Twee vrienden

XXXIX

Den Woensdagnamiddag heeft Irene de Tiège haar ‘jour’; als Frans vroeg genoeg verschijnt, is hij bijna zeker, alle andere bezoeken voor te zijn, en op dien beursdag blijft haar man gewoonlijk in de stad met vrienden. Frans wordt door den knecht binnengeleid en moet nog even in het Louis XV-salonnetje wachten. Hij kijkt door het breede raam naar de boomen van Terkamerenbosch, waar de zijden glans van een schuine zon op verflauwt, tracht dan zijn ongeduld te paaien met een paar Tanagra-figuurtjes in een vitrine (die zullen wel valsch zijn!) en een wonderbaren Sisley, een sneeuw, zoo kiesch van donzen schakeeringen.

Daar is ze, slank en levendig, haar warme schoonheid maakt licht rondom zich: ‘Irene, zegt Frans, met voorzichtige stem, ik ben maar gekomen... ik weet zonder u geen weg... ik móest u zien...’

Ze steekt hem haar kleine hand toe, antwoordt toon-

[p. 166]

loos: ‘Wat een verrassing!’ doet hem tegenover zich op een laag stoeltje plaats nemen.

‘Ja, stamelt hij, ik raad wel waarom ge niet meer bij ons komt; ge moet haar dat vergeven, ze is ziek, en ge weet zoo goed als ik dat ze alle reden tot jaloerschheid heeft; maar ik kan zonder u niet blijven...’

Ze lacht nu, haar tanden glinsteren tusschen de roodgeverfde lipjes en teederheid verzacht haar donkeren blik.

‘Luister, Frans, ik ben blij, heel blij u te zien! Ik zal altijd blij zijn u te zien! Maar kunnen we geen goede kameraden zijn?’

Hij staat al desperaat op.

‘Och neen, Frans, protesteer niet! Als ik nu zeg dat ik erg veel van u houd, dat zult ge toch gelooven... Maar...’

- Altijd een ‘maar’...

- Maar wees redelijk! Ik houd ook hartelijk veel van Mathilde. Ge zoudt met haar oprecht moeten zijn... Hebt ge haar gezegd dat ge hier kwaamt?

- Neen! Ik kan haar toch niet verklaren dat ik u liefheb! Ge vermoedt niet wat dat voor haar zou zijn!

- Maar als we kameraden blijven... Ik zal 't haar zelf zeggen...

- In Godsnaam niet! smeekt hij. Ze is geen kind, ze weet toch wat zulk een kameraadschap beteekent! Voor haar is dat hetzelfde... Ik wil haar geen pijn aandoen. En 't is gek: ik heb ze niet minder lief dan vroeger! Ik vraag me af, of een man niet twee vrouwen te gelijk kan liefhebben?

- Dat begrijpen de mannen misschien, de vrouwen niet!

Hij neigt zich over haar, houdt haar hoofd tusschen zijn twee handen:

‘Maar begrijp dan toch, dat... dat ik niet het gevoel heb, kwaad te doen... en dat ik niet anders kán... en dat ik u begeer en van u niet wil afzien...’

[p. 167]

Wild heeft hij een zoen op haar mond gedrukt, zij buigt het hoofd achterover, hun lippen aan elkaar gesnoerd, zij drukt hem tegen zich; dan verwijdert ze hem met een zacht maar beslist gebaar en lacht een zenuwachtig lachje.

‘Pas op! Er kan iemand komen...’

Die lach! Verrukkelijk, maar hij grieft Frans in de ziel. Hoe kan ze nu lachen, de heks?

Hij houdt nog haar armen; ze dwingt hem neer te gaan zitten:

‘Wees redelijk, Frans! Ge weet dat ik van u houd, ontzaglijk, laat u dat genoeg zijn! Ik zou u niet willen missen. Gij zijt de verstandigste man dien ik ooit ontmoet heb, ge zijt een karakter, ik kan met niemand praten zooals met u; en wat ik in u bewonder: ik voel dat ge een man zijt die zichzelf bezit, die altijd innerlijk vrij is tegenover de wereld, tegenover de meeningen en alles, en tegenover u zelf... En zoo zult ge ook vrij zijn tegenover mij, als ge erkennen zult dat dit ook maar een “passade” is, een stroovuur... Neen, laat me uitspreken!... Uw liefde voor Mathilde is een gewoonte geworden, ge begint u te vervelen, en ge wenscht wat anders, een avontuur, een verstrooiing...

- Wel neen! neen! betuigt Frans driftig en wil weer opstaan; ze legt een hand op zijn knie en hij blijft zitten, woedend omdat zij hem zoodanig in haar macht heeft en hem met haar wijsheid verplettert: hij beseft dat ze wellicht gelijk heeft. Wat kan een vrouw u soms dieper doorschouwen dan gij zelf!

“Laat mij uitspreken! herhaalt ze. Ik zeg u nog eens dat ik u niet zou willen missen; maar ik wil ook mijn man niet bedriegen.”

- Ge bedriegt hem toch al in uwen zoen...

- Dat is wat anders... Ik vind het niet erg...

- Ge zoudt het hem toch niet vertellen!

[p. 168]

- Och!... daar gebruikt ge weer advokatenknepen! Laat ons niet twisten, lief! Ik wil openhartig zijn: mijn huwelijk is een vergissing geweest, zeker, ik was nog zoo jong, achttien, Charles was een mooie jongen, en rijk, en baron, maar hij is oppervlakkig, hij stelt alleen belang in geldzaken, allerlei ondernemingen, raad van beheer van dit en van dat; hij heeft niets van... van mijn aspiraties... Ik geef dat alles toe, en daarom wensch ik u zooveel mogelijk bij mij te hebben; maar hij is een doorbrave kerel, ik heb achting voor hem, hij vertrouwt me...’

Op dat oogenblik gaat de deur open voor een jonge dame, blond en rozig, met een wipneusje. Irene veert op, trippelt naar haar toe, kust haar hartstochtelijk. ‘Dr. Balders; mejuffrouw Robie, mijn beste vriendin!’ De knecht, met zijn deftig-sluw gezicht, dient de thee op. Er wordt naar Mark gevraagd; of ze weldra geen nieuw symphonisch gedicht van hem zullen hooren? Zijn ‘Semelé’ was zoo interessant! Daarop gaat het gesprek onmiddellijk op den Sherlock Holmes van Conan Doyle over. Frans verzwijgt dat hij hem niet gelezen heeft, maar steunend op hetgeen hij van hem nu hoort, bewijst hij schitterend dat die den grooten Edgar Poe tot amusementslectuur verlaagt, wat de dames voetstoots beamen, al willen ze niet bekennen dat ze de verhalen van Poe nooit in handen gehad hebben. Wanneer Frans afscheid genomen heeft, zegt de kleine Arlette Robie:

‘Hij is charmant! Die zal wel vele hoofden op hol gebracht hebben, niet? Als ik maar veilig getrouwd was, zou ik wel een béguin voor hem hebben!’