Hollandsch Strijkkwartet [en Evlyn Howard-Jones] [Elgars Pianokwintet en Glazounofs op 10 en Beethovens Derde Russische kwartet]
Er waren in Elgar's piano-kwintet echo's van beschaafde steps en trot's. Tusschen het mechanische rythme eener oude, academisch gedresseerde fuge en de machinale beweging van een step of trot (de fuge speelt in het rijk der abstracties, de step e.t.q. in de onderwereld der hersenloozen) zijn overeenkomsten, en men behoeft zich niet op het halfgoddelijk standpunt te stellen der ‘millioenen lichtjaren’ om te merken, dat de klokken van fuge en trot bijna gelijk loopen. De moderne muziek, zooals zij geschapen is in de zeventiende eeuw, staat nu eenmaal in het teeken van den Slinger, uitvinding van Galilei, zoon van een der eerste ‘moderne’ musici.
Er waren ook echo's van valses lentes en soms kon men zich met Faust wanen in een beschaafden Keller van Auerbach, tegenwoordig genaamd bar of cabaret. Er zijn ook tooneelspelen, waar de dramatis personae hun diepste leed weerspiegeld vinden in ‘Sous les ponts de Paris’. Pro Domo b.v.
Er waren ook echo's van Italianismen, veristische lyrieken, vreeselijke zoetvloeienheden en andere hoog-gestemde ontboezeminger met een plechtig aroom van orgeltonen.
Gij weet, dat de Echo een nog altijd mythologisch, onverklaard verschijnsel is, en daar waren in Elgar zelfs echo's, die vierkant zinspeelden op den slechtsten Brahms: valses lentes en andere sentimentaliteiten, barok afgewisseld met stugge, strakke, hardnekkige rythmen, schoolsche imitaties en andere vormelijke strubbelingen, welke dienen moeten om een ‘deel’, een ‘Satz’, lang genoeg te maken voor het gebruik.
En werkelijk, het werd lang genoeg, het werd te lang en het klonk niet hartverheffend.
Wat moet het voornaamste criterium zij bij een noviteit: de datum van het nieuwe en de qualiteit van het nieuwe? Ik geloof de qualiteit. Wanneer de datum mee wil werken, des te beter, maar in 's hemels naam eerst de qualiteit. Men kan het Hollandsch Strijkkwartet nu niet verwijten, dat zij geen nieuws uitvoerden, doch zij voerden zwak nieuws uit, zonder andere beweegreden dan de officieele, aanzienlijke reputatie van Sir Edward Elgar. Het was om te twijfelen aan het critisch vernuft van den mentor der Hollanders, aan zijn practischen zin, aan zijn bekendheid met de hedendaagsche muzikale stroomingen.
Elgar stond tusschen Glazounof's tweede kwartet, zijn zacht, liefelijk, soms leeg opus 10, en Beethoven's Derde Russische. Evlyn Howard-Jones, die de volgende week een eigen concert zal geven, speelde met juiste verhoudingen in kleur en klank Elgar's piano-partij.
Auteursrechtelijk beschermd