Christiaan, leven en lijden van een charlatan

[XII]

Een paard zou ik willen hebben, een groot sterk paard, met dampende flanken om er mee door de stad te rijden en te zien hoe de mensen naar me zouden kijken.

Ik vroeg er een aan de jongen die ik van vroeger kende en die naast me op het terras zat. Hij deed iets in dieren, kon ik me herinneren, in ieder geval had hij een duister winkeltje zonder toekomst in een oud stadsgedeelte waar hij toch gelukkig mee scheen. In ieder geval praatte hij altijd gewichtig over zijn zaken en dan zag ik dat het hondebrood tussen zijn nagels zat.

‘Om de hoek heb ik er een staan maar hij is niet goedkoop.’

Ik haalde wat bankbiljetten tevoorschijn die hij natelde. ‘Het is genoeg.’

En dan: ‘Je bent rijk geworden.’ Hij keek me nieuwsgierig aan en ik haalde mijn schouders op. ‘Rijk, wat zou dat.’

‘Niets.’ Hij stond op en ik volgde hem naar de gracht waar ik in de schaduw van de bomen het paard al zag staan. Het was een mooi paard, breed en wit, zijn kop trilde nerveus toen hij de handelaar zag naderen.

‘Dit is hem,’ zei de jongen en hij sloeg met zijn vlakke hand op de billen van het dier, ‘en als je morgen nog even langs komt, plak ik er reflektoren op.’

‘Moet dat dan.’

Hij haalde zijn schouders op. ‘Politievoorschrift, ik kan het ook niet helpen.’

Ik ging op het paard zitten en pakte de vettige leren leidsels.

Het paard deed een paar passen naar voren.

‘Het luistert al naar je,’ zei de jongen bitter. Hij draaide zich om en liep weg.

Ik besloot om langs het Leidsebosje te rijden en dan door de Leidsestraat waar het nu druk moest wezen en dan kon het dier ook meteen aan al dat verkeer wennen.

[p. 79]

[p. 80]

Hij liep rustig met de auto's mee en ik genoot van de blikken van de mensen.

‘Vanavond zal ik een naam voor je verzinnen,’ zei ik tegen het paard en toen stuurde ik hem de nauwe Leidsestraat in waar de tram moest wachten op mijn witte paard.

Ik had nog geen zin om me zorgen te maken over de stalling en de voeding van het dier, daar zou ik vanavond wel voor zorgen, zei ik tegen mezelf, maar toen ik de Leidsestraat uitreed en over het Koningsplein naar links wilde gaan, bleken deze zorgen te verdwijnen voor andere.

Bij de bloemenmarkt zag ik twee politieauto's staan en een paar agenten sprongen op de rijweg toen ik naderbij kwam. ‘Halt,’ riepen ze en ik gehoorzaamde.

Bij de bloemenstalletjes zag ik nog verschillende andere paarden staan en hun eigenaars stonden er met terneergeslagen gezichten bij.

‘Uw paard wordt gevorderd,’ zei een agent tegen me, toen ik afsteeg en vroeg wat er aan de hand was.

‘Gevorderd?’

‘Het is te lastig, mijnheer, dat moet u toch begrijpen. Het hedendaagse verkeer eist een zo groot mogelijke efficiency en daar kunnen we geen paarden bij gebruiken. Nee, uw paard krijgt een fraaie bestemming en u een kompensatie.’

‘Welke bestemming.’

‘Daarover beslist het hoofdbureau.’

Ik wilde protesteren, maar een andere agent die niet zo vriendelijk keek kwam bij ons staan.

‘Wat wou u nou, beweren soms dat een paard zich wel kan aanpassen aan het moderne verkeer?’

‘Waarom niet,’ zei ik.

De agent haalde een grote koperen toeter tevoorschijn.

‘Hiermede imiteert men het klaxonneren van een vierwielig voertuig,’ zei hij. Hij zette hem aan zijn mond en blies er op.

Zelfs ik schrok heel erg terwijl ik toch op het geluid was voorbereid, want het toeteren van de agent had weinig van doen met het klaxonneren van een auto.

