Zonnige perioden

[p. 15]

8

De volgende ochtend belde Max humeurig op.

‘Ik zit hier nu met een probleem van jou waar ik echt geen trek in heb. Kun je even langskomen?’

Zelden had ik zo'n korte vakantie gehad.

Een half uur later deed ik zijn deur open. Hij zat knorrig rechtop achter zijn bureau en legde zijn wijsvinger waarschuwend aan de mond. Met een hoofdknik wees hij naar de vergadertafel. Daar zat een vrouw te slapen, hoofd op de armen op het tafelblad.

Ik hoefde geen stap dichterbij te doen om te zien dat het Tanja was.

Heel voorzichtig schoof Max zijn stoel naar achteren en hij deed een bewonderenswaardige poging om op zijn tenen te lopen.

Ik meende wat middenvoetsbeentjes te horen knakken.

Eenmaal buiten zijn heiligdom, deur voorzichtig achter zich gesloten, wenkte hij zijn secretaresse weg en begon ouderwets te briesen.

‘Wat is dit nu weer? Wat moet ik hier nou mee?’

‘Geen idee Max, wat heb je met haar uitgespookt? Je weet toch dat je heel voorzichtig moet zijn, iemand met jouw postuur.’

Hij keek me verontwaardigd aan.

‘Ik heb haar niet aangeraakt! Ik zou niet... Onzin! Hoe kom je erbij?’

‘O.k., O.k.’

Max' verlegenheid bij vrouwen was legendarisch en stond in schril contrast met zijn normale overheersende optreden. Nooit zou hij begrijpen dat juist deze zwakheid hem menselijk maakte en warmte opwekte bij wie hem bezig zag.

Als hij het wist zou hij het haten.

Ik buitte mijn tijdelijke voordeel uit: ‘Waarom ligt Tanja te slapen in jouw kamer?’

‘Jij was weer niet op je plek, dus kwam ze bij mij terecht. Ik ga even de deur uit om jou te bellen, ik kom terug en ze ligt te slapen! Ik krijg zo een papier-boer op bezoek, dus wil je even je best doen om haar weg te krijgen?

En wil je zorgen dat het niet meer voorkomt? Dit kan echt niet.’

Hij begon zich alweer aardig te herstellen.

Even speelde ik met de gedachte om rechtsomkeert te maken en hem het probleem te laten, maar Tanja was duidelijk mijn verantwoordelijkheid.

Voorzichtige duwtjes aan haar schouder bracht een minimaal bewustzijn teweeg.

Ze tilde haar hoofd op en focuste haar ogen net genoeg om mij te herkennen.

‘Ach Hans, hoe gaat het. Ik heb veertig uur in de trein gezeten. Even slapen hoor.’

‘Nee!’ riepen Max en ik tegelijk. Ik pakte de weekendtas die naast haar stond, we sjorden haar overeind, de gang door, de lift in en naar buiten.

Snel haalde ik mijn auto en toen ik hem voorreed zag ik Max doodongelukkig staan. Hij keek star voor zich uit terwijl hij Tanja aan zijn borst klemde. Zo te zien was ze alweer in diepe slaap. Uit de ramen van het kantoorpand keken nieuwsgierige gezichten toe.

Max tilde haar moeiteloos in de passagiersstoel, maakte de veiligheidsgordel vast en siste: ‘Nooit meer.’

‘Weet je dat je een beetje op Boris Karloff lijkt als je zo met lichamen loopt te sjouwen?’

Als blikken konden doden zou hem dat nu gelukt zijn.

[p. 16]

Terwijl ik wegreed zag ik hem in mijn spiegel zijn das rechttrekken en- ongetwijfeld knorrig-omkijken naar de kantoorramen. Voorlopig kon hij qua sympathie weer een paar jaar mee, onze kleine Reus van Rotterdam. En nooit zou hij dat begrijpen.

Het viel nog niet mee om Tanja weer even wakker

te krijgen voor de tien meter naar mijn slaapkamer. ‘Poeder!’ zei ze verbaasd in haar halfslaap toen de witte poes even nieuwsgierig kwam kijken en miauwend tussen mijn lopende benen rondscharrelde. Ik deponeerde haar op het dubbelbed, trok haar gympen uit en ze viel onmiddellijk weer in slaap.

