Spiegel historiael. Vijfde partie. Deel 3

Hoe die keyser te Viterbe trac .xxxvjjj.

Alse die keyser heeft genomen
Te Romen orlof, es hi comen
In Toscane, te winne dat.
Ende doen hi sciet dus vander stat,

[p. 101]

 

Quamen sine viande toe van achter,⁺

 

Ende waenden hem groten lachter,

 

Ende oec scade, hebben gedaen.

 

Maer die keyser, die herde saen

2550

Des van hem werd geware,

 

Sloech hi om weder in haer scare⁺

 

Ende sconfieretse alle daer.

 

So dat vloen alle daer naer

 

Te Romenward, wat si mochten.

2555

Het was om niet wat si sochten,

 

Sine conden niet an hem gevesten,⁺

 

Si hadden scade altoes int lesten.

 

Doen die gene gesconfiert waren,

 

Ende die keyser soude varen

2560

Te Viterbeward om winnen dat,²⁵⁶⁰

 

Doe nam hi orlof an hem ter stat⁺

 

Die hertoge van Beyer ende ander heren,²⁵⁶²

 

Ende wilden tharen landeward keren.

 

Sine wilden nemmeer met hem striden,

2565

Om dit was erre te dien tiden

+ (5)

+ (10)

+ (15)

2560 Viterbo, stad in Ombrië, 64 km. ten N.-N.-O. van Rome, op den Arcione, bijrivier van de Marta (gebied van de Tyrrheensche zee)

+ (20)

2562 Die hertoghe van Beyer = Rudolf, graaf van Beieren, zoon van Lodewijk den Strenge en broeder van Lodewijk II, die in 1314 tot Roomsch koning verkozen werd. In 1313 kreeg Rudolf de Palts, terwijl zijn broeder Opper-Beieren behield.

[p. 102]

 

Die keyser. Nochtan om sake gene,⁺

 

Alsoudi hebben gevaren allene,

 

Hine wilde niet achter laten dinc,

 

Die hi in sijn herte bevinc.

2570

Stoutelike trachi daer henen,

 

Ende liet van hem varen den genen,⁺

 

Die met hem niet wilden bliven.

 

Soudic u alle die dinc bescriven,

 

Die hem onder wege gevel,

2575

In quaems niet af, wetic wel,

 

In een dage, dat secgic u.⁺

 

Aldus trac vorwart nu,

 

Al asselgierende die viande

 

Weder ende vort in allen lande,

2580

⁺ Ende quam tote Pavye gereden,

 

Met wel groter condecheden.⁺

 

Hine vant niemen, diet wederstoet,

 

Noch man te perde noch te voet.

 

Die van Pavie lieten in,

2585

Ane twederstaen had geen gewin

 

Geweest, dat willic dat gi wet,⁺

 

Want hi hadse daer ongelet

 

So bevaren, dat sijt ne conden

 

Niet wederstaen ten [dien]stonden.

2590

Dus lieten sine in aldaer,

 

Ende gebarden vriendelike daernaer,⁺

 

Dat was hem tbeste also alst staet.

 

Nu hort vort van siere daet,

 

Hoe hi trecken sal dor tlant,

2595

Dat salic u hier doen becant.

+ (25)

+ (30)

+ (35)

+ bl. 69 b.

+ (40)

+ (45)

+ (50)

Var. Sp. G.F.

2551 Sl. weder omme in
2553 dat si vl.
2554 dat
2555 om ontbr. - dat
2557 leste
2560 waert ende w.d.
2561 hi ontbr.
2562 Beieren
2563 werd ontbr.
2564 w.m.h. niet mere str.
2565 e. tien

2554 Romenward hs.: romen w'd 2560 Viterbeward hs.: Viterbe w'd 2563 landeward hs.: lande w'd.

Var. Sp. G.F.

2566 nochtan om sake en g.
2568 die dinc

2576 een hs.: .i. 2589 ten dien stonden (emend. Verdam, M.W., IX, 1985, i.v. wederstont) hs.: ten wederstonden.