[p. 81]

Mijn paard week terug en hief de voorbenen in een wild protest en het kostte me moeite om hem te kalmeren.

‘Nou ziet u, mijnheer als dat in een drukke verkeerssituatie gebeurt zijn de ongelukken niet te overzien.’ Ik zweeg, want diskussiëren leek me zinloos.

Na een tijd, we waren met zijn tienen, gaven de agenten het sein tot vertrek naar het hoofdbureau van politie.

Er bleven veel mensen aan de kant van de weg staan, maar zo trots als ik me een half uur geleden voelde, zo gedeprimeerd was ik nu, want in de korte tijd dat ik op het paard had gezeten, was ik me aan hem gaan hechten.

op de binnenplaats van het hoofdbureau moesten we even blijven staan voordat een hooggeplaatste politiefunktionaris op het bordes verscheen.

‘Mannen,’ schalde zijn stem, ‘draag uw leed naar behoren. Kloek en moedig en al wat dies meer zij. Zoals bekend kunnen paarden niet langer worden toegestaan. Ze zullen worden afgevoerd en in de daartoe bestemde industrie worden verwerkt. Als kompensatie heeft de gemeente geoordeeld dat het redelijk zou zijn als u twee mud kolen in ontvangst nam, hetgeen ongeveer zal overeenkomen met de waarde van deze dieren. Mocht er toch nog een prijsverschil bestaan, dan moet u maar denken: het is voor de goede zaak. Bovendien hebben we nog grote voorraden kolen liggen en paarden hebben we ook teveel, dus alles bij elkaar is het een redelijke transaktie waar niemand ontevreden over zal zijn en mocht dat wel zo het geval zijn, dan bestaat er nog altijd het recht tot protest. Maar dat moet schriftelijk ingediend worden en dan is uw trouwe viervoeter al lang, ach...’ Hij maakte een wuivend handgebaar. ‘Nietwaar,’ vervolgde hij toen, ‘dus dat alles heeft ook geen zin.’

Hij groette ons ferm met een kordate tik aan de pet en verdween weer naar binnen.

‘Paarden linksaf. Voor afhalen van kolen rechtsaf,’ riep een agent.

Naast me stond een jongen. Hij huilde.

[p. 82]

‘Ik had hem al drie jaar,’ zei hij tegen mij, zijn wangen nat van de tranen, ‘en nou nemen ze hem af. Ik vind het oneerlijk.’

‘Ik had hem pas een half uur maar ik mis hem nu ook al, dus ga maar na.’

Ik dacht even na. ‘Neem jij mijn twee mud kolen maar,’ zei ik tegen hem. ‘Dank je wel,’ zei de jongen. Hij stopte met huilen.

‘Ik heb toch een oliekachel,’ zei ik en ik liep het hoofdbureau van politie uit.

Toen ik thuiskwam zat Christiaan bij het raam. Zijn gezicht was grauw van angst en ik ging tegenover hem zitten. ‘Wat is er,’ vroeg ik.

Hij stak een sigaret op en ik zag aan de peuken in de asbak dat hij deze avond al een heel pakje had gerookt.

‘Ze zijn hier geweest, twee rechercheurs. Ze kwamen alleen maar een kijkje nemen, zeiden ze, en ze vroegen wat ik de laatste dagen had gedaan.’

‘Wat zouden ze willen.’

Hij haalde zijn schouders op. ‘We moeten in ieder geval rustig aan doen en met Pieter praten, dat hij zijn kop wel dicht houdt.’

‘We kunnen misschien beter de stad uitgaan voor een paar weken.’

Christiaan zei, dat hij dat een goed idee vond en dat ze in de provincie genoeg aanhangers hadden. ‘Het is trouwens goed weer geworden,’ zei hij. Het vooruitzicht dat we de stad zouden verlaten, scheen hem op te luchten, want hij lachte weer.

‘Mijn lieve Johan. Altijd goede ideeën,’ zei Christiaan.