Zederyke zinnebeelden, vertoont in konstplaten

[p. 238]

XC. Zinnebeeld.

QUID IUVAT

Wat helpt het.

GEen schat verzadigt 't wrek gemoed,

ô Bron van 't kwaat! na 't daag'lyks kwynen,

En armoede in den overvloed,

Stort gy de ziel in eeuw'ge pynen.

Gelukkig is hy, die bemind

Het goed, waar door hy ruste vind.

ONder de gebreken, die 't gemoed van den rechten weg des deugds afleiden, munt de gierigheit in 't byzonder uit, die eens 't

[p. 239]

hert ingenomen hebbende, 't zelve als met banden gebonden, en gekluistert houd. Want ze laat haren slaaf niet toe, by dag of nacht met andere gedagten bezig te zyn, als waar mede hy zyn onverzadelyke gouddorst zal voldoen; om dit te erlangen pynigt hy 't gemoed wonderlyk, en zonder ergens voor te vreezen, brengt ze hem dikwils tot de grootste bedriegeryen, en verleid hem schandelyk tot myneedigheit, wreedheit, en andere zwaare zonden.

Deze zonde is te schadelyker en schandiger, om dat ze, daar de andere voor 't meerendeel met het afgaan der jaaren verminderen, deze met het verloop der zelve toeneemt, en zelfs in de oude herten tot een uitneemende hoogte uitwast. Indien 'er dan een zonde word gevonden, welke wy van der jeugt af uit onze herten moeten verdryven, zo is 't zekerlyk de gierigheit, om dat ze, eens het gemoed ingenomen hebbende, niet kan worden uitgeroeit; 't welk licht zal konnen geschieden, wanneer wy by ons zelven den elendigen staat der geenen aanmerken, die, met deze geldzucht ingenomen, in 't midden van de schatten en overvloed, gebrek leiden; en hoe meer ze bezitten, des te ongeduldiger begeeren. Met een woord, wat helpt het alles te bezitten, wanneer men 'er door 't gebrek van Gods zegen, geen goed gebruik van kan maaken? Tantalus wierd te strenger gestraft, om dat hy met het heele lichaam, tot de mond toe in 't water staande, met het zelve zyn dorst, noch met

[p. 240]

de appelen, tot aan zyn lippen nederhangende, zyn honger niet kon verzadigen. Maar hy is waarlyk ryk, die, in den toevloed der uitwendige rykdommen, zyn gemoed niet aan dezelve verslaaft; maar in 't binnenste van hem iets gevoeld en kend, dat den mensch alleenlyk ryk en gelukkig maakt. Zodanigen hert vind in al de zichtbaare dingen, geen 't minste, 't welk reden van blydschap of rust kan geeven; maar walgt van hun bedriegelyke schynwaarde, en zoekt andere goederen die hem eeuwig gelukkig maken.