Mijne herinneringen uit den Anglo-Boeren-oorlog

[p. 253]

Weder door den vijand aangevallen.

Een Engelsche kolonne viel ons aan bij Windhoek en, hoewel wij haar den eersten dag konden tegenhouden, moesten wij toch den volgenden dag, na een kort gevecht te Korfsnek, bij Windhoek, terugtrekken met verlies van den dapperen, jongen Botha. De vijand achtervolgde ons snel, en hoewel ik den sjambok goed gebruikte, slaagde ik er niet in de burgers tot stilstand te brengen; zoodat, toen wij Witpoort passeerden, vijands cavalerie met twee kanonnen ons dicht op de hielen zat en wij door Steelpoort gedreven werden. Eerst te Maagschuur tusschen de Botha- en Tautesbergen kregen wij de burgers tot staan en slaagden wij er na een kort, doch hevig gevecht in, vijands voorwaartsche bewegingen te stuiten en hem weder terug te drijven naar Witpoort, waar hij kampeerde. Hier werd nu voor de tweede maal onze molen afgebrand en heel wat gezaaide vernield.

Onze kommando's trokken nu weer naar Olifantsrivier en vereenigden zich bij de Cobaltmijn met het deel, dat onder generaal Muller daar gebleven was. De vijand, die steeds gedetermineerd scheen om ons weg te vegen van het aangezicht der aarde, zocht onze lagerplaats op, en tusschen de Cobaltmijn en Wagendrift werden wij tegen het midden van Juli 1901, door een groote overmacht aangevallen. Wij hadden positie genomen in de randen en boden zoo goed mogelijk tegenstand. De vijand bombardeerde ons geweldig met eenige 12 ctr. houwitsers en 15-ponders; terwijl hun infanterie de buitenflanken bestormde. Na verlies van heel wat manschappen slaagde een bataillon Hooglanders er in onzen linkervleugel om te trekken. Toen de vijand zijn rechtervleugel in den reeks randjes had gevestigd, werd het voor hem gemakkelijk met zijn groote macht infanterie, de eene positie na de andere van ons te nemen, zoodat, onze stellingen die steeds onder kanonvuur werden gehouden, voor ons

[p. 254]

onhoudbaar werden. Met verlies van 5 gewonden en één doode, een Amerikaanschen-Ier, die Wilson heette, trokken wij laat in den middag uit deze posities weg en gingen Olifantsrivier door nabij Mazeppa's drift; terwijl de vijand dien avond kampeerde bij Wagendrift, zoowat drie mijlen hooger aan dezelfde rivier.

Den volgenden dag trok de vijand de rivier door, ging Pootjesnek uit en over Donkerhoek naar Pretoria. Wij kregen dus nu weder gelegenheid behoorlijk adem te scheppen.

Ik heb vergeten te vermelden, dat wij hier langs de Olifantsrivier steeds in boschachtig veld waren; maar dat er vanaf het midden van Mei, wanneer de rijp begint te vallen, geen paardeziekte meer is, en dat het Boschveld dan te verkiezen is boven het Hoogeveld, omdat gedurende de wintermaanden het klimaat heerlijk is in de Boschvelden.

Ik zond van hier met eenige vertrouwde burgers rapport naar den Kommandant-Generaal aan de andere zijde van het spoor, welk rapport onze ervaringen tot dien dag meldde en waarbij berichten omtrent de andere kommando's werden gevraagd. Het duurde drie weken voor wij antwoord kregen, omdat de rapportgangers verscheidene malen het spoor niet konden overgaan en eerst na vele vergeefsche pogingen, de overtocht met de grootste moeilijkheid kon geschieden. De Engelsche kolonnes op het Hoogeveld waren dan ook zeer bedrijvig en talrijk.