Haar gezicht was magerder dan ik me herinnerde, maar ze was mooier dan ooit met haar wilde zwarte haar, hoge voorhoofd, rechte smalle neus, volle lippen en sterke brede kin.

Ik stond een tijd naar haar te kijken met gemengde gevoelens. Maar de echte pijn was voorbij.

Drie jaar geleden was ze zonder veel omhaal in mijn leven gekomen.

Ik hield niet van feesten en partijen en ging er alleen met grote tegenzin heen.

Maar dan bleef ik ook altijd tot het eind, licht aangeschoten en doorgerookt, hopend dat het ooit leuk zou worden.

Op een keer bleef bij het opruimen van de flessen en glazen Tanja over. Ik zou haar thuisbrengen maar ze bleek even geen thuis te hebben. Ze had een ingewikkeld verhaal over ruzie met een vriendin die een verdieping met haar zou delen maar op het laatste moment een vriend in huis haalde.

Weet jij een betaalbaar hotel? Nou nee, niet om drie uur in de nacht.

Beleefdheidshalve bood ik haar mijn zelden gebruikte logeerbed aan, no strings attached voegde ik er sullig aan toe. sm is ook mijn stijl niet antwoordde ze en lachte een hoge klare lach.

Nog hersens en humor óók. Ik keek van opzij naar haar, god wat een mooie jonge meid, niks voor een man van tegen de vijftig.

In de anderhalf jaar die erop volgden bleef het voor mij de vraag wat ze in vredesnaam in mij zag, maar ik genoot diep van haar en stelde die vraag veiligheidshalve nooit.

Er waren twee Tanja's. De energieke levensgenieter was dominant en in die anderhalf jaar breidde mijn kennissenkring in allerlei etablissementen zich snel uit. Ze was fotomodel, maar buitengewoon ongeduldig en ik kreeg menig telefoontje van een woedende fotograaf, als zij weer eens halverwege een sessie met een ‘aju paraplu’ vertrokken was.

‘Geef mij die zeurpiet maar’, en ze nam de hoorn van me over en legde hem helder uit wat hij kon doen met zichzelf.

‘Waarom doe je dat?’ vroeg ik wel eens. ‘Straks wil niemand meer met je werken.’

‘Nooit iets van gemerkt, die etters moet je juist stevig aanpakken. En geef toe, ben ik niet de mooiste van het land? Op de koningin na, natuurlijk.’

‘Wat ik zie is niet onaardig,’ zei ik dan aarzelend, ‘de rest kan ik niet goed beoordelen in al die kleren.’

‘Wat doe je dan ook in al die kleren, man?’

De andere Tanja droeg haar zwarte haar als een gordijn voor haar ogen en zat op de bank verdrietig te zijn als ik 's avonds thuiskwam, een fles rode wijn op het tafeltje, en Billie Holiday uit de geluidsbox.

Meer dan ‘laat me maar’ zei ze nooit, en ik schimde op zo'n avond langs haar heen.

Als ik naar bed ging lichtte ik het haargordijn op, kuste haar op het voorhoofd, nam haar bij de hand en leidde haar naar de slaapkamer.

[p. 17]

‘Mag ik mijn been om je heen?’ vroeg ze een keer en sindsdien arrangeerde ik het zelf en ze zuchtte dan een diepe zucht en we sliepen verstrengeld in. Eén keer waren we aan het vrijen geraakt op zo'n avond en ik herkende haar niet meer, zo hevig en wanhopig klemde ze zich aan me vast. ‘Ach lieverdje, ach lieverdje’, meer kon ik niet doen dan haar dicht tegen me aan houden en haar haar strelen tot ze met een snikzucht in slaap viel.

Maar de moody blues waren zeldzaam, en na een jaar had zij mijn flat opnieuw ingericht en een melkwitte poes in huis gehaald, die zij Poeder noemde en ik Poe omdat ik niet Poeder wilde roepen.

Heel lang had ik mezelf voorgehouden dat ik me niet aan haar moest hechten.

