Zonnige perioden

[p. 37]

14

Het was druk op de luchthaven van Miami, en in de catacomben waar ik belandde op zoek naar mijn huurauto was de temperatuur meer dan tropisch. Auto's, taxi's en bussen reden voorbij in eindeloze stroom en lieten hun uitlaatgassen rustig lopen in de overdekte ruimte.

Het duurde een tijd voordat ik in de gaten kreeg dat er continu busjes voorbijreden die de autohuurders naar de rental area vervoerden, een paar kilometer verderop.

In de zinderende zon stond te midden van honderden andere slapende rijbeesten de T-bird te wachten die ik besteld had.

Even later was ik op weg. De Everglades had ik jaren eerder al eens bezocht, een moerassig natuurgebied dat in de zomer beheerst werd door muskieten maar nu, in mei, nog net leefbaar was. Scenic beauty werd beloofd in de folders en wie hield van uit het water stekende mangrovebossen en hoge grassen, kon hier zijn hart ophalen. Met Amerikaanse grondigheid waren overal de plekken aangegeven waar iets te zien kon zijn, meestal open stukken water waar langpotige vogels stonden te staan tot zij een ons wogen of iets vingen.

De grote attractie werd gevormd door enkele points of interest waar men houten loopbruggen had aangelegd die tot diep in het moeras voerden. Daar huisden de krokodillen, de crocs, die soms even de staart bewogen. De bezoekers stootten elkaar dan aan of fluisterden ‘He moved. Did you see?’ De opmerkelijke stilte van die opgewonden kijkers verwonderde me, totdat ik me realiseerde dat ze met hun videocamera ook alle geluiden opnamen en erop getraind waren hun commentaar gedempt te houden.

Ditmaal hield ik de natuur voor gegeven en ontvangen en bereikte na enkele uren de zuidpunt van het National Park. Daar lag Flamingo Resort, een oase van rust met uitzicht op zee. Het bevatte een station van de Park Rangers, een laagbouw-motel, een haventje, een kleine supermarkt, een restaurant.

‘Do you have a guest named Van Eerden?’

De receptionist kon het bevestigen noch ontkennen, er waren wel honderd cabins en iedereen heette weer anders, en dat verschilde ook nog per dag.

Tm sorry, sir, I barely remember my own name. Do you want to stay?’

Ik boekte een kamer en ging op zoek. Ik vond Peter uiteindelijk bij het kleine haventje. Hij stond oog in oog met een pelikaan die plaats had genomen op de railing van de aanlegsteiger.

‘Zo, ouwe jongen,’ hoorde ik hem zeggen, ‘nog iets gevangen vandaag?’

Er zouden hier niet veel Nederlanders rondlopen en nog minder die aan zijn signalement voldeden. Hij moest het wel zijn.

Hij hoorde me aankomen en keek betrapt achterom.

‘Peter?’ vroeg ik.

Hij draaide zich om, een forse man in een lange korte broek en een T-shirt waarop stond don't!

Hij keek me onderzoekend aan.

‘Hans?’

‘Klopt!’

We schudden elkaar de hand en namen elkaar op met grote nieuwsgierigheid.

‘Jezus Hans, wat doe jij hier? Ik kreeg je fax dat je eraan kwam, maar ik begreep er niets van.’

‘Ik kreeg je kaartje uit St. Augustine en dacht kom, laat ik hem eens opzoeken.’

[p. 38]

‘Dat moet je me toch eens heel goed uitleggen.’

De periodieke uitwisseling van foto's had ons wel voorbereid op onze uiterlijke veranderingen, maar in levenden lijve waren we toch een verrassing voor elkaar. Zijn kleine geamuseerde lichtblauwe ogen herkende ik nog steeds en langzamerhand ook de rest van zijn gezicht, alhoewel zijn hoofd minstens tweemaal de omvang had van het afgetrainde jongenshoofd dat ik me herinnerde, én vrijwel kaal was.

Hij was net zoals vroeger een half hoofd langer dan ik. Ondanks de vele extra kilo's oogde hij nog steeds atletisch en zijn vierkante hoofd was alert. Hij had ook in korte broek het air van de instant beslisser en nam meteen de touwtjes in handen.

Hij besloot dat we snel moesten gaan eten in het enige restaurant van Flamingo, voordat het volgeboekt zou zijn en liep soepel en in stevige tred een halve pas voor me uit. Met enig aplomb veroverde hij een tafel met uitzicht op het water.

