Van een bloedrode manchet en een kooikershondje

[IX]

je zou vertellen over die avond op de Overtoom. Ja.

Het begon in de middag en ik had vrij genomen, want ik wilde een kamer zoeken in de stad.

‘Maar jongen, een kamer in de stad?’ Mijn moeder.

‘Ja.’

‘Heb je het hier dan niet naar je zin?’

‘Daar gaat het helemaal niet om.’

Ik liep door de stad met in mijn zak een advertentie, waarin een zonnige kamer met uitzicht op een gracht werd aangeboden en ik dacht nog wel, dat het zo moeilijk zou zijn om een kamer in Amsterdam te krijgen.

Ik belde aan.

‘Ik kom voor de kamer uit de advertentie.’

Boven aan de trap stond een oude man, die vroeg: ‘Bent u student?’ en daarbij kneep hij

[p. 49]

zijn ene oog dicht, terwijl het andere verborgen was achter een zwarte ooglap.

‘Die studenten, die weten wat en ik wil ze niet meer hebben,’ maar ik was geen student en ik mocht boven komen. De man vertelde nog meer over studenten, maar dat verhaal verstond ik niet, want tijdens het praten snoot hij heftig zijn neus zodat alle woorden in het gesnotter verdronken.

‘Verkouden,’ zei hij toen.

Daarna: ‘U moet nog twee trappen op. Het is een prachtige kamer.’ Ik liep achter hem aan en boven deed hij een deur open. Ik liep naar binnen.

De man pakte weer zijn zakdoek. ‘Zon en uitzicht op de gracht,’ zei hij nog net verstaanbaar. Het was een kleine kamer behangen met bruine bloemen en waterkringen. Een brede tafel met formicablad en twee stoelen met plastic zittingen, een lamp met een gerafeld koordje.

‘Nee, de meubelen mogen er niet uit. De kamer wordt gemeubileerd verhuurd en waar zou ik al die spullen moeten laten.’

Ik zag geen zon, geen gracht.

‘'s Morgens heeft u zon,’ zei de man en hij liep naar het raam. ‘De gracht kunt u zien als ik het raam open doe.’

Hij greep de kruk van het venster en draaide hem om, maar het raam ging niet open.

‘De vocht,’ zei de man. ‘Het is de vocht, echt, dat kan niet missen. Dit heb ik wel meer.’

Hij duwde tegen het raam, maar weer zonder enig resultaat. Ik liep terug naar de deur.

‘De gracht,’ riep de man. ‘De gracht is vlakbij. Je moet hem zien, als je je best er maar voor doet. Voor alles moet je je best doen.’ Hij sloeg met

[p. 50]

zijn vuisten tegen het hout en ik liep de trap af naar beneden.

Boven hoorde ik het geroffel van de vuisten tegen het raam.

Buiten op straat liep ik naar de overkant. Ik keek naar boven, zocht het raam en nog steeds hoorde ik het gebons.

Opeens scheurde een van de ramen open, het glas dwarrelde in stukken naar beneden en ik zag de man met zijn lijf naar voren komen, toen zijn benen, zijn voeten, en daarna maakte hij zich los van het huis en begon zijn reis door de lucht.

Ik wilde ‘hoera’ roepen of ‘zet hem op’, maar ik deed het niet, want ik voelde een zekere vrees in me toen ik zag hoe de man statig door de lucht vloog. Zijn stropdas sloeg tegen zijn gezicht, maar toch zag ik hoe hij glimlachte.

Hij keek naar me en riep iets, maar ik verstond hem niet en hij vloog de hoek om. Ik rende achter hem aan. Bij de hoek zag ik de gracht pas, die de man zo graag wilde laten zien en op de brug stonden veel mensen. Zij staarden over de leuning naar beneden in het water, maar hoe ik ook keek, ik kon niet ontdekken, waar de mensen zo naar staarden.

‘Is er wat,’ vroeg ik, ‘een man in het water gevallen misschien.’

‘Nee,’ zei een vrouw. ‘Er is helemaal niets in gevallen. Er is niets met het water aan de hand en dat maakt me toch zo angstig.’

Ze pakte haar boodschappentas op en liep weg. De anderen volgden haar.

Ik keek over de leuning, speurde langs de kanten van het water, maar ik zag de man niet meer. Wel dreven er twee houten lokeenden en ik liep

[p. 51]

met ze mee als een kooikershondje, tot de beesten opstegen en met veel geklapper van hun houten vleugels over de huizen wegscheerden en verdwenen.