Tanja was geen type voor lange relaties, we scheelden vierentwintig jaar, we verschilden totaal. Elk moment kan er een overplaatsing plaatsvinden, hield ik mezelf voor, teruggrijpend op mijn jeugd.

Maar met het verstrijken van de tijd begon ik echt van haar te houden, daar hielp niets aan.

Op een donkere decemberdag kwam ik thuis en zag haar een koffer inpakken, een fotosessie elders vermoedelijk.

‘Waarheen, slordige dame?’

‘Naar Griekenland, oude heer.’

‘Gaat gij voorgoed? Ik ween, ik ween.’

‘Ja oude heer, ik ga voor altijd heen.’

Het duurde even voordat ik begreep dat het waar was. Ze volgde haar hart, naar een oude vriend die haar de vorige week opgebeld had.

Een Hollander? Nee, een Griek.

Waarom dan? Hou je van hem, hou je niet meer van mij?

‘Het is gewoon tijd, Hans. Ik moet weg, ik begin te verstenen hier.’

‘Maar waarom zo plotseling? Morgen al. Denk er nog een paar dagen over na.’

Maar het had geen zin te redetwisten.

Miserabel bracht ik haar de volgende dag naar het vliegveld, ze gaf me een vluchtige afscheidskus, het avontuur riep.

Het deed pijn. Elke ochtend als ik wakker werd was er een kort neutraal moment, dan daagde de herinnering dat er iets mis was, en een paar seconden later de dolk in het hart en het vooruitzicht van weer een hele dag van doffe pijn.

Maar ik had ervaring met verloren liefdes en wist dat het zou slijten en het sleet ook ditmaal.

Ooit had ik een Engelse tv-film gezien over een pensioenrijpe Oxford-professor die in de trein een darts-groupie ontmoette. Hij wist niet wat een groupie was en wat darts was. Zij verraste hem met haar onwetenschappelijke commentaren, hij liet haar ontdekken dat ze hersens had. Het werd een idylle, waarbij de oude professor zelfs ontdekte dat hij onder de gordel nog iets te betekenen had.

Een diep en begrijpelijk geluk ontstond, waarbij je als kijker toch je hart vasthield: dit kon niet beklijven. En inderdaad, na enige tijd nam het meisje afscheid, ze moest op pad om een nieuwe dartsheld te versieren.

De professor slikte, maar nam het verlies als een man: hij had op late leeftijd nog geluk gekend en dan moest je verder niet zeuren. Dapper ging hij de pijn in van het verdriet.

[p. 18]

Nu ik na anderhalf jaar op haar neerkeek, slapend in het grote bed, merkte ik dat ik over haar heen was. De pijn was gesleten en mijn gevoelens waren herinnering geworden, terugroepbaar maar niet herhaalbaar. Melancholie sloeg haar zachte arm om me heen.

Ik liet een briefje naast het bed achter: ‘Ben een boodschap doen. Om zes uur terug.’ Ik had op mijn beurt een reis te boeken.

Toen ik om half zes de sleutel in het slot stak was ik zo bezig met mijn nieuwe plannen dat ik Tanja geheel vergeten had.

Maar het geruis van de douche bracht alles snel weer terug.

Even later kwam ze de woonkamer binnen, een handdoek om haar lange haar, de enige handdoek die in de douche hing.

Tanja was groot voor een fotomodel, en ik herinnerde me dat ik elke keer weer verbaasd was over haar lijf. Smalle heupen en billen en daarboven een grote borstkas en stevige schouders, en aardige, weerloze, aanhankelijke borsten. Een lief en sterk zwemmerslijf dat altijd behoefte had aan seks. Je hoefde haar maar even aan te raken en ze ging van start. Soms voelde ik me een koe die tussen haar benen deskundig gemolken werd.

Niet dat ik daar bezwaar tegen had en ook nu reageerde mijn lichaam meteen.

Maar mijn hoofd wilde niet en haar stemming was er ook niet naar.

