Brieven uit de oorlogsjaren aan Theun de Vries
(1968)–Simon Vestdijk–
Auteursrechtelijk beschermd30[GROOT NEDERLAND] Doorn 5-9-'41 Beste Tjalling, Dit is een gewetensvraag!Ga naar voetnoot52 Volkomen zekerheid zou je alleen kunnen krijgen door dit probleem, met alles wat er aan vastzit, - dus vooral ook het verdere verloop van de oogziekte, - aan een knap oogspecialist met historische interessen voor te leggen. Zoo een ken ik niet. Maar wanneer je met mijn min of meer dilettantische pogingen genoegen wil nemen, à la bonheur! Er zijn dan drie mogelijkheden: 1e De blindheid was van blijvenden aard. Dan is er, bij een ‘hysterische’ persoonlijkheid als S., zeer zeker een organische kwaal in het spel. 2e De blindheid is van blijvenden aard, maar openbaart zich in een tijd van geestelijke hoogspanning. Ook dán: organische afwijking (die allerminst syphilis hoeft te zijn; groene staar of zooiets kan óok), die echter zeer goed door psychische factoren ingeleid en begunstigd kan worden. Je mag niet altijd zeggen: óf psychisch óf organisch; het is meestal beide, zoo ook met hartkwalen en dgl. 3e De blindheid was van voorbijgaanden aard. Dan mag je inderdaad den nadruk leggen op de psychische factor. Maar het wijst toch tevens op een zekere organische predispositie: het oog is het ‘zwakke punt’ (een organisch begrip uiteraard), waar ongunstige invloeden, hetzij psychische hetzij physieke het eerst aangrijpen. Dit is dan het ‘op de oogen slaan’, waar jij het over hebt.* Heelemaal niet zoo'n gek begrip, maar dat voor eenigszins diepergaande analyse uiteraard in aanmerking komt! Dat S. een geharde constitutie had zegt niets. Dan kunnen de oogen, of welk ander orgaan ook, tóch nog het ‘zwakke punt’ zijn, dat des te eerder lijden zal omdat de man zich minder ontziet dan iemand met een z.g. zwakke constitutie. Het waarschijnlijkst lijkt mij dus: een organische afwijking (er zijn daarvan legio, maar groene staar is wel een van de bekendste: deze treedt in aanvallen op, die steeds erger toestand achterlaten; je zou hierover eventueel iets kunnen nakijken in een Enzyklopedie der Heilkunde, of zelfs maar een gewone encyclopedie; vooral ook, of men in 1800 de beroemde operatie voor | |
[pagina 35]
| |
groene staar al kende; dit geloof ik niet), - een organische afwijking, maar waarvan de ontwikkeling in sterke mate door psychische factoren is beïnvloed! Neen, over die kwestie van den Germaan verder niets gehoord. Het leek mij, voorloopig, nog vrij onschuldig. Houd je goed! Groeten, ook van Ans, van je * Ook in geval 2 natuurlijk. |
|