Alice Plato (Concertgebouw, kleine zaal) [Noviteiten van Smulders, Oberstadt, Diepenbrock en Dresden]
Laten we Alice Plato niet introduceeren als mezzo-sopraan, want wie geeft mij de zekerheid, dat zij morgen geen bas gaat zingen? Zij speelde tooneel, zij schildert, zij componeert, speelt piano, maakt waarschijnlijk gedichten, waarom zou zij geen bas zingen?
Ik herinner me haar alleen als de donna-met-den-lach. Zòng zij de liederen? Ik geloof er niets van. Zij glimlachte ze met de streelende oogen en de streelende lippen. Wij zijn soeverein geliefkoosd en wij hebben de donna-met-den-lach terug geliefkoosd, zooals zij het natuurlijk wenschte. Een half podium vol bloemen en tien sonnetten.
Het geheele programma was eene noviteit en gij ziet, dat Alice Plato nog immer radicaal optreedt. Een coup de théâtre van negen Hollandsche manuscripten, waaronder vier prullen en vijf meesterstukjes. Ik noem alleen de laatste: ‘Il pleure dans mon coeur’ van Carl Smulders, ‘La chanson de Marie-des-Anges’ van Oberstadt, ‘Berceuse’ en ‘Les Chats’ van Diepenbrock, ‘Le grand Lustrucu’ van Dresden. Wie zou meer verlangen? Dat gebeurt anders alleen op een binnenlandsch muziekfeest, wanneer de zangers en zangeressen met dik geld betaald worden voor het Hollandsche lied. En al bemint Alice Plato den zang min of meer platonisch (zij was ook wat slecht gedisponeerd, hoorde ik) wie zou zulk een inval niet bewonderen en toejuichen?
De donna heeft ook Slovaksche volksliederen geglimlacht met begeleiding van cymbalon en eene erbarmelijk krassende viool, die door de melodie der zangeres zoo goed mogelijk op toon gehouden werd. Ik kende deze liederen en ook die van Demény Deszö, een Slavischen priester-componist (wij hebben àndere priester-componisten) en vroeger troffen zij mij sterker. Maar ze vragen ook een ander rythme, een ander timbre en een anderen hartstocht dan Alice Plato kan spelen. Vraag den Slovak Joska maar eene muziek de son pays en luister; dat brandt.
De kameraad van Joska, Horveth Dénes zat achter den cymbalon. Wonderlijk coloriet, bijna Orientaalsch en juist iets om in de mode te komen. Slechts één ding van dit concert begrijp ik niet: dat de Slovaksche liederen in een Duitsche vertaling in het programma zijn afgedrukt. Wij vertalen hier toch nog niet in het Duitsch om goed begrepen te worden?