‘Hans,’ zei ze en we omarmden elkaar vluchtig. Ik rook de geur die zij altijd meedroeg en die ik voor mezelf ‘muskus’ noemde, zonder te weten hoe muskus rook. Het was een diepe ondoorgrondelijke wilde geur die uit haar huid kwam en die ik nooit bij iemand anders geroken had.

Ze pakte haar weekendtas van de bank en kwam even later in spijkerbroek en x-shirt terug.

‘Wat ruikt het hier lekker!’

‘Magnetron/ zei ik, ‘onlangs aangeschaft. De redding van de eenzame vrijgezel.’

In tien minuten bracht ik een volleerde Albert Heijn Traiteur Paëlla op tafel, daar kan een mens toch niet zelf voor gaan vissen en koken?

‘Ik heb iets dat erbij past/ zei Tanja en kwam even later terug met een fles Retzina.

De harssmaak combineerde merkwaardig met de paëlla, maar de alcohol maakte alles goed.

‘En?’ vroeg ik.

‘Hoezo en?’

‘En, Tanja?’

‘Nou, je kent me toch. Na een tijd moet ik verder. Het was een sprookje hoor, dat wel. De familie is steenrijk, prachtige huizen, een jacht. Maar Christos wilde trouwen, en z'n familie vond mij maar niks. Het ging me benauwen.’

‘Dus er is nu minimaal één bedroefde Griek.’

‘En twintig vrolijke Griekse oude dames, god wat een horde tantes had die jongen. En stuk voor stuk haatten ze me.’

‘Dus je had een groots afscheid.’

‘Afscheid? Ik ben in het geniep vertrokken. Toen hij in de gaten kreeg dat ik weg wilde begon Chris me te bewaken. Een keer was ik al bijna op het station toen hij me achterhaalde en me een paar meppen gaf en me terugsleurde naar zijn auto. Dan denk je dat de omstanders wel zullen ingrijpen als je om hulp roept, maar ho maar. Ik hoorde nog applaus ook tussen de klappen door.’

[p. 19]

Ze schudde haar hoofd. Tussen de regels van het voor de kennissenkring gebakken verhaal stak heel wat schrik en paniek.

‘Enfin, ook weer gehad.’

‘Hoe ben je uiteindelijk ontsnapt?’

‘Wat dacht je? Ik heb de timetable van de trein uit mijn hoofd geleerd. Niet moeilijk want er vertrokken er drie per dag, dat kan Tanja nog wel onthouden hoor. Ik heb hem op een goed moment gezegd dat we maar moesten trouwen, ik heb met hem gevreeën tot hij geen pap meer kon zeggen en een fles ouzo bij hem naar binnen gegoten, het feestkonijn. En ik was nog net op tijd voor de nachttrein van half tien. Die was natuurlijk een half uur te laat en dat is lang hoor als je op zo'n perronnetje staat te wachten. Hij wist precies waar hij me zoeken moest, maar goddank, hij is kennelijk niet wakker geworden.’

Ze rilde onwillekeurig, maar ik nam me voor weinig medeleven te tonen. Eigen schuld dikke bult.

‘En hoe gaat het met jou?’ vroeg ze.

Ik aarzelde. Zou ik haar vertellen dat ‘Ook weer gehad’- Hans nog heel lang de pijn voelde en zelfs bij het weerbericht lette op wat er over Griekenland gemeld werd, in de vage hoop dat zeven ernstige plagen haar weer naar Nederland zouden laten verlangen?’ Toch maar niet.

‘Ach, er is weinig veranderd in die anderhalf jaar. Ik werk. Een paar tijdschriften erbij, een blad eraf. Géén nieuwe vriendin, als je dat bedoelt.’

Ze keek me hoofdschuddend aan.

‘Ik heb nog vaak aan je gedacht. Wat een bofkont was ik om jou tegen het lijf te lopen op dat feestje. Ik wist het meteen, met die man wil ik een stukje verder.’

‘Ik zal het op mijn graf laten zetten.’

‘Hè wat flauw.’

‘Tanja, je praat over mensen alsof ze een hotel zijn. Leuk hotel, daar blijf ik wat langer, rothotel: wegwezen.’

‘En wat is daar mis mee?’