Het was zes uur en de nacht viel als een baksteen, zodat we weinig profijt hadden van zijn assertiviteit. Maar we hadden genoeg te praten over de afgelopen vijfendertig jaar. Na de overtocht naar Nederland had ik hem nog één keer opgezocht in Zeist, waar zijn ouders terechtgekomen waren. Daarna was het contact verwaterd, niemand had telefoon in die tijd en voordat je met briefkaartjes een afspraak gemaakt had was de lol er al af. En we waren gewend ons snel te richten op een nieuwe omgeving.

Al pratend aten we onze enorme Porterhouse steak en verzekerden ‘Hi, my name is Shelley, how are you today?’ dat alles naar wens was en schonken in snel tempo de karaf rode Californische wijn leeg. Peters tempo was wat hoger dan het mijne, maar ik had last van de reis en de autotocht en de jetlag.

Hij popelde van nieuwsgierigheid en bracht het gesprek al snel op mijn fax.

‘Hoe kwam je aan mijn adres?’

‘Christine gaf het me, nadat ze je achterhaald had.’

‘Ja,’ hij lachte even, ‘nooit bij stilgestaan dat ik zo snel via een creditcard te vinden zou zijn. Ik was me ook niet echt aan het verstoppen, ik wilde alleen even op mezelf zijn.’

‘Je kan het haar niet echt kwalijk nemen, je bent al een half jaar onderweg.’

Hij liet nu even zijn stekels zien, met de routine van de ervaren manager. ‘Hoor eens Hans, we zijn oude vrienden en ik vind het fantastisch je weer eens te zien na al die jaren. Maar het ontgaat me wat je er eigenlijk mee te maken hebt dat ik mezelf even uit de routine heb verwijderd.’

‘Niets, ik heb er niets mee te maken, Peter. Uiteraard. Vertel eens over St. Augustine, moet ik daar nog heen?’

Ik hield hem lang aan de praat over het oudste stadje van Amerika en de eigenaardigheid van Amerikanen om alles wat ouder is dan honderd jaar tot heilig gebied te verklaren en er Coach Tours omheen te breien.

Ik zag dat hij zat te sterven van ongeduld en gaf hem ten slotte een kans.

‘Je faxte dat ik hier nog een paar dagen moest blijven, zodat je me kon spreken.’

‘Ja, dat klopt. Je stuurde me een ansichtkaart dat je op zoek bent naar Lilian. En misschien kan ik je helpen. Ben je op zoek, of was het zomaar iets dat je op een ansichtkaart schrijft?’

‘Heb ik je dat geschreven? Dat was ik vergeten. Maar het is waar, ik ben al een tijdje naar haar op zoek. Eh, heb je Christine over die ansichtkaart verteld?’

‘Ja, maar ik heb alleen gezegd dat je op zoek was naar oude bekenden, meer niet.’

‘Mooi, mooi.’

Hij prikte in het bijgeleverde slaatje. Kaal stond hem wel, op het vierkante gebruinde hoofd paste eigenlijk geen haar meer en hij had nog gedistingeerde grijze slapen over.

[p. 39]

Hij zuchtte. ‘Het is een lang verhaal en ik ben er eigenlijk niet aan toe om het helemaal te vertellen.’

‘Je was nooit lang van stof, Peter. Geef maar wat je kwijt wil.’

‘Moeilijk, moeilijk. Je weet dat ik bij Betonco weg ben. En nog bedankt voor je kaartje trouwens, heel leuk. Ik had er nooit aan moeten beginnen, die baan bij Betonco. Maar Christine wilde het graag en schoonpapa wilde een opvolger, en ik kende het bedrijf uit zijn verhalen. Nou, dat ging dus na vijf jaar mis. Er moest in Duitsland een nieuwe vestiging komen, op alle niveaus was men het daarover eens. Maar Betonpapa zag er niets in en die labbekakken van commissarissen durfden de president-commissaris niet tegen te spreken. Dan kan je maar één ding doen, wegwezen. Financieel is het goed afgeregeld, maar je blijft toch zitten met een kater.

In die tijd overleed ook mijn moeder. Potige dame, je hebt haar wel eens ontmoet?’

