Kind van de Oost

[p. 57]

Een grote

De tekenen waren duidelijk al zag ik ze lange tijd niet. Een rit naar buiten met sergeant Maas, die telkens bij een rivierovergang afremde en zwaar uit de jeep leunde om naar de badende vrouwen te kunnen kijken.

De grasvelden bij de kali in de stad, waar 's avonds de haveloze wijven lagen met losgeknoopte kebaya's (‘Ik wandel 's avonds met de hond,’ zei Paul, ‘en dan liggen ze daar te repen.’).

De keer dat ik met mijn vader langs een kampong reed; er kwam een blonde magere man uit een hut wankelen, die plotseling voor ons de weg overstak. Mijn vader trapte fors op de rem, week uit en mompelde ‘hoerenloper’.

In het zwembad zag ik majoor Vater de vrouw van luitenant Bats in het water gooien. Zij stond haar badmuts aan te trekken (een goed figuur) en hij greep haar van achteren vast en hield haar boven het water. Hij was een zeer forse man met haar op de rug. Hij keek gespannen en met domme halfopen mond naar haar, terwijl zij gilde en lachte en zwaaide met haar benen. Toen liet hij haar los en het water spatte over de rand van het zwembad. Peinzend watertrappend kon mij

[p. 58]

niet ontgaan dat ik iets van betekenis had bijgewoond.

In die tijd begonnen mijn vrienden en ik tegen elkaar te roepen: ‘De mijne is groter dan die van jou,’ hoewel na het zwemmen, als we ze vergeleken tijdens het omkleden, ieders deel zeer klein was. Wij zwommen veel in die tijd, 's avonds van zes tot acht, langs de kant dansten onze ouders op sentimentele grammofoonmuziek. Onder anderen was daar Selena.

Selena was het meisje van Paul, in zoverre althans dat zij opvallend weinig aandacht aan hem schonk. Uit loyaliteit - hij was geen lid van de zwemclub - kon ik me niet met haar bemoeien, zij het dat ik haar één keer ten dans vroeg, op een schoolfeestje. Ze keek vluchtig langs me heen met haar lichte blauwe ogen en liep weg. Van de nood een deugd makend kon ik Paul verzekeren dat ze duidelijk zijn meisje was. Paul handelde toen zeer doortastend: hij liet zijn ouders lid worden van de zwemclub en was er voortaan altijd bij. Daar hij in het waterpoloteam zat, was er niets mis met zijn zwemkunst. Zeer lang heb ik mij die avonden herinnerd waarop ik nors langs de kant bleef zwemmen terwijl er een onbegrijpelijke lol heerste op een grote drijvende band met Selena, haar zusje en Paul erop. Herhaaldelijk riepen zij mij op om mee te doen, maar ik wilde liever op de wallenkant handstandjes demonstreren en twintig keer op één been hurken en overeind komen. Vanaf de tijd dat Paul 's avonds mee kwam zwemmen, werd het zwempak van Selena steeds kleiner, van eendelig tot tweedelig en ook die twee delen steeds smaller. Zij moet er voortdurend aan versteld en geknipt hebben. Op een avond, het was pas kwart over zeven, zag ik Selena verdwijnen in de kleedcatacomben. Dat was een trapje af en links voor de mannen en rechts voor de vrouwen. Even later ging ook Paul uit het water en de trap af. Omdat ik op de kant zat, was het een kleine moeite om ook die richting uit te gaan. Het zusje van Selena zat eenzaam op de grote band en keek om zich heen. Ik vermoedde waar ik zijn moest, een tweede trap leidde naar onderaardse gewelven en buizen waar de watertoevoer werd geregeld.

[p. 59]

Staande op de trap kon ik door een smalle spleet tussen twee buizen kijken en zag Selena en Paul zonder zwempakken dicht tegen elkaar aan staan. Selena had kleine niet-gebruinde borstjes, terwijl ook de plaats waar haar broekje had gezeten wit was. Paul kende ik al.

Ze pakten elkaar met een arm om het middel en grepen met de andere hand elkaars kruis. Stomverbaasd keek ik toe en was nog maar net op tijd met mijn terugkeer toen zij ten slotte uit elkaar gingen.

‘Hoe ging het?’ vroeg ik Paul later. ‘Ik zag jullie verdwijnen.’

‘O,’ zei hij nonchalant, ‘ik heb haar goed gepakt.’

Toen had ik door moeten vragen.

Naschrift

Niet zwemmen maar kogelstoten was eigenlijk mijn sport. In de tuin van ons Surabayaanse huis lag een ijzeren bal, ooit het uiteinde van een gewichtenhalter, en op het deksel van de beerput trainde ik elke middag mijn techniek. Het door de zon opgewarmde ijzer in de nek, een draai om de as en dan de krachtsexplosie van de dertienjarige superatleet. Altijd ook even dansen op één been (voor het evenwicht en om niet over de rand te komen), terwijl rondom het applaus opklaterde van het veelkoppige publiek. De nieuwe Parry O'Brian! Olympic Champion! Champion of the World!Maar wat ik met vlijt en techniek moest opbouwen, was Paul gegeven: natuurlijke kracht. Op een middag vroeg hij: ‘Mag ik het ook eens proberen?’ We hadden krachtmetingen altijd vermeden, hij omdat hij wist dat hij sterker was en mij niet wilde vernederen. Ik omdat ik dat ook wist. Maar nu dacht ik een kans te hebben, zo lang geoefend en zo veel techniek opgedaan. Paul pakte de

[p. 60]

ijzeren bal en legde hem in de nek. De draai om de as was hem te ingewikkeld, hij stootte de kogel uit stand. Die vloog door de lucht en viel met een droge klap op de grond, een kleine meter verder dan mijn recordafstand.