Spiegel historiael. Vijfde partie. Deel 3

Van der gemeinder verrisenesse. .xiiij.⁺

Nu es die werelt, sijt seker des,
Gepurgeert, ende god es
Ten ordele comen, hoe soet gaet.
Nu sent hi ute, dat verstaet,
Die grote stemme entie fine,⁺⁶⁹⁶
Die int ewangelie[.] heet bosine,^697
+ Alse tenen tekene van sinen zege,
Dat hi verwinre [es] alle wege.

Tharen love, ende oec vorwaer

Tsiere werscap, so noet hi daer⁺⁷⁰¹
Alle die nie van eertrike scieden.
Maer dit sal selken van dien lieden
So claer teken wesen dan,
Ende so openbare oec daer an,
So dat si alle opstaen daer⁺
Ente vonnesse comen daer naer.

+ Cap. 14. Vertaald en bewerkt naar Vincentius' Epilogus, c. CXIII. Opschr.: gemeinder = algemeene

+ (5)

696 fine = helder

697 bosine = bazuin (Lat. tuba); ewangelie: vgl. vs. 515

+ bl. 90 b.

+ (10)

701 werscap = hemelsche vreugde.

+ (15)

[p. 370]

 

Ende, alse dewangelie seit,

 

So sent god na die waerheit

710

Syn ingele, met ere busine,

 

Om te vergaderne daer die sine,⁺

 

Sine vercorne des gelike,

 

Van dien inde van eertrike.

 

Ende noch selen dan uutgaen

715

Die ingele, ende vergaderen saen

 

Die quade, ende scedense daer⁺

 

Uten goeden, wet vorwaer.

 

Ende dese stemme, dese busine,

 

Werd van elken gehord, in scine,

720

Want van hare macht werd dan

 

Levende gemaect wijf ende man.⁺

 

Die goede selen in ere glorien daer

 

Verwandelen, ende oec mede vorwaer

 

In vele dincs wel gedesponeert.⁷²⁴

725

Entie quade werden verkeert,

 

Alse in ene minderinge van leden,^+726-727

 

Die corupeert sijn in vele steden.

 

Maer den quaden, die dogen, daernaer,^728-731

 

Hem ne werd niet genomen daer

730

Haer gedaente haers lichamen,

 

Hines daermede al te samen.⁺

 

Alle sele wi daer op staen,

 

Goed ende quade, sonder waen,

 

In alse corter uren, alsoe saen

735

Alsmen een oge op mochte slaen.

+ (20)

+ (25)

+ (30)

724 gedesponeert: Lat. boni quidem in gloria immutati et in multis bene dispositi. Vóór gedesponeert dan in gedachte bijvoegen: sijn (of) werden

+ (35)

726-727 versta: lichaamsdeelen, die op vele plaatsen bedorven zijn

728-731 Vinc.: mali vero quantum ad diminutionem membrorum incorrupti, sed pravis, et passibilibus corporum qualitatibus non privati.

+ (40)

[p. 371]

 

Gode en sal niet gebreken daer⁺

 

Der materien der eerden vorwaer,

 

Want daer ne sal niet ane gebreken

 

Alse groet alse ene ziere, horic spreken;⁷³⁹

740

En[de] sal in siere gedane opstaen,⁷⁴⁰

 

In alder manieren, sonder waen,⁺

 

Ende alse oft hi levede, ende oec vor das

 

Doen hi tsinen besten was.

 

Maer die rebbe, alsict verneme,

745

Van Adame en sal in heme

 

Niet opstaen, daer Yeve of was⁺

 

Gemaect, maer in haer na das.

 

Hant, voete, arme, bene,

 

Vanden minsce (e[n]s dinc ne gene,

750

⁺ Al werd geslagen, oft dure geten,

 

Ofte hoe dat waer versleten)⁺⁷⁵¹

 

Ende den minsce en sal vandesen

 

En gene gebreke hebben vorwaer,

 

Het [en] sal an hem vergaderen daer.

+ (45)

739 ziere = kleinigheid

740 v. sal: nl. zal Christus opstaan, precies alsof hij nog de onder de menschen de (als mensch) levende (levede) Christus was uit zijn beste jaren (tsinen besten), vgl. vss. 760-764?

+ (50)

+ (55)

+ bl. 90 c.

+ (60)

751 versleten = verouderd, (of) in waarde verminderd

723 vóór het vs.: .

739 horic in kleiner schrift in margine, tusschen kol. b en c 744 vóór het vs.: 749 e[n]s hs.: es (emend. M.W., 8, 2465) 750 dure hs.: dire, Vinc.: comesta 751-752 blijkens de rijmen ontbreekt hier een vers 754 [en] (emend. M.W., 8, 2465).