Spiegel historiael. Vijfde partie. Deel 2

Van den stride van Vorne .vi.

Int irste jaer, sekerlike,³⁷²
Dat Alebrecht regneerde geweldelike,
So was oec een (.i.) groet strijt
Int lant van Vorne desgelijc,³⁷⁵
Alsic hier nu secgen sal.⁺
Daer waren dese heren al,
Die ie u hier sal noemen:
Mijn here van Gavere waser comen,³⁷⁹
Ende Willem van Guelke, dat dit gesciede,^380
+ Met een deel vromer liede.⁺

372 Int irste jaar = 1298. Velthem vergist zich: de oorlog werd reeds in 1297 gevoerd

375 Vorne = Veurne. De slag bij Veurne, ook slag bij Bulscamp genaamd, werd op 20ⁿ Augustus 1297 geleverd. (Chronique artésienne, éd. Funck-Brentano, bl. 15-16.)

+ (5)

379 Mijn here van Gavere = Jan van Gaver, heer van Hérinnes (20ⁿ Augustus 1297) (Zie Annales Gandenses, ed. Funek-Brentano, bl. 4). Hij huwde Sybille van Rijssel. (Leuridan, Les châlelains de Lille, bl. 276

380 Willem van Guelke = Willem van Gulik de oudere. Hij sneuvelde niet bij Veurne, maar werd er gevangen genomen en stierf kort daarop te Sint-Omaars aan de gevolgen van zijn wonden. (Annales Gandenses, ed. Funck-Brentano, bl. 4).

+ bl. 43 c.

+ (10)

[p. 241]

 

Die here van Gistele was oec ter stede,³⁸²

 

Entie borchgrave van Vorne mede,³⁸³

 

Dese quamen in die Vlaender side.

385

Die grave van Artoes bander side,³⁸⁵

 

Ende Philips oec, sijn sone.⁺³⁸⁶

 

Doen die gader quamen die gone

 

Ende die strijt beginnen soude,

 

So voer over, also houde,

390

Die borchrave van Vorne gereet,

 

Entie here van Gistele, godweet,⁺

 

Alsoe alst te voren gemaect was.

 

Doe mijn her Jan geware werd das,

 

Diemen van Gavere noemen hord,

395

Sprac hi tot Willemme dese word:

 

‘Willem van Guelke, lieve kint,⁺

 

Wi werden alle nu hier gescint,

 

Dese twe hebben ons verraden.

 

Wi keren bat omme met staden

400

Ende ontfaren dere noet,

 

Ende doe wijs niet, wi bliven doet.⁺

 

Wildi, wi selen wel ontgaen!’

 

Doen antwerde Willem saen:

 

‘In vlie niet, in gere stont.

382 Die here van Gistele = Jan van Ghistelles, heer van de Wastine, Kamerheer van Vlaanderen. Hij was toen te Rijssel ingesloten. (Betreffende de overgave van die stad zie Codex diplomaticus Flandriae, ed. de Limburg-Stirum, I, bl. 199)

383 Die borchgrave van Vorne, Christiaan de Brabantre, burggraaf van Veurne. Zijne goederen werden den 28ⁿ Juli 1298 door den Koning verbeurd verklaard (De Coussemaker, Documents historiques sur la Flandre maritime, 3^e aflevering, bl. 61)

385 Die grave van Artoes, = Robrecht II (Zie Boek I, vs. 3236-3237)

+ (15)

386 Philips, namelijk de zoon van Robrecht II, graaf van Artois en de broeder van Mahaut III van Artois. Hij stierf den 11ⁿ September 1298 aan de gevolgen van eene wonde, die hij in den slag bij Veurne gekregen had.

+ (20)

+ (25)

+ (30)

[p. 242]

405

Dan werd nemmermeer oec cont

 

Dat ic vlie dor dese vresen.⁺

 

Men sout menichwerf na desen

 

Verwiten mi ende minen geslechte.

 

Ic hebbe liever dat ic vechte

410

Dan ic scandelike dus vloe.

 

Aldus begonste die strijt alsoe.⁺

 

Doen dit sach mijn her Jan

 

En wildi niet sceden van dan,

 

Entie liede die met hem quamen

415

Gingen allen strijden tsamen,

 

Ende van Cassele streden mede,⁺⁴¹⁶

 

Ende Cassele ambacht oec gerede

 

Entie Vuerne ende Vorne ambacht

 

Daden daertoe oec haer cracht,

420

So dat die strijt daer werd groet.

 

Daer bleef die here van Gavere doet⁺

 

Ende van Guelke jonchere Willem

 

Ende die daer waren comen met hem.

 

Maer eert daertoe quam, dat verstaet,

425

Hadden si gedaen vrome daet,

 

Ende menich had oec daer becocht⁺

 

Eer si worden tonderbrocht.

 

Ende si oec verloren dleven

 

En wilden si hem niet opgeven,

430

Want men hadse gerne opgenomen,

+ (35)

+ (40)

+ (45)

416 Cassele = Cassel, in het Noorder Departement, Arrondissement Hazebrouck.

+ (50)

+ (55)

[p. 243]

 

⁺ Maer sine wildens niewet gomen.⁺

 

Dus blevense doet in dat striden,

 

Ende al moest die van hare siden

 

Bleven daer, sijt seker das,

435

Dat jammer ende scade was.

+ bl. 43 d.

+ (60)

398 Deze twe: in het hs. een punt vóór twee, blijkbaar het punt voor een cijfer: .ii., het tweede punt ontbreekt, hier in het hs. is twe voluit geschreven.

407 meninchwerf hs.: menich werf 418 Vuerne hs.: Vuellue, het geen Le Long overdrukt. Blijkbaar is het een verschrijving ontstaan uit ru: ru. de tweede l draagt het spoor van een verbetering door den kopiïst aangebracht, die vergeten heeft een been van de n uit te schrappen. 422 jonchere hs.: ionchere 427 tonderbrocht hs.: tonder brocht 429 En hs.: ende (uit een opgelost verkertingsteeken.

435 jammer hs.: iammer 436 jaer hs.: iaer.