en brullen, - kortom voor het opvolgen van elke beweging waartoe het organisme als geheel geneigd schijnt.

Het is helemaal niet onmogelijk fysieke en morele grenzen vast te stellen waarbinnen onzin zijn gang kan gaan. Zij die deze essentiële irrationaliteit verschaffen zullen nooit saai of vervelend worden, en, wat veel belangrijker is, zij zullen kanalen openleggen waardoor de formatieve, intelligente spontaneïteit van het organisme ten leste het bewustzijn kan binnenvloeien.

Dit is waarom het vrije associeren zo'n waardevolle techniek is in de psychotherapie; de begrenzing zijnde dat het uitsluitend verbaal is. De funkties van zulke intervallen van nonsens is niet alleen maar het zijn van een uitlaat voor opgekropte emoties of ongebruikte psychische energie, maar bovenal om in beweging te zetten een wijze van spontane handeling, die, hoewel eerst onzin schijnende, zich uiteindelijk kan uitdrukken in begrijpelijke vormen.’

14. Licht!

Dit citaat van Alan Watts (uit Joyous Cosmology - Adventures in the Chemistry of Consciousness, Vintage Books, New York, 1962) geeft een zeer nuttig referentie-kader van de happening, de geestelijke latihan (oefening) van de Subud-broederschap, en het Xoelapepelspel, zoals bedreven door de Haagse leraar Arthur Hesselbach (zie Bres).

Onder meer...

Het dansende, spelende, zingende en musicerende lichaam van de mens die opwinding zoekt, bevrediging, genot, doorbraak en extase - het is het levende avontuur, van de mens nu onderweg. Die zich niet laat stuiten. Wiens speeldrang grenzeloos is.

De enige beweging, die natuurlijk aangewaaid komt, van het kind in ons, dat wij - willen we? - dwars door alle wapengekletter en woordengeschetter heen toch wel onbevangen in de wereld willen neerzetten. Watts' laatstverschenen boek, The Book (zie de hierna volgende informatie) is even uniek en op de individuele lezer gericht als zijn vorige, over psychotherapie Oost en West, de man-vrouwverhouding en het Zen-Boeddhisme.

 

Hoe lang het bij mij duurde, voordat de oude alchemist door de nieuwe kleren van de keizer heenzag, het is niet langer na te gaan - d.w.z.

niets, dat mij nu, op dit moment eerder trekt dan mijn verleden na te vorsen. Dat is een andere trip, die ik niemand hoef aan te doen.

Hoe lang het duurt, voordat de mens het waarlijke levenslicht aanschouwt is en blijft een open vraag.+ Naar het schijnt komt het voor dat mensen al bij de geboorte hun ogen wijdopen hebben - het is een gezegende en begenadigde staat: zie de levensverhalen van Boeddha, Jezus Christus en Ramakrishna.

 

Niet plotseling waren mij de ogen geopend; het is een pijnlijk en landurig proces geweest, van jaren en jaren, dat mij voortdurend heeft vergezeld in mijn doen en laten. Als registrator van het eigen leven is het schrijven voor de auto-biograaf een zowel tedere als pijnlijke verslaggeving. Hoe kan het anders?

Nooit heb is de mogelijkheid nodig gehad figuren uit mijn verbeelding op het papier te creëren; zij waren en zijn daar, rond en met mij, de gestalte gegeven resultaten van een wel zeer bizondere verbeelding, die inderdaad scheppend gegenoemd kan worden: de mensheid - dat summum van kreativiteit, mag men wel zeggen, waarbinnen dit enorm wijd vertakte kosmische schouwspel zich laat geschieden.

Alles gespiegeld aan het niets - waaruit deze woorden ontsprongen, bijvoorbeeld - de nog wel zeer veel schaduw meegegeven, hoewel lichtverschaffende uitingen van een innerlijk gebeuren, dat van buiten mijn naam draagt.

Elk mens is, of hij het weet of niet - maar bewuster al naar hij meer aandacht schenkt aan zijn innerlijk leven - op elk moment van zijn bestaan bezig met de zuivering, de loutering, de analyse van zijn gevoelens en gedachten, woorden en daden, als hij tenminste aanspraak wil maken op de

erenaam ‘mens’.

Een levend deel-individuum, aan de hand van gegevens hem bij de geboorte verstrekt, op weg - een aandoenlijke hoeveelheid vernuft, wilskracht en verbeelding; meer dan toevalligerwijze opeengehoopt totdat wij het bewust zelf zijn. Twee benen, magnetisme, electriciteit en enkele andere symmetrieën en funktionele a-symmetrieën, genoeg ervan is vastgelegd als fysiologie en biochemie; een ander deel zal voorlopig in het duister blijven. Dat is ons lot, dat is het deel van de wereld.

Hoe beter de mens zichzelf kent, hoe beter hij de wereld kan weerkaatsen, in werkelijkheid, en niet naar de schijn.

Tenslotte houd je, wanneer je bezig bent illusies te verbrijzelen, er altijd éen immense, vervullende, alomvattende waarheid aan over: de liefde - niet langer een illusie, maar een kontakt-orgaan van de omgeving.

 

Twee uitspraken van Saint Martin vallen me binnen vijf minuten in handen, uit twee zeer verschillende boeken, die thuishoren in de verzameling die ik je achterlaat:

‘De dood is slechts één der uren van onze wijzerplaat en de wijzers op onze wijzerplaat moeten eeuwig draaien.’

Komt voor in het dokumentaire werk ‘Het raadsel van de dood’ van Camille Flammarion, deel 2: In het stervensuur', Amsterdam, 1923, N.V. de Vrij-Relig. Tempel, hoofdstuk XII: ‘De verschijningen van stervenden op het ogenblik van hun overlijden.’

De andere uitlating van Saint Martin, die ik graag de mijne maak:

 

‘De enige inwijding, die ik predik en waar-

naar ik met al de ijver van mijn ziel zoek, is die, waardoor wij binnentreden in het hart van God en die Gods hart in ons doet binnentreden.’

 

Het zijn de laatste woorden van Paul Brunton's Ho(o)ger dan Yoga, Amsterdam, De Spieghel, 1947.

De manager van de Grateful Dead (zie IT 31), Danny Rifkin, vertelt me hoe de groep anderhalf jaar later een verklaring van zijn eigengevonden naam vond, in het Egyptische Dodenboek:

‘In het land van de duisternis worden de krachten van het kwaad verdreven door het schip van de zon dat getrokken wordt door de dankbare doden.’

Dankbaar zijn je de levenden, als je medebeweegt. Teilhard de Chardin zei, dat de uiteindelijke strijd zich zou afspelen tussen de beweging en de bewegingloosheid? Waarom niet de beweging verkozen, boven de immobiliteit? Het is maar een vraag.

Krishnamurti predikt nog steeds de waarheid, 71 jaar, of daaromtrent, jong en oud, blank en bruin; wij zagen hem zijn zuivere woorden vinden per televisie, soms beminde bezoeker. Ik haalde het boekje te voorschijn, dat hij op zijn 12e schreef, leringen hem door zijn Meester gegeven als voorbereiding tot Inwijding.

Het heet ‘Aan des Meesters voeten’, en is gericht Aan allen die aankloppen.

‘Wil, Wijsheid en Liefde zijn de drie aspekten van de Logos, en gij, die wilt treden in Zijn dienst, moet deze aspecten in de wereld tonen.’

Naar de werelden van microkosmos en de macrokosmos een trip, omdat wij halverwege beide staan.

Om een vast punt te scheppen: noch binnen, noch buiten.


Vorige Volgende