Ilona Kabos [Bach, Liszt, Szendy, Weiner, Bartok, Dohnanyi]
De Hongaren zijn niet practisch geweest. Dat ze met hun allen tegelijk uit het vaderland trekken kan redelijk zijn, maar zij hadden hier stuk voor stuk moeten optreden. Budapester Strijkkwartet, Judith Bokor, Gabriël Zsigmondi, Ilona Kabos, Erwin Nyiregyhazi, Wonder-trio, - alles binnnen één maand tijds - hebben gezamenlijk de hegemonie dezen herfst. Maar zij loopen elkaar in den weg en zij overvoeren de markt. Dat veroorzaakt automatisch daling. En Ilona Kabos, figuur die een overwinning waard scheen, ras-type, kunstenares, die de gemiddeldheid wijd overvleugelt, nog geen vier weken geleden binnen-gehaald met enthousiasme en korven bloemen, speelde gisteren voor een bijna leege zaal.
Zij is echter niet enkel dupe der Hongaarsche invasie, zij is ook slachtoffer van haar programma. Ik weet niet, hoeveel minnaars er bestaan van Bach-transcripties. Als iedereen zou vinden, dat Bach's orgelmuziek niet gezet hoeft te worden voor piano, omdat Bach stapels piano-muziek schreef, dan heeft iedereen gelijk. Laten we dus Liszt's arrangement der orgelfantasie en fuga in g-klein, pompeus en geweldig, voor neutraal houden. Doch Liszt's sonate, (dramatisch, fantastisch, een brok epos), is hier niet populair. Waarschijnlijk omdat niemand ze in grooten Liszt-stijl, boven-de-moeilijkheden-uit, geïmproviseerd en met een chevalereske, slavisch-romantische geste kan spelen. Omdat niemand tegen dit herculische werk is opgewassen. Omdat deze sonate alleen bestaan kan door een onafgebroken, onvermoeibaren, levens-waren brand van passie. Zelfs Ilona Kabos, de beste vertolkster der sonate die ik tot dusverre hoorde, haalde het slechts over de helft, zakte en kon zich niet meer herstellen.
Het ‘Hongaarsche’ deel van 't programma werd een perpetuum mobile. Er stonden zes getitelde stukken van vier componisten: Szendy, Weiner, Bartok, Dohnanyi. Alles leek op elkaar, ongeacht den naam van het stuk of den naam des auteurs en het concert eindigde vóór dat iemand het wist. Ieder had zich verteld en Ilona Kabos kon dit slechts aan het verstand brengen door het slot te bisseeren. Voor de titels en de auteurs was dat een treurig fiasco.
Auteursrechtelijk beschermd