Bijdragen aan het Soerabaiasch Handelsblad (juni 1926-juni 1940)

Onze Talisman

Parijs, 7 Januari 1933

De prijzen der geschenken die hulst en mistel hebben opgevroolijkt, varieerden dit jaar tusschen één Franschen stuiver, dat is een Hollandsche halve cent, en een bedrag dat gij kunt invullen naar keuze, als die blanco-chèques welke geen twaalf maanden geleden Ivar Kreuger nog offreerde aan zijn vriendinnen in een boeket van orchideeën. Ik verwonder mij echter veel meer over het eerste dan over het laatste. Zoover mijn herinnering reikt deed ik nimmer een uitgave van een halven cent, en zelfs in mijn allerprilste jeugd vertegenwoordigde een cent de uiterste limiet der koopkracht. Vandaag kan men voor een halven duit een aardigheid koopen, een niemandalletje van niets dat plezier doet. De diamanten en de biefstuk bleven duur, maar voor een dubbeltje heeft men een pop en voor een paar dubbeltjes een echt horloge met onbreekbaar glas. Er is nog weelde. Doch bestaan er nog misdeelden als in den tijd van Dickens? Niet meer voor de bazaars. Men zou er den draak mee kunnen steken dat de spotgoedkoope boterham ontbreekt. Maar beter iets dan niets. Het overtollige tenminste, dat volgens een spreekwoord het noodigste is, wordt niet meer gerantsoeneerd.

Onder de cadeaux welke men zich zelf of zijn wederhelft aanbiedt en die geïndustrialiseerd werden wegens de aanvraag, telt voortaan ook de open, koperen ring van Dr. Georges Lakhovsky, circuit oscillant genaamd. Hij ligt in de etalages der apotheken tusschen de schoonheidgordels, de massagetoestellen, de versterkende drankjes. Hij blinkt in de glazen kasten van modische kappers. Men vindt hem in de groote magazijnen. Hij verscheen nog niet in de revues van Josephine Baker of in de advertenties der dagbladen gelijk ‘het heilige hout der Brahmanen’ en diverse tooverkrachtige gesteenten, doch dat is alleen een kwestie van tactiek. De gebreveteerde Ring van Lakhovsky heeft ostentatieve publiciteit niet noodig. Zij zou hem meer schade dan goed doen. Het strijdt met zijn karakter om zich op te dringen als kwakzalversmiddel. Hij beveelt zich aan met natuurphilosophische, transcendentale, speculatieve brochures, boeken en essais. Lakhovsky, geloof ik, is de eerste bioloog die van zijn wetenschap een mystiek maakte. Waar anderen negeeren, twijfelen of zoeken, daar affirmeert hij rotsvaste waarheden. In het centrum van het geschapene zetelt een scheppende macht welke hij Universion noemde. Zij is de bron van leven, van zaligheid en van harmonie wanneer wij ons op haar weten af te stemmen. Daarvoor dient zijn ring. Hij werd een symbool en een realiteit. Het is niet meer de slang die in haar staart bijt. Maar de slang die tusschen kop en staart een ruimte openlaat welke de stroomen regelt.

Hij werd de groote talisman, wetenschappelijk, mystiek en doeltreffend. Men gordt hem om de lendenen als de vroegere pelgrim koord en kruis, en wandelt naar zijn heil. Hij geneest en behoedt voor kwalen. Hij zuivert alle trillings-onvolmaaktheden waarin de wankele mensch en zelfs de wankele plant op hun levensweg kunnen vervallen. Want daar wij geboren zijn onder een individueele kosmische golflengte en geconcipieerd onder inwerking eener individueele kosmische energie is het van opperste nut dat wij ons instellen op die stralen zooals een wel-luidend instrument gestemd wordt op de juiste toonshoogte. Hij geeft de a van onze gamma. Hij accordeert ons met ons heelal. Hij voert ons daarenboven zonder dwalen, zonder struikelen naar het einddoel, dat is onsterfelijk te worden opgenomen in de eeuwige zee van electrische geneugten, waarin onze herinnering gegrift staat en voortleeft als op een onverslijtbare gramofoon-plaat. De Schoot van Abraham, het Paradijs, de Hemel en zelfs de God van Lakhovsky dat is het Universion. Zijn ring, dien men rond het middel draagt, het Teeken des Verbonds.

