Proza. Deel IX

[p. 133]

De zang van de wordende
Naar het Spaansch

O mijn vrienden die mijn jeugd-tijd begeleidde, hebt gij dan nooit meer nagedacht over wat ons vereenigde?

Gij kleine knaap wie het leven zoo lief was, - die uw zwarte oogen de dag lang deedt fonkelen, en 's avonds onder het lamplicht, - die de vrouwen verwarde met het raadsel van een hartstocht die een-en-al spot leek, - wist ge niet, o wist ge niet, aldoor, en zonder lust om het te loochenen, dat ik u een ernst bracht waar uw spot stil voor werd en uw hartstocht verkoelde, en een blijdschap, witter gloeiend dan beide?

Als wij 's avonds zaten voor uw hooge venster en spraken van de vreugde iets schoons te doen, was het dan niet of de stad, of uw geheele leven, verzwolgen lag in de laagte en nevel, terwijl vóór u, in een hooge helderheid, de vruchtboomen bloeiden die straks dragen zouden, wachtend dat er uw hand naar greep?

Hoe zijt gij gedaald waar de gasbrand gloeide in het stratensmeur! Hoe zijn uw voeten gegleden in het slik op het asfalt!

Als een vleezen bloem stond zij op de steeghoek onder de straatlantaarn, en die in heur haar waren papieren rozen; maar de bloedstroom sprong in uw lijf dat er vonken spatten voor uw oogen, en ver-

[p. 134]

dronken laagt ge, omkneld door twee armen, in het doorvlamde zwart van uw ondergang.

Wat baatte het u, dat ge uw spot tegen uzelf wendde: uw eigen hekels werden de braadvorken die u wentelden: uw eigen Euvelen stieten grimasseerende u te roosteren in uw hellevuur.

Blonde gelukkige die in tonen leefde. Zij zwollen op me aan uit de hoek waar uw vleugel stond. Ze omspoelden me: zang van uw ziel die rees uit dat donker. Wieken bedeelden zij mijne die geruischloos rees.

Maar ook was in u het onverschillige water. De plas die maar spiegelde en niet bewogen werd. De poel die verdofte van te lang stil staan.

Wij traden de stad uit op avondpaden. Het vijfstarrige beeld fonkelde. En gij treurde aan mijn oor over ouders die gij niet liefhadt, over lauwe vrienden, over het tijdelijke van al uw vreugde. Of het goed of kwaad heette, leven was leven en het eene te leven of het andere, wat bracht het dan eindelijke walging van zoetigheid, dan ervaring die bitter was. Bittere ervaring was dikwijls de begeerlijkste.

Zoover als die sterren, zei ik, die schoon zijn, - zoo ver staan van mij mijn schoone begeerten. Levenslang zal ik gaan, wetende ze niet te bereiken, maar altijd zal hun licht over en voor mij zijn, altijd, en levenslang zal ik het najagen.

Waarheen reisde ge? Hebben de zaken u bevredigd? Een vrouw naamt ge, kinderen verwekte ge, en ge verkocht uw tijd voor wat voedsel en weelde: droge doode uren wijst de klok van uw dienst-vertrek: droge doode diensten bewijst ge, opdat ge zijn moogt wat ge niet waard te wezen vindt.

[p. 135]

Zal ik u ook oproepen, meisje dat mij liefhad? Kort was de straal van mijn glimlach op uw teere haren, - een twijfellicht. Maar nu woont ge in de gewichtigheid van uw huwelijk en huiszorg en maar zelden als ge wakker ligt van kleine beslommering blinkt een manestraal door het venster u als een verre groet.

Komt nu een grootere, zwaar, als op wolken, en denkt zich een god te zijn? maar in troosteloos duister laafde mijn lied die god.

Was er dan niet één ding, vrienden, dat ons vereenigde? - Ernst van mijn hart, blijdschap van mijn ziel, schoone begeerten, mijn glimlach en mijn lied! - Deze waren het, deze die één zijn.

En nu gij, krachtige geesten, brandende gemoederen, scherpe verstanden, teergevoeligen van zin en zenuw, - wat zijt gij zonder dit ééne.

Want wel zegt gij dat ik veranderd ben, en zoo maakt ge mijn schuld dat dit ééne u verloren ging. Maar niet eens, maar zes, zeven maal ben ik veranderd en altijd was in mij dat ééne dat gij niet herkennen woudt.

Zes, zeven maal ben ik veranderd, en dat ééne dat bleef, was niet ik maar het blijvende. Zes, zeven maal heeft het blijvende u willen vereenigen en gij hebt het niet herkend.

Maar zes, zeven maal moge ik weer anders veranderen en u aanlokken; zes, zeven maal moge ik nog worden opdat gij zult zijn....

1907.