Weergaloos

Kurt Seligmann: Troeven uit het niets

‘Geen berekeningen of wetenschappelijke observatie zijn nodig voor het Tarot-spel. Zijn gehele magische theorie berust op het geloof dat er in de natuur geen toeval bestaat - dat elk gebeuren in het heelal wordt veroorzaakt door een van te voren vastgelegde wet. De geringste gebeurtenissen zijn aan deze grondregel onderhevig: kaarten door het toeval geschud leveren geen toevallige resultaten op maar een serie afbeeldingen die magisch verbonden zijn met degeen die de kaarten raadpleegt en de vragen stelt. De praktijk van de Tarot is gebaseerd op een profetische gave van de mens, die zichzelf door een speciale staat manifesteert, clairvoyance geheten door de okkultisten, en hyperaesthesie door de man van de wetenschap.’

[p. 75]

‘Thoth-Hermes, de veronderstelde auteur van de vroegste Hermetische geschriften, door de alchemisten genoemd als hun Grootmeester, werd door Court de Gébelin (1728-1784) geacht de uitvinder van de Tarotbladen te zijn. Hij was de ontdekker van de magie, van de talen, het schrijven en afbeelden, en had volgens de mythe alle goden beschilderd.

Zijn mystieke schetsboek werd A-Rosh genoemd, “A” betekende leer, en “Rosh” het begin. A-Rosh zou de Tarot geinspireerd hebben, en het woord zou volgens Gébelin afgeleid zijn van Tar(weg) en Ro, of Rog (koninklijk).

Zo zou Tarot dus Koninklijke Weg betekenen.’

‘De Tarot konfronteert ons met raadsels, de koninklijke weg leidt ons een afgebakend terrein binnen, waar we oog in oog met ons eigen onderbewustzijn komen te staan.

De Tarot is zowel de generator als de batterij. Hij doet onze gedachten geboren worden, en begeleidt ze eveneens. Door het bestuderen van de kaarten wordt men gestimuleerd afbeeldingen te visualiseren van eigen intellectuele en psychische ervaringen; als wij daar later toe terugkeren, zullen wij ons deze afbeeldingen herinneren, die “in de leegte” gevallen zouden zijn zonder deze mnemonische hulp. De Tarot brengt voor ons een onafhankelijke en op zichzelf staande wereld voort, en onze psyche wordt geobjektiveerd, en losgemaakt (detached) voor kontemplatie.’

‘De Tarot-figuren zijn stereotypen, maar wat zij suggereren is voortdurend vloeien (constant flux). Zij beelden geen bestaande doktrines uit noch leiden zij daartoe. Zij bevrijden ons in tegendeel van zulke banden. Deze bevrijding kan een psychotherapeutisch effect hebben zoals werd aangegeven, maar bovenal bevrijden zij fakulteiten in ons, die door konventies en dagelijkse roetine worden onderdrukt. Zij stimuleren een kreatieve kracht, die appeleert aan de kunstenaar. Zij zijn de “poëzie gemaakt door allen” van het surrealistisch postulaat.’

‘Er bestaat geen sleutel voor de Tarot, maar er zijn even zovele interpretaties als er individuen zijn die de kaarten konsulteren. Wij herhalen het: de kaarten worden niet gemanipuleerd volgens theorieën en doktrines; zij kunnen door een natuurlijke gave uitgelegd worden, die gevonden kan worden bij geleerde en profane lieden. De negentiende eeuwse magiërs zochten in het spel een esoterische doktrine in te voegen die op Hermetisme leek. Hun

[p. 76]

idealen kan men rechtvaardigen als een reactie op de oppervlakkigheid en het extravagante optimisme van hun tijdgenoten. Maar hun rigide zelfverzekerdheid is zo te zeggen “antitarot”, en het ontbreekt hen aan een deugd die in sommige Tarot-kaarten aangetroffen wordt, namelijk humor en ironie. Wat zij geloven de waarheid te achten dragen zij met een profetische kracht (vigor) uit, die geen tegenspraak duldt. Zij noemen sublieme geheimen, geërfd van klassieke wijzen, wat wij zouden omschrijven als eeuwige (perennial) menselijke eigenschappen.’

‘Als de wens een onfeilbaar Tarot-dogma te scheppen een vergissing is, zo is het ook verkeerd de figuren van het spel te veranderen of te “korrigeren”. Het zijn tijdloze prototypen, prachtige troeven uit het niets te voorschijn gekomen - dat is juist een van de aantrekkelijkheden van het spel. Ze te hervormen door er dogmatische uitdrukkingen van vergane kulturen in te passen betekent hun constante waarden ontnemen. Zulke korrekties worden niet gezocht door diegenen, die de afbeeldingen eeuwen geleden aanvaard hebben en daar nu nog altijd wonderen in ontdekken.’ ‘Evenals de astrologie stelt de Tarot een methode voor om toekomstige gebeurtenissen en het karakter van de mens te voorspellen. Maar de Tarot verafschuwt het wetenschappelijk aspekt van de astrologie. De toekomst, zeggen de kaartleggers, kan niet door wiskunde ontdekt worden; de sterrewichelaars wensen de wereldorde te ontdekken door berekeningen en abstrakties, als honden die hulpeloos naar de onverschillige Maan blaffen. De Tarot-waarzeggers ontdekken op hun beurt de toekomst door intuitie, en profetische afbeeldingen onttrokken aan de gewelven van het onderbewustzijn.’

‘Noch heeft hun streven veel gemeen met het Hermetisme. Hun sociaal element is in feite diametrisch daaraan tegenovergesteld. Het hermetisme isoleert de adept; de Tarot is een kommunikatie-medium. De hermetist is begaan met zijn eigen geluk of verbetering, de kaartlegger is voornamelijk bezorgd over de problemen van zijn patient. De hermetische meester groeit steeds onverschilliger tegenover de lotgevallen van het leven, hoe hoger graden van zelf-inwijding hij bestijgt; de Tarotwaarzegger (diviner) wenst te weten te komen wat hier beneden zal gebeuren; hoe het boven-natuurlijke zal handelen op de mens. Zijn doel is de aarde (He is earthbound).’