Twee vrienden

XXI

De geschiedenis neemt vlugger haar verloop dan verwacht was. Moeder Morijn heeft verklaard, dat ze zoo spoedig mogelijk moeten trouwen: die jongen zou maar een paar keeren in de week komen en loopt nu elken dag in haar voeten. Goed! Frans en Mathilde wenschen niet liever. Ze zijn het zoo eens over alles en zoo zeker van hun geluk! Het huisje in Ukkel is gehuurd en wordt gemeubeld. En Frans kan niet genoeg den smaak van Mathilde bewonderen: haar wereld was nooit zeer uitgebreid, maar wat weet ze in dien omtrek over menschen en dingen juist te oordeelen! Dat is ook een gratie: in alles heeft ze het onfeilbaar gevoel voor het passende, het echte.

Ellendig is, dat Frans last heeft van de anderen, die zich met zijn zaken bezighouden; hij zou dat allemaal liefst met Mathilde alleen regelen. Strubbelingen doen zich wel niet voor, alles loopt van een leien dakje. Nu

[p. 97]

dat hij met zijn vader volkomen verzoend is, gaat ook zijn moeder minder voor hem vreezen; Frans heeft haar voorgelogen, dat Mathilde zeer godvruchtig is. En het is hem zoo aangenaam, dat hij nu in vrede en sympathie met iedereen leeft; dat de banden met zijn jeugd en al wat hem gemaakt heeft niet verbroken zijn, omgeeft hem met een weldadige warmte. Wat hij negeerde was toch maar bijzaak en hindert hem niet zoozeer; de goede wil van al die menschen is ten slotte het voornaamste.

Van moeder Morijn heeft hij ook, onder haar bruske manieren en steile begrippen, ontdekt dat ze zoo kwaad niet is: feitelijk zal ze wél goedhartig zijn, al wil ze dat vooral niet laten uitschijnen, en haar eigenwaan steunt toch ook op een ingeboren voornaamheid. Het mag zelfs merkwaardig heeten, hoe zij het nu weer beter met haar man vinden kan en jegens hem een ongemeene toegeeflijkheid aan den dag legt. Vader Morijn straalt van stille zaligheid. Wat een beste kerel, een echt groot kind! Hij bittert weleens met Frans, praat over zijn uitvindingen waar hij zich ditmaal schatten van belooft, en zijn scherp wetenschappelijk vernuft, waar hij tegenover Frans mee uitpakken mag, is voortdurend aangewakkerd door zijn fantasie, die zeldzame gave die hem vele klippen van het dagelijksch bestaan laat omzeilen. Hij trekt zich trouwens de ernstige moeilijkheden weinig aan. Door halve confidenties begrijpt Frans min of meer, wat er tusschen hem en zijn vrouw hapert: 't is wat Morijn haar ‘calvinisme’ noemt, ze was te koel, te wars van alle zinnelijkheid, en zoo ving het misverstand aan; ze voelde zich de gekwetste, en was daarbij uiterst jaloersch. Dat ze er wel eenige reden toe had, laat zij aan haar kant veronderstellen, en ze verwijt haar man dat hij op gekke wijze haar geld verdaan heeft, zoo dat ze door zijn schuld beiden in de knel geraakt zijn. Met de opvoeding die ze genoten had was ze zeker een be-

[p. 98]

teren stand waard! En Frans verstaat, dat ze bij al hun twisten elkaar toch niet graag zouden missen.

Maar dat alles gaat aan hem voorbij als een romannetje dat hem even interesseeren zou maar buiten hem blijft, alsof het maar weinig verband met Mathilde hield; Mathilde is thans het eenige wat zijn geheel wezen in beslag neemt. Hij herhaalt het zichzelf: in haar heeft hij den zin van het leven gevonden! Zij is het ware, de vaste grond! Hun liefde is zoo diep, dat ze 't niet noodig achten er over te spreken. Eens dat Mathilde bij de lamp in halve schaduw stond, zoo dat het wezenlijke van haar trekken naar voren kwam, heeft hij al geraden hoe ze er in haar ouden dag uitzien zou, een edele verschijning, geen enkele lijn die niet geest geworden is; hij zal haar het leven lang kunnen liefhebben.

Bij een bezoek aan hun huisje te Ukkel heeft hij ze na hartstochtelijke kussen gesmeekt, zich aan hem over te geven. Hij hield ze in zijn armen omklemd, en bekende zichzelf dat de poëzie van het geval totaal ontbrak, maar het stilde zijn geweten, als hij om het ‘principe’ de plichtplegingen van stadhuis en kerk daarbij alle waarde ontnam. In haar blik was er zulk een schrik, zulk een gebed, zulk een helderheid van reine liefde, dat hij losliet.

Ze drukte zich tegen hem, kromp tegen zijn borst ineen... Maar hij heeft haar om niets meer verzocht. Indien dat niet zoo prentjesachtig romantisch was, had hij voor haar kunnen buigen en haar voetjes kussen.

...Frans en Mathilde zijn in de vroege lente getrouwd. Zij hebben alles nogal koddig gevonden, en in de kerk is er eenige verwarring geweest met de ringen, doordat Frans al het geldstuk in zijn hand hield, dat hij den koster geven moest.

Bij het diner zitten slechts de twee families aan, met Mark, die als getuige van Frans heeft gefungeerd;

[p. 99]

alleen Karel ontbreekt, die is naar Spanje teruggekeerd.

Allen beijveren zich, er vriendelijk opgeruimd uit te zien; Morijn doet vrij uitgelaten en Balders blijft bij hem niet ten achteren, maar zijn vrouw voelt zich tegenover de strenge madame Morijn niet op haar gemak en maakt zich heel klein. Bij het vertrek van het jonge paar en de laatste omhelzing gaan de twee moeders aan het tranen en Mathilde snikt aandoenlijk.

Wat een verademing als ook dat over is! Zij zitten in den trein, met andere reizigers naast zich, Frans houdt de lange fijne hand van Mathilde zacht in de zijne, dat is hem voldoende, ze hoeven niet te praten.

Om zoo spoedig mogelijk de Italiaansche meren te bereiken, heeft Frans tot Luxemburg willen doorrijden. Het hotel, de killige kamer, de glimlach van den gedienstigen Ober, alles steekt hem tegen, ontgoochelt en ontmoedigt hem. Waarom hebben ze niet eenvoudig hun huisje te Ukkel betrokken? Een toegeving aan domme gebruiken! Hier staat hij bijna vreemd tegenover zijn vrouw. En dan in den donker naast haar liggend, is hij zoo moe en onverdraaglijk zenuwachtig, dat hij haar slechts wild in zijn armen kan sluiten en uit spijtige ergernis om zijn onverwachte zwakheid, tegen haar naakten schouder op zijne beurt gaat schreien als een kind. Verwonderd over zijn droefheid tracht zij hem te stillen en weent ook, omdat hij weent. Weldra slaapt ze zacht tegen hem. Frans blijft wakker liggen, eerst heel laat sluimert hij in. En als hij in den vroegen morgen, over Mathilde gebogen, haar oogen lui ziet opengaan en haar geliefde, oneindig liefderijke blik in den zijnen verdrinkt, omvat hij ze met een onuitsprekelijke, verdwaasde teederheid.

De vrouw heeft onder zijn omarming zwijgend geleden, zonder te begrijpen, maar daarna is ze zoo gelukkig, want hij beweert toch dat hij nu het geluk bezit, waar hij van droomde.