Spiegel historiael. Vijfde partie. Deel 3

[p. 327]

tekstkritische noten

2144 [on]reinichede emend. in overeenstemming met Hild.: immunditiae, vgl. Verdam, Tijdschr., 1, 295 en M.W., 4, 1705 2146 openbart in het hs. voluit 2148 en 2168 Civias hs.: cinias.

Hoe die quaetheit entie felheit daerna striden jegen gerechticheit. .xxix.⁺

‘Nu oec binnen desen tiden,
Dattie liede dus verbliden,
So comen vord so vele heresien,
Ende so vele quader dorpernien,
Met andren quade wallet vord,⁺
So datmen dan vander gebord
Van Antkerste bediet ende seit
Dat hi comen es gereit.
Ende die liede tien tiden weder
Selen secgen op ende neder⁺
Dat selke mesquame vor das²¹⁴²
Bi haren tiden nie en was,
Ende noch oec alselke [on]reinichede
Daer vore den tijt niet was mede,
Alse in haren tiden openbart,⁺²¹⁴⁶
Datmen versteet biden verkine sward,
In den boec van Civias,
Alsoe alsict hier vore las.

Ende alse onder tiden gerechtichede²¹⁵⁰

⁺ Regneert, so comt nidechede,⁺
Ende vecht daer jegen, ende brinct onder.²¹⁵²
Ende also nidecheit dusdaen wonder
Driven wilt, met hare quaethede,
So sal dan comen gerechtichede,

+ Cap. 29. Vs. 1-30, zie aant. bij cap. 22 (1027 C-D; zie aant. bij c. 16)

+ (5)

+ (10)

2142 mesquame = zedelijke vlek

+ (15)

2146 openbart: met paragogische t, vgl. vs. 1674

2150 onder tiden = somwijlen

+ bl. 86 e.

+ (20)

2152 brinct onder = bewerkt haar ondergang (vgl. Velthem, b. III, vs. 16).

[p. 328]

 

Ende salse altemale verweren,⁺

 

Ende daerna alle confuderen;

 

Alsoe dattie werelt nie

 

In sonegen stote quam als die,²¹⁵⁹

2160

Ende vord salsi altenen wesen

 

Op gedaen oec na desen.’⁺²¹⁶¹

 

Tote hier sijn nu vortbracht

 

Huldegard word bi mire cracht,

 

Van vif tiden, tot hier volcomen,

2165

Die uut .ij. boeken sijn genomen;

 

Uten boeken van haren Divinen,⁺

 

Daer ic mi sere om moeste pinen,

 

Ende uten boeke Civias,

 

Dat oec swaer tonbindene was.

2170

Nu es daer een derde boec met

 

Daer haer epistelen sijn in geset,⁺²¹⁷¹

 

Daer ic oec af scriven sal

 

Datmi orberlike donket al.

 

Nochtan saelt mi swaer wesen,

2175

Want hets onbestuer int lesen.²¹⁷⁵

+ (25)

2159 soneg = zoo eenigen, vgl. vs. 1952 en M.W., V, 1644, en VII, 1451; stote = stoot, schok?, of te lezen: state?

+ (30)

2161 opgedaen = niet duidelijk (opgeheven, verheven?)

+ (35)

+ (40)

2171 Epistelen: zie aant. bij c. 31

2175 onbestuer = moeilijk

2157 confuderen: zonder n (verzuim?, of onder invloed van confusie, confuselijc, enz.?) 2163 Huldegard in het hs. voluit Cap. 30, opschrift Huldegards in het hs. voluit.