N.V. Tooneelvereeniging: De Triomf van Bacchus
Het is ten slotte, wat een tooneel-criticus er van moge zeggen, eene opera zonder zangers. De muziek bij Bacchus' Triomf begint als een drama van Maeterlinck in onderaardsche gewelven van klank en wordt eene mooi-gecadenceerde ouverture, èchte muziek - zoowel in de geheimzinnigheid dier onderaardsche klanken, welke later nog terug neurieën bij de kleurlicht-tooverende Siegesallee van versteenden, als ècht in het vroolijke rythme en de vroolijke melodie.
Ik herinner me marschen en walsen, die successen zouden worden in de operette, doch wie heeft bij woorden van Barbarossa ooren voor muziek-successen? De muziek is nooit volmaakter dienares geweest dan hier en zij laat zelfs wat met zich sollen. Zij fluistert dikwijls maar even alsof het orchest verdekt was, en gaat onder in den humor, zij moet zich parodieeren met dol-drieste harmonica's en zij speelt clown op het bellen-rythme van een paardetuig! Het is al prachtig dat Richard Heuckeroth dit klaar speelde met allerlei instrumentalen gijn en ik had hem ook den gramofoon van koning Salomo willen hooren illustreeren. Maar als Barbarossa lyrisch wordt, ja lyrisch! zooals bij het sonnet op de oogen van Palincka, bij het steenen-beelden-spel, bij het liefdes-duet, bij de romance der twee menschenkinderen aan het zeestrand, daar maakte Heuckereth merkwaardige dingen, die men gaarne even omhelst en na-tuurt, mooie cantilenes en een zoet-vloeiend orchest.
Laroche schiep zich om tot een prachtig faun-type op z'n Jordaens' en ik geloof, dat Heuckeroth dit grandioos-groene en lachende personnage vergeten heeft. Hij had het realistischer kunnen markeeren gelijk hij Zeus fanfaren-helmen opzet te midden van donder, gelijk hij de wacht in het geweer laat komen op eene wijze, die alleen komisch-Berlijnsch kan zijn, en gelijk hij het Spartaansche volksliet laat aanheffen. Maar de Jordaens-faun van Laroche op muziek had waarschijnlijk opera moeten worden en alles was muzikaal zoo uitstekend (ook gedirigeerd) dat ik die ontwikkeling van het idee gaarne geweld had.
Het publiek vroeg om het hoofd van Barbarossa en kreeg zelfs het hoofd van Heuckeroth niet. Hoeveel reserve - en waar diende ze toe? Het succes was er tòch.
M.V.
Auteursrechtelijk beschermd