‘Op zich niets. Voor jou niet tenminste. Maar ik kan er niet goed tegen. Als ik van iemand hou dan gaan we uit elkaar met slaande ruzie, omdat we het wel zes keer geprobeerd hebben en het toch niet lukt. We gaan niet meteen op stap als het winter wordt of als er een leuke Griek langskomt. Toen jij bij me wegging kon ik mezelf niet uitleggen waarom. Ja, je wilde weer iets anders. Maar wat mankeerde er aan mij?’

‘Er mankeerde niets aan jou. Je bent wie je bent. Ja, je zou misschien wat minder tijd aan je werk kunnen besteden. Altijd die eeuwige bladen, wat kan het mij schelen of het toch een tikkel tegenvalt met de groei van de Geldpiraat of Wat de pot schaft of hoe die bladen ook heten.’

‘Maar waarom zeg je dat dan niet? Dan heb je een nuttige ruzie, en ik let erop dat ik daar wat minder over praat en dan kun je met elkaar verder.’

Ze schonk het restant van de Retzina leeg in onze glazen en hief haar glas.

‘Zo wil ik het niet. Dan verander ik jou en jij mij en ik vind mezelf en jou belangrijker dan ons. Ó.k.?’

Het was een generatieverschil en wat zou ik me druk maken nu de pijn toch al voorbij was. Ik tikte haar glas aan met het mijne. ‘Ooit zal iemand jou in de steek laten voordat jij van hem genoeg krijgt. En dan praten we verder,’ zei ik.

Die avond sliepen we in één bed, haar been over mij heen, in diepe vredige rust.

De volgende ochtend was ik gewoontegetrouw vroeg op, bakte spek en eieren en bracht ontbijt op bed.

[p. 20]

‘Je hebt getraind’ zei ze, ‘je zit vol spieren.’

Het was waar, ik had me uitgeleefd op een paar oude trekveren die ik als jongen gebruikte bij de training.

‘Een mens moet toch wat in z'n vrije tijd. Je verveelt je een ongeluk zonder vrouw in huis.’

‘Al die tijd zonder?’

‘Je kent me toch, ik ben geen jager.’

Na de ochtendkoffie verraste ze me.

‘Hoe kom ik aan het gevoel dat je op reis gaat?’

Verbazingwekkende intuïtie. ‘Geen idee.’

‘Max belde net op toen je onder de douche stond, om je een goede reis te wensen.’

Ik legde haar de situatie uit en ze luisterde aandachtig.

‘Dat wordt niks, Hans. Wat moet je nou met zo'n liefde van een halve eeuw geleden?’

‘Zesendertig jaar, zus, dat is zó om.’

‘O.k., ik zeg niks, het is jouw begrafenis.’

Bij de tweede kop koffie kwamen we tot de conclusie dat het ons allebei goed zou uitkomen als zij op het huis zou passen terwijl ik weg was. Zij onderdak en ik een thuishonk-boodschappendienst.

En een oppas voor Poe, niet te vergeten, zodat ik de dieren-crèche kon afbellen.

Ze bracht me in de middag weg naar Schiphol en na het inchecken brachten we nog een verloren half uur met elkaar door bij twee bekertjes laffe koffie.

‘Ik heb nog iets voor je,’ zei ze toen ik aanstalten maakte om te vertrekken.

Het was een serietje van vier fotootjes die ze vermoedelijk had laten maken toen ik incheckte en waar ze haar vier glimlachen op had laten vereeuwigen: de stralende ‘o wat ben ik mooi’-strandlach, de geheimzinnige Mona-Lisa-lach, de ‘kijk mij eens’-glimlach van opzij, en haar Bardot-imitatie die altijd Claudia Cardinale werd.

‘Voor als je je geen raad meer weet, liefs van Tanja,’ had ze achter op de serie geschreven.

Ik was ontroerd en we namen inniger afscheid dan ik voor mogelijk had gehouden.

In de vertrekhal had ik nog net tijd om te checken of in de kiosken onze bladen een goed plekje hadden en de concurrentie weg te moffelen onder andere bladen. Men doet wat men kan. Bij ingeving kocht ik van mijn titels een exemplaar. Wie weet hielp het bij Lilian.