Sicco Roorda van Eysinga. Zijn eigen vijand

Sicco Roorda van Eysinga (1825-1887) is de dichter van ‘Vloekzang, de laatste dag der Hollanders op Java, door Sentot’, waaraan Multatuli een uitgebreide voetnoot wijdde bij de vierde druk van de Max Havelaar. ‘Prachtig’, schreef Multatuli aan zijn vriend Roorda. ‘Ik ken niets zóó forsch! En wáár! Een dichter, ziener, profeet, 't is alles een.’ Dat neemt niet weg dat de ‘Vloekzang’ voor hedendaagse oren nogal bombastisch aandoet. Het gedicht ontstond grotendeels in de badkamer, toen vers na vers aan Roorda's ‘verkropt gemoed’ ontsprong.

Roorda van Eysinga staat ook te boek als de schrijver van het schotschrift ‘Uit het leven van Koning Gorilla’, dat allesbehalve vleiend de handel en wandel van koning Willem III beschrijft. Het is niet helemaal duidelijk of Roorda de enige auteur van deze ‘chronique scandaleuse’ is geweest. Zeker is in ieder geval dat belangrijke delen eruit eerder door Roorda in het blad Recht voor Allen werden gepubliceerd. Hij was een zeer produktief medewerker van Recht van Allen, dat werd geredigeerd door Ferdinand Domela Nieuwenhuis, met wie Roorda een jarenlange vriendschap en briefwisseling onderhield.

In 1864 werd Roorda uit Indië verbannen, met als directe aanleiding het feit dat hij de machtige bankier Dorrepaal (‘Droogstoppel II’) in een artikel van omkooppraktijken had beschuldigd. Hij zou zijn verdere leven als ‘schrijver om den brode’ doorbrengen in Nederland, België en Zwitserland.

Hans Vervoort volgt in dit nummer van De Engelbewaarder het spoor van de excentrieke Roorda, dat van conflict tot conflict loopt. Een tijdgenoot zei over Roorda: ‘Ja, hij is een edel mens, maar hij is zijn eigen vijand’.