‘Jazeker. Zo worden ze niet meer gemaakt.’ Gelukkig niet, was mijn persoonlijke mening. Ik zag haar voor me, een zeer forse vrouw, met gedecideerde opinies over alles wat ter sprake kwam. Bij moeders dacht je nooit aan aantrekkelijke vormen, daar waren moeders niet voor. Maar als ik later het woord ‘matrone’ las of ‘gemoed’ waar men de borstpartij bedoelde, dacht ik automatisch aan Peters moeder.

‘Nou, om het kort te houden: ik moest eruit, even buiten spelen. Toevallig zag ik in de foto's en de papieren van mijn moeder wat adressen en ik ben teruggegaan naar Indonesië, om het weer eens te zien. Ik ben ook in Soerabaja geweest. De oude school gezien, ijs gegeten bij Zangrandi, gezwommen in het Tegalsa-ri-bad. Saté gegeten in zo'n pisangblad-verpakking, weet je nog? En daar liep ik een nichtje van Lilian tegen het lijf. Ze wist dat Lilian geëmigreerd was naar Florida, en in de motelbusiness beland was. Ze had een naam, Orion Motel, en ze had van Lilian drie kerstkaarten gehad uit verschillende plaatsen: St. Augustine, Daytona en hier, uit Flamingo.

Om mezelf bezig te houden en een doel te hebben ben ik de zoektocht begonnen. Ik zou Lilian natuurlijk graag weer eens willen zien, maar de kans leek me klein.’

Toen ik opkeek van mijn bord zag ik hem schattend naar me kijken, alsof hij zich afvroeg of ik zijn verhaal geloofde.

‘En? Ben je gevorderd?’ vroeg ik.

‘Nou, dat viel niet mee. Ik ben in St. Augustine begonnen, daar was inderdaad een Orion Motel en iemand herinnerde zich een Lilian Mackay, van jaren geleden.

Hetzelfde verhaal kreeg ik in Daytona en volgens hen waren er geen andere Orion Motels aan de oostkust. En toen ben ik maar naar hier afgezakt, onderweg toch overal met een half oog gekeken naar een Orion Motel.

Eén gevonden, in Miami Beach, een gribushotelletje. Maar Lilian, ja die kenden ze wel en zouden ze zo langssturen. Mackay? vroeg ik nog voor alle zekerheid. Ja, Mackay. Dus ik zit vol spanning te wachten in die nogal miezerige kamer, met zo'n bed dat gaat trillen als je er een kwartje in gooit.

En even later wordt er geklopt en komt er een vrolijke hooker binnen, behoorlijk zwart en Spaanstalig. Lilian Mackay? Jazeker. Het kostte me nog vijftig dollar voordat ik buiten stond, en ik was net op tijd want er was al iemand bezig de auto open te breken.

Ik vraag me nog steeds af of die hooker echt Lilian Mackay heette, of dat ik geheel belazerd ben.’

Hij schonk zichzelf en mij het laatste glas in.

Als geroepen kwam Shelly weer langs. ‘Everything o.k. here? Can I bring you anything else?’

‘Zullen we nog koffie? Two coffees please.’

Onwillekeurig keek hij haar na, jonge blonde meid in een korte rok.

‘Om het verhaal af te maken, hier in Flamingo kennen ze geen Lilian

[p. 40]

Mackay. Ze zal er wel een keer met Kerstmis geweest zijn en een ansichtkaart gestuurd hebben naar haar nicht. Dus hier eindigt mijn tocht, want ik heb geen aanknopingspunten meer. Tenzij jij nog een suggestie hebt?’

‘Ik kom langs om je te melden dat ze al een jaar of vijftien in Sarasota woont, aan de westkust van Florida dus.’

‘Wat, hoe weet je dat?’

Ik vertelde hem over Peggy Meetmans oproep in Moesson, en het resultaat.

‘Heet dat motel Orion?’

‘Nee, het heet Seaside Motel. Het is een Best Western.’

Ik zag zijn opwinding veranderen in scepsis.

‘Sarasota, hoe ver is dat van hier, denk je?’

‘Zo'n driehonderd mijl denk ik. Het is wel te doen in één dag.’

‘Het is het proberen waard, al reken ik nergens op.’

‘Niet zo somber. Als je haar niet in het motel aan treft, kun je altijd nog langs haar huis gaan. Dat is een paar honderd meter verder aan het strand, een huis met een Minangkabauers-dak, het kan niet missen.’

De boodschap drong langzaam door.

‘Je hebt haar gezien, sekreet! En dat vertel je nu pas. Je laat me eerst dat hele treurige verhaal oplepelen en dan kom je met dat nieuws.’