Later op de dag vond ik een kamer, in het centrum, niet te duur en het was al bijna acht uur toen ik over de Overtoom naar het Leidseplein liep. Twee weken later zou ik de kamer kunnen betrekken.

Ik had geen zin om naar huis te gaan, daarom liep ik langzaam en ik was vlak bij het hoofdkantoor van de gemeente-tram toen ik hem zag lopen.

Misschien liep hij al een hele tijd aan de overkant van de straat, maar ik zag hem nu pas.

Hij liep op dezelfde hoogte als ik en hij keek naar me. Vijfentwintig jaar, schatte ik hem, maar in mijn ogen al een heel stuk ouder dan ik. Ik was zeventien.

Ik herkende onmiddellijk zijn manier van lopen. Behoedzaam om niet te opdringerig te zijn, een vleugje zorgeloosheid om op te vallen.

Een paar jaar daarvoor had ook een man mij op die manier gevolgd en ik keek hem toen elke keer recht in zijn gezicht, zodat hij moed kreeg en mij bleef volgen.

Tot ik bleef staan en hem opwachtte. Hij kwam voor me staan en zei wat, maar ik werd opeens erg bang en tegen een vriendje van me, dat net langs liep zei ik: ‘Weet je wat die vent wil?’ en de man draaide zich toen snel om en rende weg. Maar nu, op de Overtoom, was het geen spelen van me, toen ik hem aankeek, maar een vreemde drang om met hem in kontakt te komen. Het leek nieuwsgierigheid maar het was sterker en angstiger.

[p. 52]

Ik stak schuin over en liep langs de kade naar het water. Toen ik omkeek zag ik, dat de man mij volgde. Ik bleef bij het water staan en durfde de eerste minuten niet om te kijken, maar toen ik het wel deed, stond de man er nog. Hij glimlachte en liep een urinoir binnen. Ik volgde hem en ging naast de man staan zonder naast me te kijken.

‘Woon je hier?’

Ik schrok. Het bloed sloeg naar mijn wangen, mijn hart bonsde tegen mijn ribben.

‘Nee, niet hier. Buiten in de stad in een klein dorp.’

‘Wees maar blij. Het is een rotstad. Trouwens: het lijkt me heerlijk om buiten te wonen.’

‘Ik kom wel in de stad wonen. Ik heb net een kamer gevonden en over twee weken kan ik er op.’

‘Ach, het went wel.’

‘Ja.’

Ik draaide me om, want wat moest ik nog langer blijven staan, pissen kon ik niet en ik wou weer naar buiten.

‘Ik woon hier vlakbij. Daar schuin tegenover. Kom je mee koffie drinken. Praten we nog wat over de stad.’

‘Ik moet eigenlijk met de trein. Weg.’

‘Jammer.’

‘Maar ik kan wel even mee.’

‘Oké.’

We staken over. Bij een hoog, oud huis stopte hij. ‘Hier woon ik. Ook op een kamer. Wel stil zijn, je weet wel.’

Ik wist het niet, maar ik liep achter hem aan door een lange, hoge gang. Aan het einde opende hij een deur. ‘Dit is mijn kamer. Ga maar zitten.

[p. 53]

Ik zal koffie zetten.’

Ik ging op zijn bed zitten. Op de stoelen hingen kleren, lagen boeken. Ik nam er een van een stapeltje. Een boekje over Picasso lag er, weet ik nog, gekregen van een Frits in 1952 en er lag ook een boekje met foto's van jongens in kleine zwembroekjes. Ik durfde er niet in te kijken, dus stond ik op en liep naar het kleine keukentje, waar hij net de koffie inschonk.

‘Neem jij je kopje mee.’

We liepen naar de kamer terug en hij ging naast me zitten.

‘Zo, dus jij komt in Amsterdam wonen,’ zei hij en toen zeiden we niets meer, maar dronken onze koffie en keken elkaar aan. Hij sloeg een arm om me heen. ‘Kom,’ zei hij, ‘je doet net of het de eerste keer is.’

‘Dat is het ook.’

Hij lachte en pakte me bij mijn schouders. ‘Dan zal ik je wel goed leren’ en hij drukte me achterover op bed.

Hij lag op me en begon te hijgen. Ik durfde me haast niet te verroeren, maar de afschuw, die ik had verwacht, kwam niet. Alleen werd ik bang voor wat er ging komen.

