Logo DBNL
't Ronde jaer, of den schat der geestelijcke lofsangen (1644)

't Ronde jaer, of den schat der geestelijcke lofsangen

(1644)–Christianus Vermeulen–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Tot den leser en sanger.

CHRISTVS, onsen Salichmaker, naer sijn leste Avondtmael, eer hy ginck naer den Bergh van Oliveten om te lijden, heeft eerst naer de gewoonte van dien tijdt een Gheestelijck Lof-sanck ghesonghen met syne Apostelen. + Naer welck Christi exempel, den Apostel Paulus de Ephesien, ende Colossenseren aenspreeckende ter haerder, ende onser zalicheyt, vermaendt haer onder verscheyde vermaninghen wel ernstelijck, dat sy in plaets van lichtvaerdige, ydele, wulpsche, ende Amoureuse Ghesanghen, sich voortaen souden recreeren, en vermaecken met Gheestelijcke, ende stichtelijcke Gedichten, schrijvende:+ En wilt niet droncken werden van den wijn daer onkuyscheyt in is, maer werdt vervult met den Heiligen Geest, spreeckende onder malkanderen met Psalmen, Lofsanghen, ende Gheestelijcke Liedekens, singhende, ende spelende in u herten voor den Heer, &c. Dit is naer 't exempel Christi ende vermaninge Pauli, niet alleen onderhouden gheweest van de eerst-gebooren van Ephesus, en Colossum, ende van andere nieuwelingen van onse beginnende Heilige Kercke, maer oock altijdts daer nae, niet alleen in Cloosters en Kercken, maer oock op maeltijden, ende andere eerlijcke 't samenkomsten; ghelijck dat seer wel betuyght den

Heylighen Cyprianus, schryvende:+ Aenghesien het nu tijdt van uytspanningh is, ende een dagh van vermaeck, laet ons desen met vrolicheyt door-brenghen, laet u stemmen soejens hooren op dese matighe maeltijdt, met psalmen, en lof sanghen, die nu versch u memorie voorkomen; onderhout dese goede gewoonte ende dewijle by ons een devote toehooringh sal wesen, laet onse ooren met dese Geestelijcke melodye vermaeckt werden.

Den Heilighen Basilius schrijft:+ dat in synen tijt onder de landt-luyden, gheen Liedtje soo bekent is gheweest, als, Gloria Patri, &c. Filio, &c.

Den Heilighen Hieronymus:+ Daer zijn (seyt hy( by ons gheen Deuntjes beter bekent, als de Psalmen: waer ghy u keert, hier siet ghy den Ackerman achter den Ploegh, ende sijn Liedtjen is, Alleluja; daer gaet den Mayer, ginder den wijngaert-snoeyer, ende 't zijn niet als de Psalmen van David, daer haer keele geluydt van gheven. Dese zijn de Liedtjens van ons Landt, dit zijn ons Amoureuse Gedichten, in deze zijn ons Herders, en Bou luy, meester.

Den Heilighen Chysostomus:+ Dit seggh' ick, op dat ghy u Vrouwen, ende Kinderen moogt leeren singhen Gheestelijcke Ghesangen, niet alleen onder u werck, maer oock aen tafel.

Dese, ende dierghelijcke goede, en lofwaerdighe, ghewoonten, aenghesien in dese onse beschreyelijcke tijden allenskens met veel andere Goddelijcke exercitien, hoe langher hoe meer van den Duyvel als uytgheroeyt, ende ghebannen werden, ende in plaets van dese, daghelijcx veel ydele, lichtvaerdige, ende tot onkuyscheyt verwecken-

de Deuntjes vande lief-hebbers deses weerelts ende van menichvoudige venus-kinderen gecomponeert, ende een yeder by nae in de hant gestooken, voor-gesongen; jae de kinderen, als uyt haer Moeders mondt voor-ghekowt, oft in haer bry-pot t'eeten gegeven werden: Soo heeft onlangs den Eerwaerden Heer Jan Stalpert, uyt liefde de moeyten aengenomen, ende in 't licht laten komen een Boeck, geintituleert; Des Gulde Iaers Feestdagen, gemaeckt op elcken Feest-dagh van 't geheele Jaer. Beneffens dit, noch een ander, gheintituleert: 't Gulde Iaer ons Heeren Iesu Christi, in 't welcke hy begrepen heeft alle de Sonnendagen, en daer op vallende Evangelien van 't rondt loopende jaer, alle seer geleert, stichtich, ende vermaeckelijck, eensdeels, om de aengename diversiteyt van Stemmen, ende Voysen, anderdeels, om de korte-klaricheyt, ofte klare-korticheyt, waer mede hy dese is uytdruckende, ende aen den dach brengende: met eenen aessem, met een woord geseyt, van niemandt te verbeteren: Doch, dewijle de Voysen? van 't eerste Boeck, naeuwelijcx van thien een, de gemeene man bekent, ende 't ander voor niemant anders, als voor ervare Musicijns dienstich en zijn; soo ist, dat menichfuldicheyt van Christene Catolijcke niet op en houden te klagen, ende bedroeft te blijven, dat sy om haer onwetentheyts wille voorschreven, de vruchten van dese, naer will' en wensch niet plucken en kunnen. Dese klaegredenen hebben my beweegt om 't Geestelijck voordeel van den ghemeynen Man, namentlijck, van de Godtvreesende Landt-luyden, de penne op papier te stellen, ende dese Ghesanghen soo uyt te Drucken, ende haer sulcke Stemmen te accommoderen, die Jan, en alle Man bekendt zijn, niet als willende de konst van mijn Heer, en Patroon

J. Stalpert verbeteren, noch om mijn penne met een ander mans Eer te vereeren, ende alsoo te meriteeren uyt J. Stalperts doode mondt te hooren: Hos ego versiculos feci, tulit alter honores; Neen, maer als trachtende hier door syn Eer te meer aen de Man te brenghen, ende mijn onwetentheydt met syn Konst ende wetenschap te suppleren.

Neemt dan aen, Goetgunstige Leser, Godtvruchtighe Sangher, dees' Gheestelicke Liedekens op alle Sonnendagen, ende gheboden Feestdaghen van 'tronde Jaer: Gebruyckt die, bidd' ick u, tot meerder Loff, Eere, en glorie Godts, ende syner Heylighen: tot Gheestelijck vermaeck van u selven, ende tot stichtinge van u eve-mensch: Wensche uwe E. door dese, vervorderingh' van sulcke deuchden, als alhier door Christi, ende zijner Heyligen exemplare woorden, en wercken, voorgestelt werden.


Vorige Volgende