‘A refill?’ Shelley bleef ons nijver verwennen maar het restaurant was nu bijna leeg en ze zou ook wel graag naar huis willen.

‘Yes please,’ zei Peter voordat ik een ander voorstel kon doen.

Ze schonk in, terwijl we zwegen.

‘Anything else?’

‘No thank you. We enjoyed our dinner.’

‘That's great. Here's your check. Take all the time you need.’

Ik was Peter vóór bij het oppakken van de rekening en legde de tip vast voor haar klaar.

‘Jezus, ik ben er helemaal ondersteboven van, ik dacht dat je langskwam om me weer terug te slepen naar Christine. Geen seconde dacht ik dat je me het adres van Lilian kwam bezorgen. Vertel op, hoe gaat het met haar en waarom is ze zo plotseling verdwenen?’

Ik liet hem de foto's zien die ik bij mijn vorig bezoek gemaakt had en hij keek er lang naar.

‘God, ze is het nog helemaal. Dat meisje heeft de tijd beter overleefd dan wij, Hans. Is ze getrouwd?’

‘Geweest.’

‘Kinderen?’

‘Eén dochter, geloof ik. Woont in Hawaii.’

‘O,’ hij klonk wat teleurgesteld, ‘hoe oud?’

‘Geen idee Peter. Hoe oud is een dochter? Een stuk jonger meestal.’

‘Ja, ja natuurlijk. Sorry.’

‘Ze is niet inwonend meer, als je daar bang voor was.’

We hadden onze koffie op en gingen naar de kassa waar ik afrekende.

‘Thank you. Have a nice evening,’ zei de caissière, Shelley was in geen velden of wegen meer te bekennen.

‘Wat zijn ze hier toch aardig,’ zei ik, ‘het gaat allemaal om de poen, maar ze zijn tenminste bereid om aardig te zijn voor geld. Kom daar maar eens om in de Europese horeca. Wat moeten Amerikanen raar opkijken als ze in Europa ergens gaan eten. Ze zullen waarschijnlijk in een permanente staat van woede en verbijstering verkeren. En dan ook nog die afschuwelijk sterke koffie! Niks decaf.’

‘Hoe laat gaan we morgen op pad?’ vroeg Peter, die een heel ander gedachtenspoor volgde.

‘Tien uur?’

[p. 41]

‘Laten we er negen uur van maken. Ik ben altijd zo achterlijk vroeg op.’

‘O.k.’

In mijn royale cabin zapte ik nog een tijdlang de televisiekanalen af en vocht tegen sombere voorgevoelens. Ik had iets op gang gebracht dat ik niet meer onder controle had, en de kans zat er dik in dat ik het weer zou afleggen tegen Peter.

Misschien vroeg ik daar ook wel om. Zoveel jaar had ik af en toe aan Lilian gedacht, met lichte weemoed en verlangen, maar het was nooit bij me opgekomen haar te gaan zoeken. Ze was immers toch niet bestemd voor mij. Niemand was bestemd voor mij. Pas door de ansichtkaart van Peter was ik op het idee gekomen dat je hierin actief kon zijn, en pas toen Peggy Meetman me het adres op een presenteerblaadje overhandigde kwam ik in actie. En bij god, het geluk was aan mijn kant geweest. Lilian was verliefd op mij, ik was opnieuw verliefd op haar, en Peter was verleden tijd. Zó moest ik het zien, en niet negatief.

Ruim na middernacht keek ik naar de talkshow van David Letterman, en verbaasde me er weer over hoe zo'n intelligent persoon avond-aan-avond tussen de reclamespotjes door oppervlakkige gesprekjes van drie minuten met celebrities kon voeren zonder kotsmisselijk van zichzelf te worden.

Maar ja, als je er miljonair mee werd. Aan de andere kant, hij moest verschanst wonen vanwege een fanatieke vrouwelijke fan die al een paar keer in zijn huis doorgedrongen was. Ooit zou ze hem uit wraak doden, en dan was hij een dode miljonair. Ook niet iets om naar uit te kijken. Maar het was zijn leven, en wat zat ik me weer druk te maken over andermans sores.

Om in slaap te kunnen komen zette ik mijn wekradio op een nachtelijke zender waar luisteraars konden bellen en advies vragen over hun aandelenpakket.

Ze werden te woord gestaan door een enthousiaste deskundige. ‘You have a sound investment package, but in your case I would suggest you unload part of your at&t shares. Of course...’