‘Zullen we ons uitkleden? Je kan je kleren op de stoel leggen.’

Ik kleedde me langzaam uit, keek naar hem om er voor te zorgen, dat hij eerder uitgekleed was dan ik. ‘Kom hier maar liggen.’ Hij deed het licht uit.

‘Alles is natuurlijk nog zo vreemd voor je.’

‘Mmm.’

‘Is het echt de eerste keer?’

‘Ja.’

Hij schoof met zijn hand over mijn rug, toen

[p. 54]

naar voren naar mijn buik.

Ik raakte hem nauwelijks aan, alleen mijn vingertoppen trippelden over zijn benen en toen naar boven.

Hij trok me langzaam af, zoende mijn schouders, mijn armen.

‘Niet op mijn mond. Ik weet niet, dat durf ik niet.’

‘Oké, lief jongetje van me.’

En toen: ‘Mag ik van achteren in je komen? Het doet in het begin misschien een beetje pijn. maar dat moet je toch ook leren.’

Hij draaide me om, pakte van de tafel een tube. ‘Ik zal er crème op doen. Dat helpt.’

Hij lag nu op me, mijn gezicht drukte in het kussen, ik kreeg het benauwd. Hij schoof mijn billen uit elkaar en kwam binnen.

De pijn schoot door mijn lijf. Ik kreunde. ‘Doet het zeer?’ fluisterde hij.

‘Nee, nee, het gaat wel.’

Ik deed mijn ogen dicht en wachtte. De pijn minderde wat, woelde alleen diep in me. De jongen, want zo zag ik hem nu, geen man meer, geen oudere, maar meer een gelijke, de jongen beet in mijn oor, fluisterde woordjes, die ik niet verstond.

Toen hij weer naast me lag, legde hij zijn hand op mijn dijbeen.

‘Je bent lief,’ zei hij.

En: ‘Kom je terug?’

‘Ja, ja,’ zei ik. Ik voelde een heerlijke loomheid over me komen.

De jongen pakte een handdoek, veegde me schoon, zoende me toen heel licht op mijn wang. ‘Dat ik de eerste ben,’ zei hij, ‘dat vind ik fijn.’ ‘Hoe heet je?’

[p. 55]

‘Johan.’

Hij heette Gerard, vertelde hij en hij was drieëntwintig.

‘En jij?’

‘Zeventien.’

‘Zo jong nog,’ zei hij verbaasd. ‘Gek, je ziet er ook uit als zeventien, maar je maakt een volwassener indruk.’ Hij zweeg even, vervolgde toen: ‘Weet je dat ik strafbaar ben, omdat ik met een minderjarige naar bed ben geweest.’

‘Oh,’ zei ik. Ik wilde niet naar hem luisteren, maar alleen liggen denken en kijken naar de zoldering.

‘Toen ik negentien was had ik een vriend, die een half jaar jonger was dan ik,’ hoorde ik naast me vertellen. ‘We gingen bij elkaar wonen. Hier op deze kamer.’ Hij keek rond. ‘Hij was zo mooi,’ ging hij toen verder. ‘We gingen met elkaar naar bed en dat mag, want we waren allebei minderjarig. Maar toen ik eenentwintig was, werd ik opeens strafbaar. Een half jaar lang, tot hij ook eenentwintig was. Idioot eigenlijk, vind je niet?’

‘Waar is hij nu?’ vroeg ik.

‘Hij is weg. Naar Engeland geloof ik.’

Ik stond op en kleedde me aan.

‘Dus je moet nog in dienst,’ zei hij.

‘Volgende week moet ik naar de keuring.’

‘Wil je graag?’

‘Nee, natuurlijk niet.’

‘Och, als ze merken, dat je een homo bent, hoef je er niet in.’

‘Denk je?’

‘Ik weet het.’

Toen ik buiten stond, ‘dag’ zei hij, ‘ik hoop, dat je nog eens terug komt,’ liep ik snel naar het

[p. 56]

station.

‘Och, als ze merken, dat je een homo bent, hoef je er niet in.’

‘Ben ik een homo?’ dacht ik.

En ik dacht: ‘Ja, je bent er een’ en ik zou het liefst willen huilen, want een homo wilde ik niet zijn.

Ik voelde me heel smerig en ik dacht, dat ik nooit meer met een man naar bed zou willen, maar nog geen half uur later, toen ik het donkere station in mijn dorp uitliep, merkte ik, dat ik er al weer naar verlangde om in de armen van de jongen te liggen.