Onder de geleerden geldt Prof. Piccard voor handig en voor handiger dan geleerden betaamt. Het scheelt niet veel of zij halen hun neus op voor zijn populaire snakerijen in de bioscoop en voor zijn schetterige demonstraties in de stratosfeer. Maar vergeleken bij de knapheid van Prof. Piccard is de behendigheid van Dr. Lakhovsky wat een volt is naast een microvolt. Beiden specialisten in de emanaties der gesternten. Zij hebben ze aanvaard op gezag van den electroscoop. Als Piccard echter met ophef naar het uitspansel stevent, Lakhovsky blijft met ophef op den beganen grond. Als de een nog de hooge luchtlagen beklimt om te onderzoeken van welken kant de allesdoordringende radiaties aanreizen, van boven of van onderen, van achteren, van voren of van alle zijden tegelijk, de ander accepteert ze en bloc, als stortgoederen, ongekaveld, als een bui die op ons neerregent en waarbij we ons zoo spoedig mogelijk moeten aanpassen. Ze zijn alpha en omega. Begin en einde. De electrisch geaarde cellen waaruit wij bestaan, waarvan wij een agglomeratie vormen, zijn verwekt door de golfstraling die uit de constellaties en de verste nevelvlekken ononderbroken naar de aarde afdaalt. Die cellen zijn gebouwd, geordend op de vibraties dezer onuitputtelijke bron, gevoed en bewogen door haar bezielende vermogens. Al wat leeft wordt een draadloos toestel. Een draadloos toestel dat dikwijls helaas de nieuwste verbetering mist: de Ring van Lakhovsky.

Deze radiaties en deze opvatting van het levende wezen als een verzameling Leidsche flesschen, heffen een massa moeilijkheden op en ontsluieren de geheimste raadsels. Zij verklaren de dierlijke begaafdheden, de menschelijke drama's en kluchten. Waarom kunnen wij bepaalde lieden op 't eerste gezicht niet uitstaan? Verschil van golflengte en intensiteit. Waarom mislukken sommige huwelijken die goed begonnen? Door een langzame wijziging in het stroomgehalte en in de geleidbaarheid. Waarom consumeeren zekere vrouwen een aantal mannen en zekere mannen een aantal vrouwen? De man, die zeven echtgenooten ten grave draagt, en omgekeerd, lijdt door een chronisch deficit aan ampères. Zijn huwelijk is een aanhoudende absorptie van stroom. Zonder het te weten fungeert hij als een vampier, die kostbaarder substantie afpompt dan bloed. Waarom moet men zich met hand en tand verdedigen tegen sommige maatschappelijke stelsels, tegen alle fanatici, dwingelanden, dictators en dictaturen, die alle menschen willen kneden naar één patroon en één maatstaf? Omdat zij regeeren in strijd met de onveranderlijke, onontkomelijke astronomische en astrologische invloeden, welke ieder individu begiftigden met zijn bijzondere mechaniek. Geen gelijkheid. Geen monsterachtige deformaties van den oorsprong en de natuur der dingen als het collectivisme, onverdraagzame extravaganties als het cubisme en zekere moderne muziek. En waarom kennen trekvogels hun weg, waarom vinden honden op kilometers afstand hun meester? Zij bezitten onder den schedel draadlooze seinontvangers, die onvergelijkelijk selectiever zijn dat het recentste model van Philips.

Plus nog een hoop andere merkwaardigheden, als bof en wanbof, goedheid en slechtheid, leven en dood, waaraan men bijna zou gaan gelooven, alleen door ze op te sommen, hoewel Dr. Georges Lakhovsky niets bewijst en in 't midden laat vanwaar zijn Universion stamt en hoe 't ontstond. Wie er meer van hooren wil hoe we electriciteit zijn en tot electriciteit zullen wederkeeren, leze zijn pas verschenen L'Eternité, la vie et la mort. Het is terecht aangekondigd als een troostrijk boek. Want zoover er defecten bestaan in ons organisme, in onze staatsinstellingen, in onze verhouding tot medeburgers en tijdgenooten, in onze familie-omstandigheden, in de onderlinge betrekkingen der mogendheden, zij worden alle verholpen door den Ring van Lakhovsky. Op voorwaarde, dat men hem aanschaft alvorens het te laat is, alvorens er niets meer te verhelpen valt. En wie weet?...

[verschenen: 6 februari 1933]